Panama Ticaret Bakanı halkın maden sözleşmesine tepkisi sonrası istifa etti

Panama Ticaret Bakanı Federico Alfaro, ülkenin en üst mahkemesinin hükümet ile Kanadalı maden şirketi First Quantum arasında imzalanan maden sözleşmesinin anayasaya aykırı olduğuna karar vermesinden günler sonra dün (30 Kasım) istifa ettiğini açıkladı.

Söz konusu sözleşmenin imzalandığı Kanadalı First Quantum Minerals şirketinin iştiraki olan Minera Panamá‘ya ait açık ocak bakır madenine karşı ülkede geniş çaplı protestolar gerçekleştirilmişti. Eylemlerde iki aktivist öldürülmüştü.

Reuters’dan Elida Moreno’nun aktardığına göre; Orta Amerika ülkesinin ticaret bakanlığı, hükümet ile First Quantum arasında oldukça büyük olan bu bakır madeninin işletilmesi için yapılan ve muhaliflerin şirkete fazla cömert davranıldığı yönünde eleştirilerinin odağındaki sözleşme müzakerelerini yürütüyordu.

Alfaro, Devlet Başkanı Laurentino Cortizo‘ya hitaben yazdığı ve sosyal medyada paylaştığı istifa mektubunda, Panama’da aylarca süren protestolara neden olan sözleşmeden ve mahkeme kararından bahsetti.

Federico Alfaro, mahkemenin kararının “ülke için iş kaybı ve ekonomik istikrarsızlık, yatırımcılardan gelen uluslararası talepler, derecelendirme kuruluşları tarafından halihazırda açıklanan yatırım seviyesi üzerindeki etki gibi ciddi sonuçları olabileceğini” yazdı.

Başkanlık ofisinden yapılan açıklamaya göre, Başkan Laurentino Cortizo, Alfaro’nun yerine Jorge Rivera‘yı getirdi.

Cortizo 28 Kasım’da yaptığı açıklamada First Quantum’un madeni kapatma kararını, mahkeme kararının ülkenin resmi gazetesinde yayınlandıktan sonra uygulayacağını duyurdu. Ancak bu henüz gerçekleşmedi.

Yeni Ticaret Bakanı Rivera, kamuoyuna yaptığı açıklamada bakanlığın mahkeme kararına uymak için atılacak adımları değerlendirdiğini ve çalışma ve çevre yetkilileriyle koordinasyon görüşmelerine başlayacağını söyledi.

Seçimin etkisi

Öte yandan Panama’da başkanlık seçimleri yaklaşıyor. Anlaşmaya yönelik şiddetli muhalefet, ülkenin Mayıs 2024’te yapılacak başkanlık seçimlerinde önemli bir faktör haline geldi. Bu süreçte adaylar madenin daha fazla devlet kontrolünde olması için tepkilerini dile getirdi.

Ne olmuştu?

24 Ekim’de ülkedeki eğitim ve inşaat sendikaları, söz konusu madenin 75 mil (120 kilometre) batısındaki Colon eyaletindeki ormanlık arazileri ve önemli yeraltı sularını tehdit ettiğini söyleyerek çevrecilerle birlikte eylemlere öncülük etti.

Kanadalı First Quantum Minerals şirketinin iştiraki olan Minera Panamá‘ya ait açık ocak bakır madenine karşı yapılan protestolarda iki aktivist öldürüldü.

Meydana gelen cinayetlerin öncesinde, 24 Ekim’de Panama Şehri genelinde barışçıl protestocular el ilanları dağıtmıştı, ancak başkentin yakınlarındaki bazı bölgelerde polis protestoculara göz yaşartıcı gazla karşılık verdi.

Hükümet, bu süreçte Panama’nın şimdiye kadarki en büyük özel yatırımı olan madenin ülke ekonomisine yaptığı “muazzam katkıyı” vurgulamak için sosyal medyayı kullandı.