İklim krizi: Amazon Nehri kuraklık nedeniyle yüzyılın en düşük seviyesine geriledi

Rekor kuraklık yüz binlerce insanın hayatını altüst ederken ve orman ekosistemine zarar verirken Amazon Nehri yüzyılın en düşük seviyesine geriledi.

Amazon‘un kollarının hızla kuruması nedeniyle tekneler karaya oturdu. Uzak köylere gıda ve su tedarikini kesintiye uğrarken yüksek su sıcaklıklarının nesli tükenmekte olan 100’den fazla nehir yunusunun ölümüne yol açtığı düşünülüyor.

Reuters’in aktardığına göre, bölgenin en kalabalık şehri olan ve Rio Negro Nehri ile Amazon Nehri’nin buluştuğu Manaus limanının internet sitesinde nehirdeki su seviyesinin 13,59 metre ile 2010 yılında kaydedilen tüm zamanların en düşük seviyesini de geride bıraktığı duyuruldu.

‘Üç aydır yağmur yağmıyor’

Yağmur ormanları köylüsü Pedro Mendonca, “Burada, üç aydır yağmur yağmıyor, geçmiş kuraklıklardan çok daha sıcak” diyor.

Brezilya hükümetinin afet alarm merkezi Cemaden‘e göre Amazon’un bazı bölgeleri Güney Yarımküre‘de yağış beklentisinin yüksek olduğu kış-sonbahar mevsimlerine tekabül eden temmuz-eylül arasında 1980’den bu yana kaydedilen en az yağışı gördü.

Brezilya Bilim Bakanlığı kuraklıktan, küresel çapta aşırı hava koşullarına neden olan El Niño hava olayını sorumlu tutuyor. Bakanlık bu ayın başında yaptığı bir açıklamada, El Niño’nun zirveye yapacağının tahmin edildiği aralık ayına kadar etkilerinin sürmesinin beklediğini söyledi.

Kuraklık 481 bin kişiyi etkiledi

Manaus’un bulunduğu Amazonas eyaletindeki sivil savunma ajansına göre kuraklık 481 bin kişiyi etkiledi.

Geçen hafta sonunda Brezilyalı sivil toplum kuruluşu Fundacao Amazonia Sustentavel (FAS) çalışanları Manaus yakınlarındaki kurak bölgeyi dolaşarak afete karşı kırılgan köylere gıda ve malzeme ulaştırdı. Kuraklık, halkın genellikle nehir yoluyla taşınan gıda, içme suyu ve ilaçlara erişimini de tehdit ediyor.

Santa Helena do Ingles’de bir topluluk lideri olan Nelson Mendonca, bazı bölgelere hâlâ kano ile ulaşılabildiğini, ancak birçok teknenin nehir boyunca malzeme getiremediğini, bu nedenle çoğu malın traktörlerle veya yürüyerek getirildiğini söyledi.

Aynı bölgede yaşayan Luciana Valentin de kuraklık nedeniyle su seviyesinin düşmesinin ardından yerel su kaynaklarının temizliğinden endişe duyduğunu ve çocukların su yüzünden sık sık hastalandığını söylüyor.

Associated Press‘in aktardığına göre eylül ayının sonunda 62 belediyeden 55’i şiddetli kuraklık nedeniyle olağanüstü hal ilan etmişti.

Brezilya Ulusal Amazon Araştırmaları Enstitüsü‘nde çalışan ABD‘li araştırmacı Philip Fearnside, gelecekte iklim değişikliğiyle birlikte benzer olayların sıklığının ve şiddetinin artmasıyla durumun daha da kötüleşmesini bekliyor.

El Niño nedir?

Doğu ve orta Pasifik Okyanusu‘ndaki okyanus sıcaklıklarında yaklaşık her üç ila beş yılda bir görülen yükseliş, El Niño’nun açık belirtilerinden biri. Bu durum dünya genelinde birbirini tetikleyen aşırı hava koşulları yaratarak bir yıla kadar etkili olabiliyor.

Bu dönemde doğu Pasifikte uzanan güney ABD gibi bölgelerde ortalamanın üzerinde yağış ve hatta tahribat yaratan toprak kaymaları yaşanabiliyor.

Okyanusun diğer ucundaki, Endonezya ve güneydoğu Asya gibi bölgelerde ise kuraklık etkili oluyor ve bu kuraklık yıkıcı orman yangınlarını tetikleyebiliyor.

Dünyanın diğer bölgelerinde ise yıkıcı seller, gıda güvensizliğine yol açabilecek mahsul kayıpları, tropikal hastalıklardaki artış ve balık popülasyonlarında düşüş gibi etkiler gözlemleniyor.

Bu olayların tamamı, hem yerel hem de küresel ekonomileri zarara uğratabiliyor.

‣ Kuraklık: Bir ayda 5,2 kg yağış düştü, Meriç ve Tunca’da su seviyeleri kritik düzeyde

‣ ‘Beni görebiliyorsan, ağla: Elbe’de ‘açlık taşları’ ortaya çıktı

‣ ‘Bölgesel kuraklıklar küresel hale geldi’: Dünya alarm veriyor