Ağaçlara sarılarak onları koruyan cesur yürekliler – Serhat Türktan

İngilizce’de ‘’tree hugger’’ diye bir kavram var. Kararlı bir şekilde ağaçları, hayvanları, ve genel olarak doğayı korumayı kendine görev edinen aktivistleri aşağılayıcı bir anlam içeriyor. Merriam Webster sözlüğünde kelimenin açıklaması aynen şu şekilde: ‘’Ağaçları, hayvanları, ve genel olarak doğal hayatı kirlenme ve diğer tehditlerden korumayı kendine fazla dert edindiği için aptalca veya sinir bozucu olarak görülen kimse’’. Oysa bu kavramın kökeninde, çok onurlu bir şekilde ağaçları korumak için kendini siper ederek hayatını feda eden 363 cesur yürekli insan var.

Şimdiki Hindistan sınırları içinde kalan bir bölgede 1730 yılında köylerindeki ağaçların kesilip saray inşaatında hammadde olarak kullanılmasını engellemek amacıyla Hinduizm’e bağlı 69’u kadın 363 kişi kutsal kabul ettikleri ağaçlara sarılarak kendilerini siper etmişti ve ağaçları kesmek isteyenler tarafından katledilmişti. Bu eylem, ülkede ağaçların kesilmesini sınırlayan bir yasanın çıkmasına öncülük ederek o dönemde ormanların korunmasını sağlamıştı.

Bu olaydan yaklaşık 250 yıl sonra 1970lerde Hindistan’ın Himalaya Dağları’na komşu olan bölgelerinde yaşayan bir grup köylü kadın bu eylemden ilham alarak, kesilmesi planlanan ağaçlara aynı şekilde sarılarak ve etrafında çember olarak kendilerini siper etti. Chipko Hareketi olarak adlandırılan ve ‘’ağaç satyagrahası’’ olarak da nitelendirilebilecek bu eylem biçimi birkaç yıl içinde tüm Hindistan’a yayıldı ve ormancılık alanında reformların yapılmasını sağladı. Daha sonra erkeklerin de katılımıyla daha geniş bir kitleye yayılmış olsa da, bu eylem kadınların öncülüğünde geliştiği için ekofeminizmin mihenk taşlarından biri olarak kabul edilebilir.

Kapitalizm, karşısında ezildiği ve yenik düştüğü toplumsal hareketleri aşağılayıcı kavramlarla değersizleştirmeye çalışıyor. Gandhi’nin dediği gibi ‘’önce sizi yok sayarlar, sonra aşağılayıp gülerler, sonra da sizinle savaşarak yoketmeye çalışırlar’’…

Chipko: Hintçe’de ‘’sarılmak, sıkıca tutunmak’’ anlamına gelen bir kelime

Satyagraha: Mahatma Gandhi’nin benimsediği, kötücül bir güce/iktidara karşı kararlılıkla ama şiddete başvurmaksızın direnmeyi ve hakikati/doğruluğu savunmayı öngören politik ve felsefi ilke

Kaynak: www.earthisland.com www.wikipedia.com

Serhat Türktan