Anayasa Mahkemesi’ne “vicdani ret” başvurusu

Vicdani retçi Burak Özgüner, “yoklama kaçağı kaldığı” gerekçesiyle kendisine kesilen para cezasının kesinleşmesinin ardından Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu. AYM’ye yapılan başvuruda, birçok hakkın ihlal edildiği belirtilirken “Şu ana kadar dini/vicdani nedenlerle askerlik hizmetini yerine getirmeyi reddettiğini deklare eden yüzlerce kişi başvurucu ile aynı koşulları yaşamaktadır” denildi.

Şırnak Uludere’de, 2015 yılında gerçekleştirilen katliamların ardından vicdani reddini açıklayan hayvan hakları aktivisti Burak Özgüner, kendisine kesilen idari para cezasının kesilmesinin ardından, vekili Av. Barış Kârlı aracılığıyla Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Yapılan başvuruda, vicdani ret hakkının tanınmamasından kaynaklı hak ve özgürlüklerin ihlalinin tespiti talebinde bulunuldu. Anayasa’dan ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan birçok hakkın ihlal edildiğinin belirtildiği başvuruda, vicdani ret hakkının Anayasa’da ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde (AİHS) düzenlenen “din ve vicdan özgürlüğü” hakkı kapsamında olduğu ifade edildi.

“Türkiye’de vicdani ret hakkı kabul edilene dek müdacelemizi sürdüreceğiz”

AYM’ye yapılan başvurunun ardından açıklama yapan Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Koordinatörü, vicdani retçi Burak Özgüner “Bir savaş karşıtı, anti-militarist, hayvan özgürlüğü aktivisti olarak vicdani reddimi açıkladım. Türkiye’de vicdani ret hakkını düzenleyen bir mevzuat olmaması, vicdani ret hakkımızı ortadan kaldıramaz. Çeşitli ceza ve kararlar ile, vicdan ve kanaat özgürlüğümüzden seyahat özgürlüğümüze; çalışma, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkımızdan etkili başvuru hakkımıza kadar birçok hakkımız ihlal ediliyor. Türkiye’de vicdani ret hakkı kabul edilene dek mücadelemizi sürdüreceğiz. Savaş karşıtı olan herkesi vicdani ret açıklamaya davet ediyorum” dedi.

AYM’ye yapılan başvuruda, hak ihlallerinin tespitinin yanında, ek olarak, insanlık dışı ceza ve muamele yasağının ihlaline neden olan temel olgunun yakalama kararı olduğu belirtilerek, vicdani retçi Burak Özgüner hakkında Milli Savunma Bakanlığı’nca çıkarılmış bulunan ve İçişleri Bakanlığı kayıtlarına işlenen “yakalama emri”nin tedbiren kaldırılması talep edildi.

Anayasa Mahkemesi’ne 20 vicdani ret başvurusu

İncelemenin duruşmalı olarak yapılmasının yanı sıra, bu ihlallerin yapısal bir sorun olan “yasa düzenlemesinin bulunmaması” nedeniyle gerçekleştiği, yüzlerce vicdani retçinin aynı sorundan dolayı hak ihlalleri ile karşı karşıya olduğu, önümüzdeki süreçte mahkemeye benzer birçok başvuru sunulacağı belirtilerek bu dosyanın “pilot başvuru/pilot karar” usulüne göre incelenmesi ve öncelikli olarak ele alınması talep edildi.

Çoğu çocuk 34 insan ile 59 katırın katledildiği Roboski Katliamı’ndan sonra ısrarla sürdürülen katır katliamlarının ardından, üç hayvan özgürlüğü aktivisti 2015’te vicdani reddini açıklamıştı. Bu vicdani retçilerden Burak Özgüner’e toplam 2.972 TL; Barış B. Atal’a ise toplam 7.447 TL idari para cezası uygulandı. Kesilen ilk cezaya itiraz eden Özgüner’in itirazı kesin olarak reddedilirken Atal’ın itirazı ise henüz kesinleşmiş değil. Vicdani retçi Barış B. Atal da cezanın kesinleşmesi halinde AYM’ye başvuracağını açıklarken, Vicdani Ret Derneği’ne göre, AYM’ye vicdani ret konusunda yapılan başvuru sayısı 20’yi geçti.

(Yeşil Gazete)