Bitkiler, gelecek nesillere iklim değişikliğine nasıl uyum sağlayacaklarını öğretebilir mi?

Değişiklikleri ‘hatırlıyorlar’

Euronews‘e konuşan Martinelli, “Bu mekanizmalar, bitkilerin daha önceki bir çevresel koşulun oluşumunu tanımasına ve aynı koşulunun varlığında daha hızlı tepki vermesine izin veriyor” diyor. Örneğin, bir bitki hava daha sıcakken çiçeklenmeyi geciktirmeyi “hatırlayabiliyor”. Bu özelliği de araştırmacıların “epigenetik” adını verdiği bir yöntemle yeni nesillere, yani “yavrularına” aktarabiliyor.

Dışarıdan yapılan genetik müdahalelerin aksine,  epigenetik değişiklikler bir DNA dizisini değiştirmiyor. Bunun yerine, bir organizmanın bir DNA dizisini okuma şeklini değiştirebiliyor.

Trends in Plant Science dergisinde yayımlanan makalenin yazarları, “Epigenetik modifikasyonlar kalıtsaldır… böylece bitki türlerinin iklim değişikliğine uzun vadeli adaptasyonuna katkıda bulunur ” diye yazıyor.

Araştırmanın, bilim insanlarının bitki zekasının iklim değişikliğiyle nasıl mücadele ettiğini anlamalarına yardımcı olacağı umuluyor.

Uyum nereye kadar?

Ancak 2013’te İngiltere‘deki East Anglia Üniversitesi’nin yaptığı iklim çalışmasına göre mevcut karbon salım artma değerleri devam ettiği takdirde dünyada var olan bitki türlerinin yarısı ve hayvan türlerinin 1/3’ü 2080 yılına kadar yaşam alanlarının yarı yarıya azalması tehlikesi ile karşı karşıya.

Bitkiler ve diğer canlılar ne kadar uyum sağlamaya çalışırsa çalışsın, bunun da bir sınırı var ve insan eliyle yaratılan sera gazlarının, 18. Yüzyıl sanayi devrimi öncesi dönemle karşılaştırıldığında 2100 yılına kadar dünyanın 4 derece ısınması sonucunu doğurması riski halen ortadan kaldırılmış değil.

Uzmanlar, görülmemiş bir hızla artan sıcaklıkların, türlerin yaşayabilecekleri iklim aralığını olumsuz etkileyeceğinden birçok tür üzerinde şok etkisi yaratacağı uyarısında bulunuyor.