E-atık kirliliği: 5,3 milyar cep telefonu çöpe gidiyor

Dünya Elektrik ve Elektronik Atık (WEEE) Forumuna göre; bu yıl 5,3 milyar cep telefonunun çöpe atılması tahmin ediliyor.

BBC‘den Victoria Gill’in aktardığına göre; küresel ticaret verilerine dayandırılan tahmin, giderek artan çevresel “e-atık” sorununa dikkat çekiyor.

Araştırmalar, birçok insanın eski telefonlarını geri dönüştürmek yerine elinde tuttuğunu gösteriyor.

Söz konusu atık telefonlarda bulunan kablolardaki bakır ve şarj edilebilir pillerdeki kobaltın, madenlerden çıkartılması gerekiyor.

WEEE Genel Müdürü Pascal Leroy “İnsanlar görünüşte değersiz olan bu unsurların aslında çok değerli olduğunu ve küresel düzeyde hep birlikte büyük hacimleri temsil ettiğinin farkındalığına varma eğiliminde değiller” dedi.

Dünya genelinde 16 milyar cep telefonu olduğu tahmin ediliyor. Avrupa’dakilerin neredeyse üçte biri artık kullanılmıyor.

WEEE, araştırmalarının çamaşır makinelerinden, ekmek kızartma makinelerine, tablet bilgisayarlardan küresel konumlandırma sistemlerine (GPS) elektrik ve elektronik atık ‘dağının’ 2030 itibarıyla yılda 74 milyon tona çıkacağını gösterdiğini söylüyor.

2022’nin ilk aylarında İngiltere’deki Kraliyet Kimya Topluluğu (Royal Society of Chemistry), yeni ürünler üretmek için e-atıkların kullanılmasını teşvik eden ve Ukrayna‘daki savaş da dahil olmak üzere küresel çatışmanın değerli metal tedarik zincirlerini tehdit ettiğini vurgulayan bir kampanya başlattı.

WEEE’den Magdalena Charytanowicz ise şu ifadeleri kullandı:

“Bu cihazlar, rüzgar türbinleri, elektrikli araba pilleri ve güneş enerjisi panelleri gibi, hepsi yeşil, düşük karbonlu toplumlara dijital dönüşüm için hayati önemdeki yeni elektronik cihazların ya da malzemelerin üretimi için çok sayıda önemli kaynak sunuyor.”

Dünyada e-atıkların yaklaşık yüzde 17’si geri dönüştürülüyor. Ancak Birleşmiş Milletler Uluslararası Telekomünikasyon Birliği gelecek yıl bu oranı yüzde 30’a çıkarmayı hedefliyor. Kuruluş bunun “zararlı maddeler bulundurabildiği için hem insan sağlığını hem de çevreyi etkileyen, en hızlı büyüyen ve en karmaşık atık akışlarından biri olduğuna” dikkat çekiyor.

Atıkları toplamak için marketlere e-atık kutuları koymak, postalarla iade ve alım işlemlerini yapmak gibi pek çok girişim de kampanya kapsamında başlatılan atık toplama girişimlerinden arasında bulunuyor.

İngiltere’de çalışan ancak kullanılmayan bir milyondan fazla elektrikli ve elektronik cihaz olduğu tahmin ediliyor. Bu cihazların değeri tahminlere göre 5 milyar 630 milyon sterlin.