TTB’den koronavirüs aşısıyla ilgili açıklama: Sağlık çalışanları aşıyı tanımıyor

Türk Tabipleri Birliği, (TTB) Türkiye’de başlanan koronavirüs aşılama çalışmalarıyla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada ülkedeki aşı sürecinin şeffaf bir şekilde yürütülmesi gerektiği, sağlık emek meslek örgütleriyle ve uzmanlık dernekleriyle ortak çalışmanın yapılması gerektiği vurgulandı.

TTB açıklamasında aşıların etkililik ve güvenirlik verilerinin özellikle Faz 3 verilerinin bağımsız bilim kurulları tarafından değerlendirilmesi gerektiğini belirttiklerini hatırlattı. Türkiye’de yapılmaya başlanan koronavirüs aşısının hangi bilimsel kurul ve hangi verilerle değerlendirilerek Acil Kullanım Onayı (AKO) aldığının belirsizliğini koruduğuna da tekrar dikkat çekti.

‘Sağlık çalışanları aşıyı tanımıyor’

Açıklamada koronavirüs aşısıyla ilgili toplumda ve sağlık çalışanlarındaki tereddütlerin başlıca nedenleri de şöyle sıralandı:

Aşılara toplum katılımının ve kabullenmesinin en önemli gerekliliği de hekim-hasta ilişkisinin başlangıcı olan güvendir. Aşı ile ilgili toplumda ve sağlık çalışanlarındaki tereddütlerin başlıca nedenleri: Sağlık çalışanlarının aşıyı tanımıyor olması, çok kişinin kısa zamanda aşılanması baskısı yaşamaları; yeni aşıların yan etkileri hakkında yeterince bilgi sahibi olunmaması ve aşılama sonrası istenmeyen etkiler konusunda kaygıların körüklenmesi; bilim dışı görüşlerin toplumda etkili olması şeklinde sıralanabilir. Bu tereddütleri ortadan kaldırma görevi Sağlık Bakanlığı’ndadır.

Toplumsal bağışıklık için yeterli dozda aşı yok

Türkiye’de uygulanacak aşının toplum bağışıklığını sağlaması için altı ay içerisinde yaklaşık 120 milyon doz uygulanması gerektiği, ancak gelen ve geleceği söylenen dozların bunu karşılamayacağının da altı çizildi:

Toplum bağışıklığının sağlanabilmesi için %80 etkili olan bir aşıda toplumun %75-90’ının aşılanması gerekmektedir (Ro 2,5-3,5)[6]. Daha düşük düzeyde etkili aşılar için ise tüm toplumun aşılanmasının gerektiği ifade edilmektedir. Bu değerlendirme ışığında Türkiye’de uygulanacağı söylenen aşının toplum bağışıklığı sağlaması için 6 ay içerisinde yaklaşık 120 milyon doz uygulanması gerekmektedir. Ancak aşılama programı tüm ayrıntılarıyla açıklanmadığı gibi geldiği ve geleceği belirtilen aşı dozlarının bu sayıya yaklaşması dahi mümkün görünmemektedir. Sağlık Bakanlığı’nın gerçekçi ve toplum bağışıklığını sağlayacak bir aşı programını kamuoyuyla paylaşmasının güven ilişkisinin bir parçası olduğu açıktır.”

‘Tüm veriler açıklıkla paylaşılmalı’

TTB, koronavirüs geçirmiş kişilerin 3-6 ay boyunca aşılanmaması gündemdeyken alınan ani bir kararla aşılanmalarının söz konusu olduğunu, bu karar değişikliğinin hangi bilimsel verilere göre yapıldığının açıklanmasını da istedi:

Güvenli bir toplum bağışıklığı sağlamak ve aşı tereddüdünü ortadan kaldırmak için TTB Aşı Tutum Belgesi’nde de belirtilen tüm aşamaların açıklıkla paylaşılması ve yeterli yaygın aşılama için gerekli adımların atılması gerektiğini hatırlatıyoruz. Tüm dünyada kullanılan diğer aşılarla ilgili olarak da acilen gerekli görüşmelerin ve tedariğin yapılmasının zorunlu olduğunu bir kez daha vurguluyoruz.”

TTB’nin soruları

Ayrıca, yapılan açıklamada cevaplanması istemiyle şu sorular da yöneltildi:

1. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) bünyesinde hangi verilere göre AKO uygun görülmüştür?
2. Çeşitli aşıların farklı yaş ve risk gruplarına yukarıda özetlenen birbirlerine göre farklı avantaj ve dezavantajları olduğu dikkate alındığında Türkiye’deki aşı çeşitliliği artırılacak mıdır?
3. Aşı temininin sürekliliği sağlanabilecek midir?
4. Satın alınan aşıların birim doz maliyeti kaç TL olmuştur? 3 milyon doz aşıya kaç TL ödenmiştir?