Türkiye Ekonomik İzleme Raporu: Türkiye’de yoksulluğun salgın öncesi seviyelere dönmesi zor

Dünya Bankası‘nın Türkiye’deki son ekonomik gelişmelerle ve beklentilerle ilgili analizleri Türkiye Ekonomik İzleme Raporu‘nun son sayısında yayımlandı.

Raporda, Türkiye ekonomisinin büyük oranda yıl ortasındaki kredi patlaması sayesinde salgın dönemi durgunluğuna rağmen 2020’de küresel olarak büyüyen birkaç ekonomiden biri olduğu ifade edildi.

Ancak, raporda Türkiye’nin 2019 yılında yüzde 10,2 olan yoksulluk oranının geçen yıl yüzde 12,2 yükseldiğini ve salgın öncesi seviyelere de geri dönüşün zor olacağı belirtildi.

‘2020 yılında pozitif büyüme performansı sağladı’

Voice Of America‘da yer alan habere göre, salgın sürecinde uygulanan politikalar ve bunların ekonomi etkilerinin 2020 yılının ikinci yarısında ekonomik faaliyetin toparlanmasını sağladığı ileri sürüldü:

Kredileri desteklemeye yönelik önlemler de dikkate alındığında, Türkiye’nin ekonomik destek programının büyüklüğünün gayrısafi yurtiçi hasılaya oranı G20 yükselen piyasa ekonomilerinin ortalamasından daha yüksek olarak gerçekleşmiştir. Bu desteklerin sonucu olarak meydana gelen kredi patlaması ve Haziran ve Temmuz aylarında hareket kısıtlamalarının ve işletme kapatma önlemlerinin gevşetilmesi, ekonomik faaliyetin belirgin bir şekilde yükselişe geçmesini sağlayarak Türkiye’yi 2020 yılında pozitif büyüme performansı sağlayan birkaç G20 ülkesinden birisi haline getirdi.”

‘Yoksullara daha fazla zarar verdi’

Fakat, bu büyümenin beraberinde yüksek enflasyon, uluslararası rezervlerde düşüş, TL’de zayıflama, cari açıkta artış ve şirketlerde yaşanan finansal stresleri getirdiğine vurgu yapılarak şu açıklamalarda bulunuldu:

2020 yılının sonundaki ekonomik canlanma, işgücü piyasalarının bir nebze olsun toparlanmasına yardımcı olurken, özellikle kadınlar, gençler ve düşük vasıflı işçiler olmak üzere birçok çalışan geride kaldı. Bu durumun, yüksek enflasyon ile birlikte, yoksullara daha fazla zarar vermiş olması muhtemeldir.”

Dünya Bankası, 2019 yılında yüzde 10,2 olan yoksulluk oranının 2020 yılında yüzde 12,2’ye yükseldiği tahmininde bulunarak, “Şu anda yoksulluk oranını pandemi öncesi seviyelere geri getirmek bir zorluk teşkil etmektedir.”

‘Türkiye’nin büyüme beklentileri etkilenebilir’

ABD ve diğer gelişmiş ekonomilerin enflasyonda artış işaretleri vermesi sebebiyle bu ülkelerde çok gevşek para politikasına son verileceğine dair piyasa spekülasyonlarının yoğunlaşmasının küresel likiditede Türkiye gibi piyasaların aleyhine istikrar bozucu hareketlere yol açabileceği uyarısında bulunan Dünya Bankası, raporda “Bazı ülkelerde COVID-19 salgınının yeniden yükselişe geçmesi riskleri de küresel toparlanmayı ve Türkiye’nin büyüme beklentilerini etkileyebilir” ifadelerini kullandı.

‘Yeşil toparlanma teşvik edilmeli’

Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Auguste Kouam raporla ilgili değerlendirmelerde bulunarak, şu açıklamaları yaptı:

Yeşil toparlanmayı teşvik etmeye ve yeşil bir dönüşümü başlatmaya yönelik önlemler, küresel piyasaların karbon emisyonlarını düşürdüğü bir süreçte Türkiye’yi rekabet bakımından avantajlı bir konumda tutabilir.”

Kouam, daha fazla çeşitlendirilmiş ve daha yeşil mali sistemin dayanıklı ve sürdürülebilir bir toparlanmayı destekleyeceğini dile getirdi.

‘İşgücü piyasasında yaşanan şok, etkiler bırakabilir’

Dünya Bankası Türkiye Ofisi’nden raporu hazırlayan ekibin lideri David Knight da raporla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:

İşgücü piyasasında yaşanan şokun uzun süre kalıcı etkiler yaratması beklenmektedir ve sosyal yardımlarla birlikte aktif ve hedefli işgücü piyasası politikaları özellikle kadınlar ve gençler olmak üzere insanların potansiyellerinin tamamını gerçeğe dönüştürebilmeleri için giderek daha önemli hale gelecektir.”

Yoksulluğun bir ölçüsü olan ve Dünya Bankası tarafından izlenen Gini katsayısı, 2005-2007 yılları arasında Türkiye’deki eşitsizlikte ciddi bir düşüşün olduğunu yansıtsa da bu katsayı 2015’ten beri yükseldi.