TMMOB Mimarlar Odası’nda TİS süreci tıkandı: İnsanca yaşamak istiyoruz

TMMOB Mimarlar Odası Genel Merkez, Şube ve Temsilcilik çalışanlarının Tez-Koop-İş Sendikası’nda örgütlenmesinin ardından Ağustos ayında çoğunluğu sağlayan Tez-Koop-İş Sendikası ile TMMOB Mimarlar Odası arasında 8 Kasım 2021 tarihinde başlayan toplu görüşmelerde anlaşma sağlanamadı ve arabulucu süreci başladı. Görüşmelerde Mimarlar Odası yönetimi, idari maddelerin tamamına yakınını reddederken ücret maddelerine ilişkin teklifi de kabul etmedi.

1954’te kurulan TMMOB Mimarlar Odası’nın, mimarların haklarını ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek amacıyla toplum yararını gözeterek çalışmalarını sürdüren bir meslek örgütü olarak geçmişten bugüne büyüyerek gelen mücadele geleneğine sahip olduğunu belirten Oda çalışanları, bu geleneğin dürüst ve adil bir biçimde sürdürülmesi gerektiğini savunuyor. Çalışanlar, süreç daha fazla uzamadan sendika ile Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu arasında anlaşma sağlanmasını bekliyor. Anlaşma sağlanamaması halinde ise Mimarlar Odası’nda yasal olarak grev sürecinin önü açılıyor.

Ne olmuştu?

Oda çalışanları; zaman içinde artan iş yüküyle birlikte çalışma şartlarının ağırlaşması, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz ortamında geçim sıkıntısı çekilmesi, kazanılmış hakların erimesi, haksız ve keyfi işten çıkarmalar, değişen yönetimlerin çalışma koşullarında farklı uygulamalar ortaya koyması nedenleriyle bir örgütlenme çalışması başlattı.

Tez-Koop-İş Sendikası altında örgütlenen çalışanların çoğunluğu sağlamasıyla toplu iş sözleşmesi yetkisi elde edildi. Böylece 8 Kasım 2021 tarihinde sendika ile Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu arasında TİS görüşmeleri başlamış oldu. Görüşmeler sürerken Mimarlar Odası yönetimi sendikaya bir yazı göndererek, Oda’da çalışan işyeri sendika temsilcilerinin yetki belgelerine itiraz etti ve TİS toplantılarının, sendika işyeri temsilcilerinin katılımına kapalı olarak gerçekleştirilmesini talep etti. Ayrıca Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu; muhasebe ve bilgi işlem çalışanları ile tüm mimar çalışanların kapsam dışında tutulmasını önerdi, sözleşmede yer alan idari maddeleri ve ücret düzenlemesini kabul etmedi, toplu sözleşme görüşme masasında çalışanlara yüzde 0 zam teklif etti.

Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu tarafından kabul edilmeyen sözleşme teklifinde; çalışma saatlerine, fazla çalışma ve tatil ücretlerine ilişkin düzenlemeler, Covid-19 salgını boyunca çalışanlara maske ve dezenfektan temin edilmesi gibi iş güvenliğini kapsayan düzenlemeler, işyerinde mobbingi önlemeye dönük düzenlemeler, yol ve yemek ücreti, sosyal yardım ve ikramiye düzenlemeleri, kadın çalışanlara 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü izni ve regl izni gibi, çalışanların haklarını koruyucu ve güçlendirici hükümler yer alıyor. Bu hükümler meslek odalarında, sendikalarda, barolarda imzalanmış olan sözleşmelerin neredeyse tamamında yer alıyor.

Görüşmeler hangi aşamada?

Sendika ile Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu arasında yapılan görüşmelerin tıkanması üzerine üçüncü oturumda uyuşmazlık tutanağı tutularak arabulucu aşamasına geçildi.

Bu sırada Mimarlar Odası, çalışanlarına gönderdiği bir kararda, sendika görüşmeleri nedeniyle 2022 yılını kapsayan maaş artışlarının şubat ayı sonuna kadar yapılamayacağı, konu ile ilgili çalışma yürütüldüğü yönünde bir bilgilendirmede bulundu. Bu durum çalışanlar tarafından, sendika gerekçe gösterilerek çalışanlar üzerinde baskı kurmaya ve sendikasızlaştırmaya dönük bir girişim olarak değerlendirildi.

Sendika üyesi çalışanlar, sendikalaşma süreci içerisinde iş barışını tesis etmekten uzak yaklaşımların geliştiğini ifade ederken, yöneticilerin “Mimarlar Odası’nın bir işyeri ya da fabrika olmadığı” argümanıyla sendikal örgütlenmelerinin sorgulandığını belirtti.

Öte yandan çalışanlar Tez-Koop-iş Sendikası’nın; Makine Mühendisleri Odası, Elektrik Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası gibi TMMOB’a bağlı pek çok odanın yanı sıra baro, Tabip Odası gibi diğer meslek örgütlerinde de toplu sözleşme yaptığına; Mimarlar Odası’nın bu anlayışının ise sınıfsal yaklaşımdan uzak olduğuna dikkat çekiyor.

Oda çalışanları; Mimarlar Odası’nın, şube ve temsilciliklerinde ortalama asgari ücret seviyesinde uygulamakta olduğu ücret politikasından vazgeçmesi, artan enflasyonla birlikte alım gücünde yaşanan büyük erimeye karşı insanca yaşama koşullarını sağlayacak bir ücret artışı gerçekleştirmesi, iş barışının tesis edilmesine yönelik çalışma koşullarının iyileştirilmesi taleplerini, toplu iş sözleşmesiyle kalıcı olarak güvence altına almayı hedeflediklerini belirtiyorlar.