Son 53 yılın en sıcak haziran ayı yaşandı: 65 merkezde ekstrem sıcaklık

Türkiye‘de 2024’ün haziran ayı ortalama sıcaklıkları, 3,6 derece artışla 25,4 derece gerçekleşti. Böylece son 53 yılın en sıcak haziran ayı yaşandı. 65 merkezde ise ekstrem maksimum sıcaklık rekoru kırıldı.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün aylık değerlendirme raporu’na göre,1991-2020 normalleri haziran ayı ortalama sıcaklığı 21,8 derece olan Türkiye’de, 2024 Haziran’da ortalama sıcaklık 25,4 derece gerçekleşti.

Haziranda ekstrem maksimum sıcaklık ölçülen merkezlerden bazıları şöyle:  Isparta 3,8 derece farkla 40 derece, Uşak 3,4 derece farkla 40 derece, Senirkent 2 derece farkla 39,6 derece, Tefenni 1,9 derece farkla 38,4 derece, Sivrihisar 1,6 derece farkla 37,4 derece, Adıyaman 1,5 derece farkla 43 derece, Eğirdir 2,2 derece farkla 38,2 derece, Burdur 2,2 derece farkla 40,9 derece, Viranşehir 1,3 derece farkla 45,3 derece, Silifke 1 derece farkla 42,3 derece, Mut 1,5 derece farkla 43,6 derece.

‣ Sıcak dalgası Türkiye’de: Neden ısınıyoruz?
‣ Kentleri bekleyen tehlike: Sıcak dalgası
‣ Klimanız yoksa sıcak dalgasında uyuyabilmek için 40 ipucu

En yüksek sıcaklık 47.8°C ile Ceylanpınar’da

2024 yılı Haziran ayında ortalama sıcaklıklarla ilgili veriler şöyle:

• 1991-2020 normalleri haziran ayı ortalama sıcaklığı 21.8 °C olup 2024 yılı haziran ayı sıcaklığı ise 25.4°C ile normallerinin 3.6 °C üzerinde gerçekleşti.
• 2024 yılı haziran ayı ortalama sıcaklığı, son 53 yılın en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçti.
• 2024 haziran ortalama sıcaklığı, kendisine en yakın olan 2019 yılı haziran ayından (23.4 °C) 2.0 °C daha fazla oldu.
• Bu ay, 65 adet yeni ekstrem maksimum sıcaklık gerçekleşmiştir. En düşük sıcaklık 1.6 ºC ile Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 47.8 °C ile Urfa Ceylanpınar’da tespit edildi.
• • 2024 yılı haziran ayı ortalama maksimum sıcaklıkları, 1991-2020 dönemi maksimum sıcaklık normallerinin 3.3 °C üzerinde gerçekleşti.
• Ortalama minimum sıcaklıklar ise  1991-2020 dönemi minimum sıcaklık normallerinin 2.6 °C üzerinde oldu.

Bölgesel değerlendirme

Marmara Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar, bölge genelinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti. Haziran ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 22.0 °C iken, 2024 haziran ayı 25.3 °C oldu. Bölgede en düşük sıcaklık 11.2 °C olarak Balıkesir’de, en yüksek sıcaklık ise 41.4 °C olarak aynı ilde gözlendi.

Ege Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar, mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti. Bölgenin haziran ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 23.7 °C iken, 2024 Haziran ayı 28.0 °C oldu. En düşük sıcaklık 8.1 °C olarak Gediz’de, en yüksek sıcaklık ise 44.6 °C olarak Aydın’da gözlendi.

Akdeniz Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar, haziran boyunca bölge genelinde mevsim normallerinin üzerindeydi. Bölgenin haziran ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 24.0 °C iken, 2024 Haziran ayı 28.2 °C olarak gerçekleşti. En düşük sıcaklık 11 °C olarak Göksun’da, en yüksek sıcaklık ise 44.7 °C olarak Manavgat’ta gözlendi.

İç Anadolu Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar,  mevsim normallerinin üzerinde oldu. Haziran ayı uzun yıllar bölgenin ortalama sıcaklığı 19.3 °C iken, 2024 Haziran ayı 23.4 °C olarak gerçekleşti.  En düşük sıcaklık 2.7 °C olarak Kangal’da, en yüksek sıcaklık ise 39.3 °C olarak Polatlı’da gözlendi.

Karadeniz Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar, bölge genelinde mevsim normallerinin üzerinde  gerçekleşti. Bölgenin haziran ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 19.8 °C iken, 2024 haziran ayı 22.8 °C oldu. En düşük sıcaklık 4.8 °C olarak Bayburt’ta, en yüksek sıcaklık ise 39.7 °C olarak Düzce’de gözlendi.

Doğu Anadolu Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar, Doğubeyazıt çevresinde mevsim normalleri civarında gerçekleşirken, diğer kesimlerde mevsim normallerinin üzerinde oldu.  Bölgenin haziran ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 19.1 °C olup 2024 haziran ayı da 21.8 °C oldu.  En düşük sıcaklık 1.6 °C olarak Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 40.1 °C olarak Palu’da gözlendi.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi

Ortalama sıcaklıklar, bölgenin genelinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti. Haziran ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 27.2 °C olup 2024 haziran ayı da 31.1 °C oldu. Bölgede en düşük sıcaklık 13.0 °C olarak Batman’da, en yüksek sıcaklık ise 47.8 °C olarak Ceylanpınar’da gözlenmiştir.

Prof. Önol: Çok şiddetli bir sıcak dalgası içindeyiz

Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz havzası, iklim değişikliğinden en çok etkilenen bölgeler arasında. Sıcak dalgalarının da aşırı ve bir anda başlayıp sele neden olan sağanak yağışların da hemen tüm bölgelerde daha sık, daha yoğun ve uzun süreli olduğu görülüyor, bu da insan sağlığından tarıma, hayvancılıktan biyoçeşitliliğin azalmasına kadar pek çok olumsuz sonucun çok daha ağır yaşanmasına neden oluyor.

Bunu engellemek için ise öncelikle fosil yakıtları yakmayı bırakmak, ancak bununla birlikte kentlerin bu tür aşırı hava olaylarına karşı “uyum politikalarını” hayata geçirmesi gerekiyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Barış Önol, şiddetli bir sıcak dalgası içinde olduğumuzu söyledi.

Önol, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, bugünler çok sıcak ancak gelecek haftaki tahminler de hiç iyi değil. Beyaza dönen alanlarda maksimum sıcaklıklar 45°C’ye ulaşıyor Bu sıcaklıklar güneyimiz için daha normal olabilir ama Balkanlar, Ukrayna ve Rusya da bu sıcaklıklarda” diye yazdı. 

Dr. Şahin: Kurumlar uyarı yapmalı

İstanbul Politikalar Merkezi’nde Kıdemli Uzman ve İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü ve Yeşil Gazete yazarı Dr. Ümit Şahin’ de sıcaklık anomalisinin 10-14 derece civarında olduğunu belirterek,”Bakalım hangi kurumlar ve yerel yönetimler sıcak dalgası uyarısı yapacak” diye sordu.