Okyanuslardaki insan faaliyetleri giderek artıyor. Petrol ve gaz sondajları, rüzgar santrali inşaatları ve balıkçılık gibi denizcilik faaliyetleri 1990-2020 yıllarında yaklaşık dört katına çıktı.
Devasa nakliye gemilerindeki pervanelerden petrol sondajına bu faaliyetler okyanuslarda olağanüstü düzeyde gürültü üretiyor. Artan denizcilik faaliyetleriyle okyanuslardaki gürültünün 1960’lardan bu yana her on yılda bir iki katına çıktığı tahmin ediliyor. Bugün okyanuslarda çok az sessiz alan kaldı.
Okyanustaki sesleri araştıran bir grup araştırmacı, COVID-19 pandemisinin ilk zamanlarında denizcilik faaliyetlerinin azalmasıyla okyanusların derinliklerindeki seslerin daha net duyulduğunu söylüyor.
Araştırmalar, okyanuslardaki doğal sesleri bastıran insan faaliyetlerinin yön bulmak, iletişim kurmak, sosyalleşmek, çiftleşmek ve hayatta kalmak için birbirlerinin sesine ihtiyaç duyan deniz canlıları için ciddi bir tehdit oluşturduğunu gösteriyor. Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), fazla gürültü yüzünden canlıların stres altında kaldığını, büyüyemediğini, üreyemediğini, yiyecek bulamadığını ve geçici/kalıcı duyu kaybı yaşadığını söylüyor.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’ndeki 11 Eylül saldırısının ardından deniz nakliyesi yavaşlayınca bilim insanları Kanada’daki nesli tükenme tehlikesi altında olan Kuzey Atlantik balinalarını inceleme fırsatı buldu. Su altı kayıtları ve dışkı örnekleri, balinalardaki strese bağlı hormon seviyelerinin bu dönemde azaldığını ve gürültü ile balinaların duygu durumları arasında bir ilişki olduğunu gösterdi.
Görsel: NOAA Fisheries
Araştırmalar, iklim değişikliğinin okyanuslardaki gürültü sorununu daha da derinleştirebileceğine işaret ediyor.
İklim değişikliğinin etkisiyle artan deniz sıcaklıkları ve okyanus asiditesi, sesin suda yayılması için engel oluşturuyor. Farklı iklim değişikliği senaryolarında Atlantik Okyanusu‘ndaki gemi seslerinin okyanus sesini nasıl etkileyeceğini modelleyen bir araştırma, iklim değişikliğinin yüzyılın sonuna kadar ses seviyesini yedi desibel daha artıracağını gösterdi.
Yükselen deniz seviyeleri, yeni denizcilik rotalarının açılmasını sağlayarak denizcilik faaliyetlerinin ve seslerinin artmasına neden oluyor.
Denizcilik faaliyetlerinin yavaşlatılması okyanus gürültüsünü azaltmak için bir çözüm olabilir. Okyanuslarda halihazırda emisyonların azaltılması ve gemilerin canlılara çarpmasını önlemek için çeşitli hız kısıtlama alanları bulunuyor.
Climate Change News kaynakları, hız kısıtlama alanlarının gemilerin gürültüsünü azaltmak için de etkili olabileceğini gösteriyor. ABD’de deniz nakliyesinin en yoğun ve gürültülü olduğu bölgelerden Kaliforniya‘daki Santa Barbara Kanalı‘nda ses seviyeleri sanayi devrimi öncesi dönemlerin 30 kat üstüne çıktı.
Mavi Balinaları ve Mavi Gökyüzünü Koruma Programı, denizcilik şirketlerini Güney Kaliforniya kıyısı boyunca yavaşlamaya teşvik etti ve 2023 yılında firmaların yüzde 81’i yavaşlamayı kabul etti. Ardından bölgedeki gemilerin daha az emisyon ürettiği ve geçiş başına 5,4 desibel daha düşük ses ürettiği gözlemlendi.
NOAA da okyanuslardaki insan kaynaklı gürültünün etkilerini azaltmak için on yıllık bir Okyanus Ses Stratejisi belirledi. 2016-2026 yıllarını kapsayan plan, okyanus gürültüsünün türler üzerindeki etkisini inceleyerek canlılar için güvenli alanlar oluşturmayı hedefliyor.
Son olarak gürültü sorununu derinleştiren iklim değişikliğine karşı harekete geçmek de okyanus canlılarını huzura ve sessizliğe ulaştırmak için yardımcı olabilir.