AİHM: Türkiye Kavala Davası’nda yükümlülüklerini yerine getirmedi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 18 Ekim 2017’den beri tutuklu olan iş insanı Osman Kavala davasında, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi‘nin 2 Şubat 2022’de başlattığı ihlal prosedürü kapsamındaki kararını açıkladı:

“Bakanlar Komitesi tarafından kendisine yöneltilen soruya cevaben; Mahkeme, Türkiye’nin 10 Aralık 2019 tarihli kararını uygulaması bağlamında 46’ncı maddenin birinci fırkası kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirmediği sonucuna varmıştır. Mahkeme, Türkiye Hükümeti’nin Kavala’ya masraf ve giderler kapsamında 7 bin 500 Euro ödemesine karar verdi.”

Kavala’nın avukatları: AİHM kararı ve uluslararası ceza hukuku normları çiğnendi

AİHM Osman Kavala hakkında, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 2 Şubat 2022’de başlattığı ihlal prosedürü kapsamındaki kararında şu değerlendirmelere yer verildi:

“Mahkeme, Kavala’nın tutuklanmasına ilişkin kararların ve iddianamenin yeni şüpheyi haklı çıkarabilecek şekilde yeni olgular içermediği sonucuna varmıştır. Kavala’nın ilk tutukluluğunda olduğu gibi, soruşturma makamları keyfi tutuklamaya karşı mevcut olan anayasal güvencelere rağmen, tutukluluğunun devamını haklı çıkarmak için, çok sayıda yasal eyleme atıfta bulunmuştur.”

ANKA’nın aktardığına göre; sözleşmenin bütün yapısının üye devletlerdeki resmi makamların iyi niyetle hareket ettiği genel varsayımına dayandığının hatırlatıldığı açıklamada “Nihai ve bağlayıcı olan bir yargı kararının uygulanmaması, Sözleşmeye imza atan devletlerin, Sözleşmeyi onaylarken itibar etmeyi taahhüt ettikleri hukukun üstünlüğü ilkesiyle bağdaşmayan durumlara sebebiyet verecektir” denildi ve eklendi:

“Mahkeme, Türkiye’nin Büyük Daire kararını yerine getirmek için bazı adımlar attığını ve sunduğu Eylem Planı’nı kaydetmiştir. Fakat, Bakanlar Komitesi’nin konuyu kendisine gönderdiği tarihte ve Kavala’nın kefaletle serbest bırakılmasını emreden üç karara ve bir beraat kararına rağmen, Kavala’nın dört yıl, üç ay ve on dört günden fazla bir süredir tutuklu yargılandığını kaydetmiştir.”

Avrupa Parlamentosu: Kavala’ya verilen ceza, Türkiye’nin AB umutlarını tamamen yok etti

Bakanlar Komitesi tarafından kendisine yöneltilen soruya cevaben, Mahkeme’nin Türkiye’nin 10 Aralık 2019 tarihli kararını uygulaması bağlamında 46’ncı maddenin 1’inci fırkası kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirmediği sonucuna vardığı belirtildi.

Ayrıca Mahkeme, bire karşı 16 oyla, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin üç ay içinde Kavala’ya 7 bin 500 Euro ödemesine karar verdi.

Ne olmuştu?

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Gezi eylemlerini finansmanını sağladığı iddiasıyla müebbet hapis cezası verilen iş insanı Osman Kavala’ya AİHM’in 2019 yılında verdiği hak ihlali kararının uygulandığını söylemişti. Bozdağ şu ifadeleri kullanmıştı:

“Karar vermiş mi, vermiş. Türkiye bu kararın gereğini yapmış mı, tahliyesine karar vermiş mi tutuklunun, tahliyesine karar vermiş. Tahliyesine karar verince Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararı da infaz edilmiş oldu. Ondan sonra başka soruşturmalar, yargılamalar çerçevesinde ortaya çıkacak durumda eğer yeni iddialar varsa o zaman Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin gündemine onlar gelir, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de onları ayrıca değerlendirir, orada bir karar verdiği zaman, o zaman Türk yargısına bunlar gelir, Türk yargısı da onun gereğini elbette yapar.”

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri, Kavala mütalaasını yayınladı: Türkiye AİHM’e sevk edilebilir

Dışişleri Bakanlığı’ndan ‘adıgeçen’ açıklaması

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç, AİHM’in Kavala kararına ilişkin açıklamada bulundu. Bilgiç, “AİHM konuyla ilgili olarak bugün (11 Temmuz) açıkladığı kararla beklentilerimizi boşa çıkarmış ve Avrupa insan hakları sisteminin itibarının bir kez daha sorgulanmasına sebep olmuştur. Bundan sonraki aşamada süreci takip edecek olan Avrupa Konseyi (AK) Bakanlar Komitesi’nin, daha önce sergilediği tarafgir ve seçici yaklaşımı bir yana bırakarak, sağduyuyla ve bazı çevrelerin siyasi gündem yaratma arayışlarına mahal vermeksizin hareket etmesini bekliyoruz” dedi.

Dışişleri Bakanlığı tarafından “adıgeçen” şeklinde işaret edilen ancak ‘Osman Kavala’ denmeyen açıklamanın tamamı şöyle: