İzlanda’nın güneybatısında yer alan Reykjanes Yarımadası‘nda yeni bir volkanik patlama meydana geldi. Sundhnuksgigar yakınlarında açılan yeni çatlak, aralık ayından bu yana bölgedeki beşinci patlama olarak kaydedildi. İzlanda Meteoroloji Ofisi (IMO), çatlağın uzunluğunun iki buçuk kilometreden fazla olduğunu ve büyümeye devam ettiğini bildirdi.
Olağanüstü hal ilan edilmesine rağmen, İzlanda’ya olan hava trafiğinin etkilenmeyeceği açıklandı. Grindavík Belediye Başkanı Fannar Jónasson, devlet televizyonu RUV’ye yaptığı açıklamada, lav akışının kasabaya doğru yöneldiğini ve hacminin son patlamalardan çok daha büyük olduğunu ifade etti.
Enerji sağlayıcısı HS Veitur, tedbir amacıyla Grindavík’e olan elektrik akışını kesti. Yerel medya, üç kişinin kasabayı terk etmeyi reddettiğini bildirdi. Yetkililer, Grindavík’te bulunan herkesin bölgeyi terk etmesi ve güvenli bir mesafeye gitmesi gerektiğini belirtti.
Kasabaya giriş ve çıkış yollarının çoğu ulaşıma kapandı. Patlama bölgesinden gelen görüntülerde, elli metre yüksekliğe kadar fışkıran lav duvarları ve gökyüzünü kaplayan devasa kül bulutları görüldü. Doğal tarih sinematografı Benjamin Hardman, patlama anında volkanın yakınında bulunuyordu ve BBC’ye yaptığı açıklamada, “Burada olmak tamamen gerçeküstü” dedi.
Yetkililer, magmanın Grindavík kasabasına daha da yaklaştığını bildirdi. Bölgedeki Svartsengi elektrik santrali de tahliye edildi. Santral, yarımadadaki binlerce kişiye elektrik ve su sağlıyordu. Lav akışını engellemek amacıyla santral, Grindavík ve Blue Lagoon çevresinde bariyerler inşa edildi. Keflavik Uluslararası Havalimanı, normal faaliyetlerine devam ettiğini ve patlamadan etkilenmeyi beklemediğini açıkladı.
Patlama öncesinde “yoğun deprem faaliyeti” yaşandığı bildirildi. Jeofizikçi Ari Trausti Gudmundsson, bilim insanlarının bir süredir yeni bir patlama beklediklerini söyledi. Grindavík’in dört bin sakininin çoğu, Aralık, Ocak, Şubat ve Mart aylarındaki patlamalardan önce Kasım ayında kalıcı olarak tahliye edilmişti. Ocak ayındaki patlama sırasında lavlar sokaklara akmış ve üç evi yutmuştu. Bazı sakinler, riskin daha az olduğu bölgelere geri dönmüştü.
İzlanda, dünyanın en büyük iki tektonik plaka sınırı olan Mid-Atlantic Ridge üzerinde yer alan otuz üç aktif volkanik sisteme sahip. Reykjanes Yarımadası’nda en son sekiz yüz yıl önce bir volkanik faaliyet dönemi yaşanmış ve bu dönem onlarca yıl sürmüştü. 2021 yılından bu yana sekizinci patlama gerçekleşmiş olup, bilim insanları bölgenin on yıllar veya hatta yüzyıllar sürecek yeni bir volkanik döneme girdiğine inanıyor.