NASA: Mars robotu hafızasını kaybetti, tamir ediyoruz

Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) yetkilileri, 2004’te Mars’a gönderilen “Opportunity” (Fırsat) adlı robotun “hafıza kaybı” yaşadığını açıkladı. NASA uzmanları, topladığı bilgileri kendi kendine silen robotu tamir etmeye çalışıyor.

10 yılı aşkın süredir Mars yüzeyinden NASA merkezine bilgiler yollayan robotun belleğinde donanıma bağlı sorunlar çıkmaya başladığı belirtildi.

NASA’nın projesini yöneten John Callas Discovery News’a yaptığı açıklamada, sorunu gidermek için yazılımda bazı değişiklikler yapmaya çalıştıklarını söyledi.

Callas, Opportunity robotunun iki farklı belleği bulunduğunu ifade ederken, bu bellekleri şöyle özetledi:

• İlk bellek aynen bilgisayarlardaki gibi. Kaydedilen verileri depolayabiliyor ve robot kapanıp açıldığında verileri hatırlayabiliyor. Yani uzun vadeli bir depolama alanı.
• İkinci bellek ise kişisel bilgisayarlardaki rastgele erişilebilir bellek (RAM) gibi çalışıyor. Yani robot kapandığında bilgileri depolamıyor.

Opportunity’nin sorunu ise ilk bellekte. Robot topladığı verileri depolamaya çalıştığında hata veriyor ve bunun üzerine veriler otomatik olarak ikinci geçici belleğe kaydediliyor. Robot açılıp kapandığında da tüm veriler kayboluyor.

Callas, “Bu bellek sorunu yüzünden ‘hafıza kaybı’ olarak adlandırdığımız sıkıntıları yaşıyoruz” diyor.

NASA sorunun giderek daha da ciddileştiğini ve geçici belleğe fazla yüklenme nedeniyle robotun sıklıkla kendisini yeniden başlattığını, hatta zaman zaman merkezle tüm iletişimi kestiğini belirtiyor.

Proje ekibinin şimdiki hedefi ise, robotun yazılımını değiştirip veri kaydetmeye çalışırken bozuk belleği tamamen görmezden gelmesini sağlamak ve diğer donanım parçalqarını bellek gibi çalıştırmak.

Sürecin birkaç hafta alabileceğini belirten Callas, yine de Opportunity robotunun ömrünün sonuna yaklaşmış olabileceğini vurguluyor.

Callas, “Yaşlanan bir anne ya da babanızın olması gibi bir durum. Bazen onlar da sağlıklı gözükürler. Gündelik hayatlarını yaşarlar. Çıkıp biraz yürüyüş yaparlar. Ama hiç bir zaman emin olamazsınız. Gece uyurken bir anda kalp krizi de geçirebilirler. Durumumuz buna benziyor” diyor.

Robot bugün çalışmaz hale gelse dahi kendisinden beklenenleri fazlasıyla karşılamış durumda. 11 yıl önce Mars’a ayak basan Opportunity’den beklenen Mars’ın yüzeyinde 3 ay boyunca aktif olarak veri toplamasıydı.

Robot geçen yıllar zarfında Mars üzerinde 41,8 kilometre yol katetti ve kızıl gezegen hakkında birçok önemli bilgiyi Dünya’ya ulaştırdı.

NASA, 2011 yılında da Mars’a “Curiosity” (Merak) adlı yeni bir robot göndermişti.

(BBC)