Türk Psikologlar Derneği, (TPD) yunus parklarında özel gereksinimli çocuklara terapi adı altında uygulanan çalışmalarla ilgili görüşlerini paylaştı.
Dernek tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’deki (TBMM) ilgili komisyonlara ve milletvekillerine iletilmek üzere Yunuslara Özgürlük Platformu aracılığıyla hayvan hakları aktivistlerine gönderilen mektupta, bilimsel verilere atıfta bulunularak, yunus parklarının özel gereksinimli çocuğu olan ailelerin maddi ve manevi olarak sömürülmesine zemin hazırlayabileceği kaydedildi.
Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılması planlanan değişikliklerin yer aldığı yasa teklifinde, TBMM Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’nda alınan kararların aksine, mevcut 10 yunus parkının kapatılmayacağı ve ticari faaliyetlerine dair açıklamalar STK’ler ve hayvan hakları aktivistleri tarafından tepkiyle karşılanmıştı.
TPD Genel Merkez Yönetim Kurulu adına Genel Koordinatör Aras Onur’un imzasıyla paylaşılan mektupta, haklar arasında hiyerarşi oluşturulmamasına vurgu yapıldı:
Haklar arasında hiyerarşi oluşturulmamasının; tüm tarafların refahı düşünülerek hareket edilmesinin önemi bilinmektedir.
Özel gereksinimli çocukların tedavisi için mevcut yunus parklarının kapatılmaması ya da yeni yunus parklarının açılması bilimsel gerçeklikten uzak bir yaklaşımdır; çünkü yunusla tedavinin özel gereksinimli çocukların tedavisinde herhangi bir yararının olduğu kanıtlanmış bir bilgi değildir. Aksine yunus parklarında tedavi başlığı altında gerçekleşen eylemler çocuklara ve hayvanlara zarar verme potansiyeline sahiptir.
Bu durum karşılıklı bir zararın yanı sıra özel gereksinimli çocuğu olan ailelerin maddi ve manevi olarak sömürülmesine de zemin hazırlayabilmektedir. Bilimsel veriler ışığında ve türler arası eşitliğe dayanan bir şekilde hareket edilmesi gerekmektedir.”
Mektupta, yunus destekli terapilerin otizm gibi hastalıkların tedavisinde işe yaradığı genel kanısının olduğu, ancak bu kanının bilimsel verilerle desteklenmediğine dikkat çekildi:
Biz psikologlar olarak biliyoruz ki yunus destekli terapilerle birlikte otizmin tedavisinin gerçekleştiğine ilişkin bilimsel bir veri bulunmamaktadır. Ayrıca bir türün iyilik halinin sağlanması için başka bir türün şiddete uğraması, sömürülmesi, en temel hakkı olan yaşam hakkı ihlaliyle karşı karşıya gelinmesi kabul edilemez bir gerçekliktir.
Yunus destekli terapilerin her ne kadar otizm gibi yaygın gelişimsel bozuklukların tedavisinde işe yaradığına ilişkin genel bir kanı olsa da, bu kanı bilimsel verilerle desteklenmemektedir.
Ülkemizde Yunus Destekli Terapilerle ilgili yapılan araştırmaya rastlanmamıştır. Yurtdışında yapılan araştırmalarda ise otizmin tedavisinde bir farklılık yaratmadığı bulguları dikkat çekmektedir.”
“Hayvanlarla sağlıklı iletişim konusunda okul öncesi dönemden itibaren eğitimler verilmelidir. Bu eğitimler okul müfredatına konulmalıdır” diyen TPD, bu tür terapilerin hem çocuklar için hem de yunuslar için neden zararlı olduğunu şöyle anlattı: