Uzmanlar uyarıyor: Maske ve eldivenler zararlı kimyasallar barındırıyor olabilir

Zarar Vermeden Sağlık (HCWH) adlı sivil toplum örgütünden uzmanlara göre, koronavirüs salgınıyla mücadelede kullanılan koruyucu araçların büyük bir çoğunluğu, içeriğinde tehlikeli kimyasallar barındırıyor.

HCWH’den Dorota Napierska‘ya göre maske ve eldivenlerin, su geçirmez olması adına sağlığa zarar veren kimyasal maddeler kullanılıyor olabilir.

‘Gelişmekte olan ülkeler için risk daha büyük’

Bir diğer zararlı madde ise Polivinil Klorür‘e (PVC) esneklik kazandırmak amacıyla kullanılan plastikler. HCWH’nin uluslararası sürdürülebilirlik yöneticisi Susan Wilburn‘e göre tek kullanımlık plastik eldivenlerde bu maddeden bulunuyor.

Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), PVC’nin yakılması sırasında dioksin benzeri maddelerin açığa çıktığını söylüyor, pek çok tıbbi malzemenin kullanıldıktan sonra yakıldığı göz önüne alındığında, bu özellikle hava kirliliğinin kontrol altına alınamadığı gelişmekte olan ülkeler açısından tehlikeli bir durum.

‘Malzemenin içeriği bilinmeli’

Atıkların yakılmadan imhası üzerinde çalışan Ipen adlı hükümet dışı kuruluşun danışmanlarından Lee Bell, ise şöyle söylüyor:

Tıbbi atıkların yakılmasına, açığa çıkan dioksinin fazlalığı nedeniyle hep şüpheyle yaklaşılmıştır, bunun temel sebebi de bu malzemelerin içeriğinde bulunan yüksek orandaki PVC’dir.

Tıbbi malzemelerin hanelerde ve hastanelerde salgın nedeniyle artan kullanımı, bu endişeleri arttırmış durumda. Wilburn’a göre üretim sürecinde şeffaflık önemli. Bu malzemelerin üretiminde kullanılan kimyasal maddeler ve üretime dışarıdan dahil olanlar açık olarak belirtilmeli.

BM hazırlıklı değildi

BM’nin kimyasal maddelerle ilişkili düzenlemelerin bağlı olduğu biriminden sorumlu Rolph Payet ise artan Polifenilen Eter (PPE) kullanımından ve bunların yakılmasından yana endişeli zira hükümetler ve maddelerin imhasından sorumlu birimler, malzemelerin içeriğini bilmiyor.

Payet’in söylediğine göre, daha önce Covid 19 benzeri bir pandemiyle karşılaşılmadığı için, BM’nin ilgili biriminin PPE ile ilgili yürütmüş olduğu özel bir araştırma da bulunmuyor.

Karantina dolayısıyla pek çok ülkede geri dönüşüm sistemlerinin de sınırlandırılmış olması da, Payet’in dikkat çektiği gibi söz konusu tıbbi atıkların doğru biçimde imha edilmediği yolundaki görüşlerini doğrular nitelikte.

‘Tüm kazanımların çöpe atılması demek olur’

Payet, karantina boyunca başedilemeyen atıkların yalnızca sağlık açısından değil doğa için de büyük tehlikeler içerdiğinin altını çiziyor. Tek kullanımlık malzemelerin yeniden itibar görmesiyle birlikte plastik atıklarla mücadelenin gerilediğini söyleyen Payet şöyle söylüyor:

Aslında söylememiz gereken şu: Doğru plastik madde kullanımı düzenlemeleri olmadan Covid‘i çözemeyiz. Yoksa son yıllarda plastiklerle mücadelede elde ettiğimiz tüm kazanımları çöpe atmış olacağız.