Torba yasa 17 Kasım’da Meclis’te, İstanbullular sokakta

Enerji ve maden şirketlerine bir takım ayrıcalıklar öngören Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi isimli yeni torba yasa Salı günü TBMM Genel Kurulu‘nda görüşülecek.

Yasanın geri çekilmesini talep eden İstanbullular ise 17 Kasım Salı günü saat 18.00’de Kadıköy Eminönü İskelesi önünde bir araya gelecek.

Kazdağları İstanbul Dayanışması tarafından yapılan çağrıda “Tüm yaşam savunucularını sokağa çıkmaya, ‘Torba Yasa Geri Çekilsin’ demeye çağırıyoruz” ifadeleri kullanıldı.

Torba yasada neler var?

AKP’li milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunulan torba yasa, 13 Ekim’deki alt komisyonda görüşüldükten sonra 21 Ekim tarihinde gerçekleştirilen üst komisyon toplantısında oy çokluğuyla kabul edilmişti. Teklifte şu maddeler yer alıyor:

• Havaya çok miktarda kimyasal ve zehirli gaz salan, araba lastiği, orman ürünleri ve çöp yakarak elde edilen enerji “yenilenebilir” sayılıyor ve teşvik ediliyor. Biyokütle santrallerinin önü daha da açılıyor.
• Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destek Mekanizması (YEKDEM) kapsamı genişletilerek Karadeniz derelerinde ekolojik yıkımlara ve sel felaketlerine neden olan HES’lerin sayısının artmasın neden olunuyor.
• Cumhurbaşkanı izni ile T.C. Kanunlarından muaf enerji şirketleri kuruluyor.
• Enerji yatırımları için gereken taşınmazlar kolayca, kamu yararı kararı olmaksızın istimlak ediliyor ve halkın, köylünün toprakları sermayeye peşkeş çekiliyor.
• Dağıtım şirketlerine çeşitli kolaylıklar sağlanarak daha fazla kar elde etmeleri sağlanıyor.
• Ülkemizin her yerinde köylüleri ve halkı canından bezdiren, ekolojik yıkımlara yol açan, havayı, su kaynaklarını ve tarım alanlarını kirleten ve HES’ler, JES’ler ve RES’lere YEKDEM destekleri devam ettiriliyor.  Bu santrallerin sayısı kontrolsüz bir şekilde verilen teşviklerle daha da arttırılıyor.

Tepki toplayan 3’üncü madde değiştirildi

Torba yasa teklifinin en çok tepki toplayan maddeleri 3’üncü ve 5’inci maddeleriydi. 3’üncü maddede maden ruhsatlarının uzatma (temdit) döneminde, denetlemeler ve izinler tamamlanmadan maden işletmelerine Bakanlık izniyle 12 ay daha çalışma hakkı sunuluyordu.

Bu da kamuoyunda ruhsat süresi bitmiş Alamos Gold’un çalışmalara tekrar başlayacağı endişesi yaratmıştı. Bu madde komisyon görüşmesi sırasında yeniden düzenlendi ve şirketlere ruhsat süreleri bitiminden 12 ay önce başvuru yapma zorunluluğu getirildi.

Buna göre sürede başvuru yapmayan şirketler 100 bin lira para cezası ödeyecek. Ayrıca şirketlerin süre bitiminden altı ay önce Bakanlık veya ilgili kurumların istediği şartları yerine getirmesi gerekecek. Aksi taktirde başvuruları yok hükmünde sayılacak.

’20 metre sınırı getirildi’

Teklifin 5’inci maddesi ise, madencilik faaliyetlerinde ruhsat alanı dışına yapılan taşmaların Kanun’un Ek-15’inci maddesinde yer alan cezai düzenlemelerden istisna tutulmasını öneriyordu. Bu da komisyon toplantısında değiştirildi.

Yeni değişiklikle torba yasa kabul edilirse şirketlerin işletme ruhsatını 20 metre aşan taşmalarında cezai yaptırımla karşılaşmaları öngörülüyor.

Öte yandan son anda eklenen ve işletmelere ruhsat sahası dışında madencilik faaliyetiyle ilgili geçici tesis kurabilme imtiyazı sağlanan yeni bir madde eklendi. bu madde itirazlara rağmen oy çokluğuyla kabul edildi.

İmza kampanyası başlatıldı

Torba yasaya karşı başlatılan imza kampanyasına aralarında Her Yer Kazdağları, Kazdağları Kardeşliği, Yeşil Düşünce Derneği, Ekoloji Birliği ve Kuzey Ormanları Savunması‘nın da yer aldığı 100 örgüt destek verdi.

Bireysel olarak da imzaya açık olan kampanyaya imza vermek isteyenler change.org üzerinden başlatılan kampanya ile desteklerini sunabilecek.