Ceyport Limanı’na verilen ÇED kararı iptal edildi: Ölçümler eksik, zararı belli değil…

Ceyport Tekirdağ Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Liman Kapasite Artışı” projesi ile ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) İzin ve Denetim Genel Müdürlüğünce 10 Ekim 2021’de  verilen ‘ÇED Olumlu’ kararı Tekirdağ İdare Mahkemesince iptal edildi.

TMMOB Tekirdağ İl Koordinasyon Kurulu’nun açtığı davada, Tekirdağ İdare Mahkemesi’nin 25 Kasım’da verdiği kararda; katı atık ve sıvı atık miktarları ile bertaraf konusunda kümülatif hesaplamaların yapılmadığı, dolayısıyla eksik işlem tesis edildiği; bu yönüyle ilgili mevzuat açısından uygun olmadığı, çevre ve insan sağlığı üzerinde verebileceği zararların belirsiz olduğu belirtildi.

‣Ceyport Limanı projesine suç duyurusu: Mahkeme kararına rağmen faaliyetler sürüyor

‣Tekirdağ’da Ceyport Limanı’na verilen ÇED kararının yürütmesi durduruldu: Telafisi imkansız zararlar verecek

ÇED Yönetmeliği’nin kapasite artışları başlıklı 20. maddesine [ÇED Olumlu veya ÇED Gerekli Değildir kararı bulunan projelerde kapasite artışı ve / veya genişletilmesinin planlanması halinde, planlanan projenin etkileri, mevcut karara esas çevresel etkileri ile birlikte kümülatif olarak değerlendirilir’ hükmü] işaret edilen kararın alınmasının gerekçeleri ise şöyle sıralandı:

Yeterli ölçümler yapılmamış

• Nihai ÇED Raporu’nda sunulan Akustik Rapor’un; Çevresel Titreşim Hakkında Bilgi bölümünde “Liman Kapasite Artış Projesi” için gerekli – yeterli titreşim ölçümlerinin yapılmadığı, bu açıdan eksik işlem niteliğinde olduğu,
• Projenin “İnşaat Aşaması ve Deniz Dip Tarama İnşaat Aşamasında” mevcut limanın işletilmesine ait gürültü hesaplamalarının dahil edilmediği, anlaşıldığından, dolayısıyla mevcut proje ile yeni projenin birlikte kümülatif olarak değerlendirilmediğini,
• “Katı atık ve sıvı atık miktarları ile bertaraf” konusunda kümülatif hesaplamaların yapılmadığı, dolayısıyla eksik işlem tesis edildiği, ilgili mevzuat açısından uygun olmadığı,

Çevre ve insan sağlığına vereceği zararlar belirsiz…

• Çevre üzerinde ve insan sağlığına verebileceği zararların belirsiz olduğu,
• Yerleşim alanları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesinde; ilgili mevzuat esas risk puan aralıklarına ilişkin değerlendirmelerin yapılarak Sağlık Koruma Bandı Mesafelerinin belirlenmediği, bu açıdan yerleşim alanları etkisi bağlamında eksik işlem niteliğinde olduğu,
• Kurum, kuruluşlar üzerindeki etkileri değerlendirildiğinde; bir taraftan ağır vasıta kaynaklı ilave trafik hacmi yaratması yönünden kümülatif etkiler bakımından olumsuz etkileri olacağı,
• Diğer taraftan özellikle Meri İmar Planı Kararları gereğince oluşturulan Sağlık Tesis Alanları, Eğitim Tesis Alanları, Kültürel Tesisler, Spor Tesis Alanları bağlamında hizmet sunumunun gerektirdiği işlevsel uyum-bütünlük ve kümülatif etkileri bakımından olumsuz etkileyeceği,
• Trafik- Ulaşım Durumu üzerinde etkilerinin değerlendirilmesi; proje alanı ve yakın çevresinde meri imar planı kararları esas mevcut arazi kullanım kararları bağlamında gerçekleştirilmiş / planlanmış gerek ulaşım sistemleri kararları bağlamında; Resmi kurum Alanları, Sağlık Tesis Alanları, Eğitim Tesis Alanları, Toptan Ticaret Tesisleri gibi ulaşım talebi oluşturacak ve trafik hacmi yaratacak faaliyetler ile birlikte Kümülatif Değerlendirmeler içermediği, bu yönüyle bölge şartları kapsamında trafik- ulaşım durumu etkilerinin tespiti/öngörülmesi bakımından eksik işlem niteliğinde olduğu,

Depremsellik incelemeleri de eksik

• Nihai ÇED Raporu’nun aktif faylar ve depremsellik ile jeolojik- jeoteknik yapı bağlamında değerlendirilmesi; Dava konusu alana ilişkin Detaylı Zemin Etüt Raporları bulunmadığı,
• Liman kapasite artışı kapsamında yapılması planlanan kazıklı temellerin hesap detayları hakkında bilgi-belge ve proje olmadığı,
• Bu durumun proje kapsamında yapılacak “kazıklı temel tasarımın” deprem mühendisliği açısından değerlendirilmesi bağlamında eksik işlem niteliğinde olduğu,
• Katı atık ve sıvı atık miktarları ile bertaraf ile gürültü titreşimi, toz ve gaz emisyonları konusunda kümülatif hesaplamaların yapılmaması bakımında Çevre Kanunu, ÇED Yönetmeliği esas olmak üzere ilgili mevzuat açısından ve eksikliklerin bulunduğu, mevcut haliyle uygun – tutarlı olmadığı görüş ve değerlendirmelerine yer verildi.

Ne olmuştu?

Tekirdağ 1. İdare Mahkemesi, 21 Ekim’de Ceyport Limanı Kapasite Artış Projesi’ne verilen ÇED olumlu kararının hukuka ve mevzuata uygun olmadığına hükmetmişti. 

Mahkeme, proje kapsamında yapılacak işlemlerin çevreye, telafisi güç ve imkansız zararlar vereceğini belirtmişti. 

İtiraz yolu kapalı olmak üzere dava sonuna kadar yürütmeyi durdurma kararı verilmişti.

Ancak yürütmeyi durdurma kararı verilmesine rağmen faaliyetlerin sürdürülmesi nedeniyle yeniden suç duyurusunda bulunulmuştu. 

Tekirdağ Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürü Kaan Sinan Tohumcu, mahkeme kararına ilişkin mühürlenen alanlarda çalışma yapılması durumunda, gerekli işlemlerin yapılacağını belirtmişti.