El Niño tarımı tehdit ediyor: Çiftçiler ürün ekmekten korkar hale geldi

Birleşmiş Milletler’in son tahminlerine göre El Niño iklim modeli en azından 2024 yılının ilk yarısına kadar sürecek. El Niño etkisiyle birlikte Latin Amerika‘da meydana gelecek anormal yağışlar ise tarım sektörü için endişe yaratıyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü‘nün (FAO) dün (19 Ekim) yayımladığı raporuna göre; Pasifik deniz yüzeyi sıcaklıkları son aylarda Güney Amerika kıyıları boyunca daha güçlü bir ısınmayla beraber yükseldi.

Reuters’dan Juana Kasasın aktardığına göre; 2024’ün ilk çeyreğine ilişkin tahminler, Brezilya, Guyana ve Surinam‘da devam eden kurak koşulların yanı sıra Peru ve Ekvador gibi ülkelerle Meksika‘da normalden daha fazla yağmur yağacağını gösteriyor.

‣El Niño geliyor: Dünyayı ve Türkiye’yi ne bekliyor?
‣Peru’da El Niño etkisi: Yağışlar nedeniyle 18 bölgede olağanüstü hal ilan edildi

Fotoğraf: Sebastian Castaneda / Reuters – 11 Mart 2023, Piura, Peru’da yaşayanlar, Yaku Kasırgası’nın doğrudan etkisiyle oluşan yağmurlar nedeniyle taşan dereden sebze çuvalları taşıyor.

Ancak rapora göre; Orta Amerika‘daki mevcut kurak dönem sadece bu yılın sonuna kadar sürecek. Raporda ayrıca tarım sektörünün, aşırı hava koşullarında ekonomik kayıpların yüzde 26’sını, kuraklıkta ise yüzde 82’sini karşılayabildiği göz önünde bulundurulduğunda özellikle korunaksız durumda olduğu vurgulanıyor.

Ayrıca Peru‘nun kuzey kıyılarında ve Ekvador‘un güneyinde hamsi ve orkinos gibi önemli balık türlerinin özellikle risk altında olduğu belirtiliyor. Ekvadorlu balıkçılar Şubat ayından bu yana orkinos avcılığında yüzde 30’luk bir azalma olduğunu bildiriyor.

El Niño ve La Nina iklim modelleri, Latin Amerika’da buğday, pirinç ve mısırın üretimini etkiledi. Raporda, El Niño’nun getirdiği aşırı hava koşullarının bölgeyi vurduğu ancak aynı zamanda sıcak dalgaları gibi iklim değişikliği etkileriyle de karşı karşıya olunduğu belirtildi. FAO, aşırı hava koşullarından etkilenen çeşitli ülkelerdeki savunmasız topluluklar için mali kaynak sağlamak üzere bir plan başlattığını açıkladı.

Fotoğraf: Bruno Kelly / Reuters – Brezilya’nın Amazon yağmur ormanlarındaki büyük bir nehir limanındaki su seviyesi, 16 Ekim 2023’te Brezilya’nın Manaus kentindeki Rio Negro nehrinde Pazartesi günü en az 121 yılın en düşük noktasına ulaşırken, tekneler ve yüzen evler David’s Marina’da mahsur kaldı.

‘Çiftçiler ürün ekmekten korkar hale geldi’

Öte yandan yerel tahıl çiftçileri lobisi Aprosoja-MT tarafından dün (19 Ekim) yapılan açıklamada, Mato Grosso eyaletindeki soya fasulyesi üreten çiftçilerin düşük yağış miktarı ve yüksek sıcaklıkların bazı bölgelerde yeniden ekime yol açtığını ve diğer bölgelerde ise verimi düşüreceğinden endişe ettiklerini söyledi.

Olağandışı sıcaklık ve kuruluk, Amazon nehirlerini kurutan ve Brezilya‘nın kuzeyindeki tahıl sevkiyatlarını aksatan şiddetli bir kuraklığa da neden olan El Niño ile ilişkilendiriliyor.

Mahsul kurumu Emater-RS, ülkenin güneyinde El Niño’nun soya ekimini yavaşlattığını, aşırı yağışların ise üçüncü büyük üretici Rio Grande do Sul‘daki çiftçileri ekime başlamaktan korkar hale getirdiğini bildirdi.

Aprosoja-MT, aşırı hava koşullarının soyalarını yeniden ekmek zorunda kalan çiftçiler için maliyetleri artırabileceğini ve Brezilya’nın ikinci mısır ve pamuk ekiminin Orta-Batı’daki ideal iklim penceresini kaçırmasına neden olabileceğini söyledi.

Ancak şu ana kadar hükümet ve analistler Brezilya’nın 2023/24 döneminde 162 ila 164 milyon ton arasında rekor bir soya mahsulü elde edeceğine inanıyor.

Aprosoja-MT’nin iklim izleme projesi Aproclima‘ya göre, Mato Grosso‘nun güneyindeki bazı bölgelerde 44 santigrat derecenin üzerinde sıcaklıklar kaydedildi.

LSEG verilerine göre, son yedi gün içinde Mato Grosso’da biriken yağış miktarı ortalamanın altında kaldı ve en çok yağmur yağan bölgelerde 20 milimetreden daha az yağmur yağdı.

Soyada üretimin yüzde 30’unu karşılayan Mato Grosso’da ekim gecikiyor

Mato Grosso, soyanın en büyük küresel üreticisi ve ihracatçısı olan Brezilya’daki soya fasulyesi üretiminin yaklaşık yüzde 30’unu karşılıyor.

Son günlerde kuru hava, soya ekimini geciktirdi. Önümüzdeki hafta için yağmur beklentisi de olmadığı için daha fazla gecikme olması muhtemel.

Aprosoja-MT Başkanı Fernando Cadore da, “Yeniden ekim yapılması gereken birçok yer var, ancak değerlendirme yağmur yağdıktan sonra ve yağmur yağdığında yapılacak” diyor ve ekliyor:

“Yüksek sıcaklıklarla birlikte … durum çok endişe verici, son derece olumsuz.”