AKP’den dokuz maddelik sosyal medya teklifi yolda

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sosyal medya mecralarının kontrol altına alınması gerektiğine dair yaptığı açıklamanın ardından AKP sosyal medya düzenlemesi hakkındaki kanun teklifiyle ilgili yaptığı çalışmalara hız verdi.

Duvar’dan Nergis Demirkaya’nın AKP kaynaklarından edindiği bilgiler ile hazırladığı habere göre dokuz maddelik bir taslak mevcut. Ancak  uluslararası mevzuatla ilgili inceleme sürüyor.

Erdoğan’dan tehdit

Erdoğan, Esra Albayrak ile damadı ve Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yeni doğan çocuğuna ilişkin sosyal medya paylaşımlarına ilişkin bir açıklama yaparak  “Yalanın, iftiranın, kişilik haklarına saldırının, itibar suikastlerinin alıp başını gittiği bu mecraların bir düzene sokulması şarttır. Bu millete, ülkeye bu tür mecralar yakışmıyor. Bu tür sosyal medya mecralarının tamamen kaldırılmasını, kontrol edilmesini istiyoruz” demişti.

Çalışmalar uzun süredir devam ediyor

Sosyal medya alanının düzenlenmesine dair çalışma AK Parti’de uzun süredir devam ediyor. Bu çalışma kapsamında geçtiğimiz nisan ayında Covid-19 salgınına karşı önlemler içeren pakete, “sosyal ağ sağlayıcıları” denilerek, YouTube, Twitter ve Facebook gibi ağlara, Türkiye’de temsilci bulundurma, kişisel verileri Türkiye’de depolamanın da aralarında bulunduğu bir dizi yükümlülük getiren bazı maddeler eklenmişti. Ancak bu maddeler hem salgın sürecinde kamuoyunda yaratacağı tartışmalar hem de uluslararası mevzuatın daha kapsamlı olarak değerlendirilmesi için geri çekildi.

 

Dokuz maddelik taslak

Bu çalışma devam ederken konu AK Parti’nin haziran ayı ortasında yapılan MYK toplantısında bir kez daha gündeme geldi. MYK’ya sunulan “Dijital Dönüşümün bir sonucu olarak yeni medya düzeni” konulu sunumda yasal düzenleme zorunluluğuna dikkat çekildi, “İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele hakkında kanun teklifi” denilerek şu başlıklarda düzenlemeler yapılması gerektiği ifade edildi:

• Sosyal medya platformlarının 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” kapsamına alınarak, yasaya sosyal ağlarla ilgili özel hükümlerin eklenmesi.
• Türkiye’de erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağlara Türkiye’de temsilci bulundurma ve Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırma zorunluluğu getirilmesi.
• Türkiye’de temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağa, BTK tarafından bildirimde bulunulması.
• Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağlar, kişisel hakların ihlali ve özel hayatın gizliliği kapsamındaki içeriklere yönelik olarak kişiler tarafından yapılacak başvuruların en geç 72 saat içinde cevaplama yükümlülüğü.
• Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağların, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırma zorunluluğu.

‘Twitter sizi muhattap kabul etmiyor’

Teklifin hazırlık çalışmalarında bulunan AKP’li bir yetkiliye göre, yapılan çalışmanın esasını “hukuki muhataplık” oluşturuyor. Yetkilinin yaptığı değerlendirme ise şu şekilde:

Bunları yasaklayıcı düzenlemeler, kapatma olarak görmemek gerek. En temel konu hukuken muhataplık konusu. Şimdi Ekşi Sözlük’te bir şikayet olduğunda hukuki süreç işletilerek sorun görülen paylaşımın kaldırılması mümkün. Çünkü muhatap var, hızlıca yaptırım uygulanabiliyor. Ancak Twitter gibi sosyal medya platformlarında bunu yapamıyorsunuz. Şikayet edilen bir içeriğin engellenmesini, kaldırılmasını talep etmek çok zor. Engelleme istemek bir hak ama bunun için önce kim olduğunu bilmeniz gerek. Twitter size bilgi vermiyor, sizi muhatap kabul etmiyor. En temel sorun bu.

Kanun üzerine çalışmayı sürdürdüklerini söyleyen yetkili  “Bizim için yeni değil ama hala teknik açıdan çözülmesi gereken konular var. Sadece biz değil, dünyada birçok ülkenin cevap aradığı sorular var. Şimdilik 9 madde olarak planlandı. 1-2 yanıt aranan konu var. Biraz daha çalışmak gerek. Meclis tatile girmeden önce çıkar mı emin değilim” dedi.