WMO: 2019 en sıcak ikinci ya da üçüncü yıl olacak

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) Madrid’de düzenlenen BM İklim Değişikliği Konferansı – COP 25’te her yıl düzenli olarak yayımladığı State of The Climate – İklim Durumu 2019 raporunu, kamuoyu ile paylaştı.

Sıcaklık verileri, meteorolojik değişkenleri ve aşırı hava olayları gibi küresel iklim göstergelerine dair en kapsayıcı değerlendirme olan bu rapor, küresel iklim krizinin yarattığı etkileri gözler önüne seriyor. WMO’ya göre, 2019 yılı kaydedilen en sıcak ikinci veya üçüncü yıl olarak tarihe geçecek.

Rapordaki kimi saptamalar şöyle:  -2019 yılında (Ocak-Ekim) küresel ortalama sıcaklığın, sanayi öncesi dönemin yaklaşık 1,1 C derece üzerinde.

• Atmosferik karbon dioksit konsantrasyonları 2018’de 407,8 ppm’e çıkarak rekor kırdı ve 2019 yılında da artmaya devam etti. Karbon dioksit atmosferde yüzyıllarca, denizlerde ise daha da uzun süre kalarak, iklim değişikliğini hızlandırıyor.
• Deniz seviyesindeki yükselme ise, uydu ölçümlerinin başladığı 1993 yılından bu yana, Grönland ve Antartika’daki buzulların erimesine bağlı olarak hızlandı.
• Isıyı ve karbondioksiti emerek tampon görevi gören denizler ise ağır bir bedel ödüyor. Okyanus sıcaklığı rekor seviyelerde ve denizel sıcak hava dalgaları yaygınlaştı. Deniz suyu, endüstriyel dönemin başlangıcından yüzde 26 daha asidik. Hayati öneme sahip deniz ekosistemleri bozuluyor.
• Eylül 2019’da Kuzey Kutup Denizi buz örtüsündeki erime uyduyla ölçülen ikinci en erime oldu ve Ekim’de ise erime devam etti. 2019 yılının bazı aylarında Antartika buz örtüsünde de rekor düzeyde erime kaydedildi.

‘Olmamız gereken yolda değiliz’

WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas, “Şu anda acil olarak iklim önlemleri almadığımız takdirde, sıcaklık artışının yüzyılın sonuna kadar 3°C’nin üzerine çıkacağı bir gelecek bizi bekliyor. Paris Anlaşması hedefini tutturmak için olmamız gereken yolda değiliz” dedi.

Talaas şunları söyledi: “Günlük yaşamda iklim değişikliğinin etkileri aşırı ve anormal hava olayları olarak karşımıza çıkıyor. Ve 2019 yılında bir kez daha, hava ve iklimle ilişkili riskler çok sert oldu. Eskiden ‘yüzyılda bir kez’ yaşanan sıcak hava dalgaları ve sel olayları daha düzenli olarak meydana geliyor. Bahamalar’dan Japonya ve Mozambik’ kadar  tüm ülkeler, yıkıcı tropik siklonların etkisine maruz kaldı. Orman yangınları Kuzey Kutbu ve Avustralya’yı kasıp kavurdu.”

İklim değişikliğinin temel etkilerinden birinin de daha değişken yağış modelleri olduğuna vergu yapan Talaas, “Bu, tarımsal verim için bir tehdit oluşturduğu gibi, nüfus artışı ile birlikte, kırılgan ülkeler açısından gelecekte önemli gıda güvencesi sorunları anlamına da gelecek ”diye konuştu.

Yeni rekorlar

Rapor, hava ve iklim etkilerinin insan sağlığı, gıda güvencesi, göç, ekosistemler ve denizel yaşam üzerindeki etkilerine geniş bir bölüm ayırıyor. Bu bölüm, çeşitli Birleşmiş Milletler ortaklarından elde edilen verilere dayandırılıyor

Buna göre, aşırı sıcaklık koşullarının, yaşlanan nüfus, kentleşme, kent ısı adası etkileri ve sağlık konusunda eşitsizliğin mevcut olduğu yerler başta olmak üzere, insan sağlığı ve sağlık sistemleri üzerindeki olumsuz etkileri giderek artıyor. 2018 yılında, sıcak hava dalgasına maruz kalan 65 yaş üzeri hassas nüfus, 1986-2005 referans seviyesine kıyasla, 220 milyon kişi arttı ve yeni bir rekora imza atıldı.

İklim değişkenliği ve aşırı hava olayları, küresel açlıkta görülen son artışın ana belirleyicilerinden, şiddetli krizlerin ise önde gelen nedenlerinden biri. On yıl süren istikrarlı bir düşüşün ardından açlık yeniden artıyor. 2018’de 820 milyondan fazla insan açlık çekti. iklim değişikliği ve aşırı hava olayları, 2018’de gıda krizinden etkilenen 33 ülkenin 26’sında, ekonomik şoklar ve çatışmalarla birlikte etmenlerin arasında yer alırken, bu 26 ülkeden 12’sinde yaşanan açlığın en önemli etmenleriydi.

Yerinden edilenler

Rapora göre, Ocak ile Haziran 2019 arasında, 10 milyonun üzerinde kişi yerinden edildi: Güneydoğu Afrika’da İdai Siklonu, Güney Asya’da Fani Siklonu, Karayipler’de Dorian Kasırgası, ve İran, Filipinler ve Etiyopya’da sel baskınları gibi tehlikeler yüzünden 7 milyon kişiyi yerinden edildi ve yoğun insani yardım ve korumaya muhtaç oldu. Aşırı hava şartları ile bağlantılı olarak yerinden olan kişi sayısı, 2019’un sonuna kadar üç kat artarak, yaklaşık 22 milyonu bulabilir.

Tüm 2019 verilerini de içeren nihai rapor, Mart 2020’de yayımlanacak.

İklim Durumu Geçici Raporu’nun tamamına WMO sitesindeki linkten ulaşabilirsiniz.