Plastik kirliliği ‘Erişilemeyen Ada’ya da erişti

Atlantik Okyanusu’nun ücra köşelerinden birinde yer alan ‘Erişilemeyen Ada’da bulunan plastik atıkların miktarı, son 10 yılda iki kattan fazla arttığı bildirildi.

Atlantik Okyanusu’nun en ücra köşelerinden birinde yer alan Erişilemeyen Ada’ya erişen plastik atıkların miktarı, gezegenimizin denizlerindeki plastik atık sorununun boyutunu gözler önüne serdi. Birleşik Krallık’a bağlı Ada’da bulunan plastik şişelerin yüzde 84’ünün Asya’da, çoğunun da Çin’de üretildiği anlaşıldı.

Araştırmacılar şişelerin üretim tarihlerinin son birkaç yıl içinde olmasından yola çıkarak atıkların gemilerden bırakılmış olabileceği sonucuna vardı. Her yıl 12,7 milyon ton plastiğin karadan denizlere ulaştığı tahmin ediliyor. Bu miktara denize açıldıktan sonra atılan plastikler dahil değil.

Karadan değil, gemilerden

BBC’nin haberine göre, Proceedings of the National Academy of Sciences adlı bilimsel dergiye yazdıkları makalede konuyu inceleyen Güney Afrika ve Kanadalı araştırmacılar, bugüne kadar okyanuslara karışan plastiklerin çoğunun karalardan bu noktalara geldiği düşünülse de bunun doğru olmayabileceğine dikkat çekti. Araştırmanın liderliğini yapan Cape Town Üniversitesi FitzPatrick Afrika Ornitolojisi Enstitüsü’nden Peter Ryan, Erişilemeyen Ada’da 2009 yılında inceledikleri plastik atıkların 3 bin 515 parçadan oluştuğunu, bu sayının 2018’de 8 bin 84’e yükseldiğini söyledi.

Pet şişeler bu atıklar içinde hem en büyük paya sahip hem de oranı büyük hızla artan grubu oluşturuyor. Okyanuslara karışan pet şişelerin miktarı 1980’den beri her yıl ortalama yüzde 14,7 artıyor.

Adada bulunan en eski plastik çöp 1971 yılında üretilmiş. Fakat kıyıya erişen şişelerin çoğu son iki yılda üretilen şişeler. Prof. Ryan “İşi öğrendikten sonra üzerinde etiketi olmayan bir pet şişe hakkında bile pek çok bilgi edinebilirsiniz. Üretim tarihi şişenin üzerine basılmıştır. Şişeler üretici şirketin işaretlerini de taşırlar ve böylece hangi üreticiden ve hangi ülkeden geldiklerini bulabilirsiniz. Bizim için daha büyük şok, adaya hakim rüzgar yönü olan Güney Amerika yerine Asya’da üretilmiş çöplerin erişmesi. Şişelerin yüzde 84’ü Asya’da üretilmişti” diyor.

Şişelerin Asya üretimi olması ve üretildikten kısa süre sonra Erişilemeyen Ada’ra bulunması, bunların yakınlardan geçen bir gemiden atılmış olması ihtimalini güçlendiriyor. Prof. Ryan başlangıçta bunların ticari gemilere kıyasla “Vahşi Batı’yı andıran” balıkçılık gemilerinden atılmış olabileceğini düşündüğünü, fakat bölgede Çin’in değil Japonya ve Tayvan’ın balıkçılık yapması nedeniyle geriye kalan tek ihtimalin ticari gemiler olduğunu söylerken “Son 10 yılda Güney Amerika ile Asya arasında bu rota sıklıkla kullanılır oldu. Fakat ticari gemilerin çöpleri denizlere dökmeme yasağına uymasını beklerdim. Bu yüzden şok oldum” ifadelerini kullanıyor. Prof. Ryan, gemicilik sektörünün bu bulgulara vereceği yanıtı merakla beklediğini söylüyor.