Topkapı Sarayı ‘yoğun bakım’da

Çökme noktasına gelen Topkapı Sarayı Müzesi elektronik cihazlara bağlandı. Yoğun bakım hastaları gibi her yerine cihazlar yerleştirilen tarihi yapı 30 yıl boyunca takip edilecek. Tüm beton yapılardan kurtarılan sarayın 2018 yılında ziyarete açılması planlanıyor.

Topkapı Sarayı Müzesi’nin Sarayburnu tarafına doğru kaydığı bilimsel raporlarla tespit edildi. Müzenin Hazine Bölümü’nün sergilendiği Fatih Köşkü duvarlarında oluşan yarıkların da bu kaymadan kaynaklandığı netleşti.

Hürriyet’ten Ömer Erbil’in haberi şöyle:

Sarayın duvarlarında ve kubbelerinde büyük yarıklar olduğunu Hürriyet 26 Eylül 2016’da gündeme getirmişti. İçinde Topkapı Hançeri, Kaşıkçı Elması, Nadir Şah Tahtı, Zümrüt Sorguç, Zümrütlü Maşrapa, Altın Miğfer, Hz. Osman’ın Kılıcı, Abanoz Taht gibi paha biçilmez eserlerin bulunduğu Fatih Köşkü çökme tehlikesi yaşadığı için müzenin bu bölümü bir yıldır ziyarete kapalıydı. Köşkün restorasyonu sırasında sıvaların raspalanması (soyulması) neticesinde ortaya çıkan durum uzman raporlarına şöyle yansımıştı: “Raspa sonrası ortaya çıkan deformasyonların büyüklüğü çatlak boyutunu aşarak ayrık ve yarık seviyelerine geldiği gözlemlenmiştir.”

Nabi Avcı seferberliği

Heritage İstanbul fuarında İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’nce gerçekleştirilen sunumda sarayın içinde bulunduğu durum ortaya kondu. Sarayı kurtarmak için Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı’nın bakanlığın tüm birimlerini seferber ettiği sunum raporunda vurgulandı. Rapora göre bakanlık sarayı kurtarmak için bilimsel yöntemleri belirledi. Fatih Köşkü’nün tamamı beton sıvadan temizlendi.

Saray yoğun bakıma alındı

Tarihi yapının hemen her yeri elektronik cihazlarla donatıldı. 26 adet sondaj çukuruna toplam 533 metre uzunluğunda GPR (Ground Penetrating Radar) cihazı yerleştirilerek 30 yıl boyunca tüm zemin hareketleri kayıt altına alınacak. Zemindeki yanal hareketlerin tespiti için 5 adet inklinometre boruları, yeraltı suyu basıncını ölçmek amacıyla 7 adet piyazometre sondaj kuyularına yerleştirildi. Heyelanlı bölgede, heyelanın hareket yönünü ve miktarını üç açıdan belirleyen 8 adet tiltmetre ile çatlak ve yarıkların takibi için 24 adet çatlak ölçer duvar ve kubbeye kondu. Bina cephesindeki oturmaları ölçmek için de 5 adet hidrolik oturma ölçer cihazı yerleştirildi. Tüm bu cihazlar otomatik veri okuma-kayıt sistemine bağlandı. 30 yıl boyunca bina ve zemindeki tüm hareketlilik anbean kayıt altına alınacak.

Kaymaya karşı kazık sistemi

Sarayburnu yönüne tarihi köşkün kaymasının önüne geçebilmek için zemine uygulanacak model de belli oldu. Toplam 578 adet 50 cm çapında 12 metre derinlikte 2 sıra minik kazık çakılacak. 35 adet 150 cm çapında 17 metre derinlikte fore kazık yapılacak. 129 adet 2 sıra olarak 60 ton çekme kapasiteli 20 metre derinlikte zemin çivileri binanın altına doğru yatay olarak yerleştirilecek. Ayrıca fore kazıkların planlandığı noktaya 4.5 metre yüksekliğinde yeni istinat duvarı inşa edilecek.

(Hürriyet)