Meksikalı yerliler ‘su hakkı’ için fabrikayı işgal etti

Meksika’da yerli halklar Puebla eyaletine bağlı Cuanala‘da bulunan Fransız gıda tekeli Danone’ye ait su fabrikasını bastı.

Meksikalı devrimci Emiliano Zapata’nın doğum gününde gerçekleştirilen işgalde yerli halklar bölgedeki suyu satarak kendilerini susuz bırakan Bonafont şirketini protesto etti.

Fabrikanın suyu kesildi

Cholulteca Birleşik Halkları tarafından 8 Ağustos’ta yapılan eylemde fabrikanın su kuyuları kapatıldı. Yerliler dört ay boyunca abluka altına aldıkları Paris merkezli küresel Danone’ye ait Bonafont fabrikasının bölgeden ayrılmasını istiyorlar.

Green Left sitesinden Tamara Pearson’ın haberine göre fabrikanın ana girişini kapatan yerli halklar kurdukları çadırlar ve bariyerlerle direnişlerini ayladır sürdürüyorlardı.

Birgün Gazetesi’nin aktardığı haberde yerli toplulukların, yerel ve ulusal hükümetleri, Bonafont’u ve diğer şirketleri kirlilik, su kıtlığı ve bölgelerindeki diğer sorunlardan sorumlu tuttuğu belirtildi.

‘Burayı halk yönetiyor’

1 Ağustos Pazar günü tesisi ele geçirmek ve halklar lehine kullanmak için karar alan direnişteki topluluklar, bir hafta sonrası için hükümet yetkilileri ve Bonafont şirketi yöneticileriyle halka açık bir toplantı çağrısında bulundu. Ancak çağrıya şirket ve hükümet kanadından bir yanıt gelmedi.

Katılımın gerçekleşmemesi üzerine hükümeti ve şirketi protesto eden yerli topluluklarının temsilcileri bölgelerindeki toprak ve suyun kötüye kullanılmasına engellemek için ortak karar aldı.

21 topluluk temsilcisi şirketin büyük su şişeleme tesisini işgal etmeye karar verdi. Almoloya, Tlautla, Colonia José Ángeles, Ometoxtla, Zacatepec, Cuanalá, Nextetelco, Coronango, Tepalcatepec, Cuachayotla, Cuapan, Xoxtla ve Cuautlancingo’dan gelen topluluklar Bonafont’un ve diğer şirketlerin kaynakları haksız bir şekilde kullandığını belirtiyorlar.

Zapata’nın doğum gününde

Eylem, Meksikalı devrimci Emiliano Zapata’nın 142’inci doğum günü olan 8 Ağustos’a denk getirildi. Eylemciler ilk iş olarak tesis içindeki güvenlik kameralarını devre dışı bıraktı ve girişleri engellemek için büyük kayalar kullandı.

Puebla eyaletinin doğusundaki Iztaccíhuatl volkanik kaynaklardan su çıkarmak için kullanılan kuyuları kapattılar. Bonafont, günde 1,4 milyon litre su çıkarırken, yerliler susuz kalıyordu.

Tesise giren topluluklar, “Suyumuz satılık değil” sloganları attı. Tesis girişinin yakınına ‘Burayı halk yönetiyor’ sloganları yazıldı. Eylemciler, mülkün halk tarafından yönetilmesini istiyor. Bonafont günde 1,4 milyon litre su çıkarırken yerliler susuz kalıyor.

‘Mirasımızı savunuyoruz’

Topluluklar gelecek pazar gecesine kadar işgal edilen dev su şişeleme tesisiyle ne yapacaklarına karar vermek için meclisler toplayacak. Eylemciler “Diyaloğa açığız, ancak müzakereye açık değiliz. Topluluğumuz bu yağma şirketinin kapandığını ilan ediyor” diyor. Bir yerli temsilcisi eylemin önemini şu sözlerle belirtiyor: “Atalarımızın bize bıraktıklarını savunmak zorundayız.”

Bonafont fabrikası 1996’dan beri bölgede. Meksika’da 16 bin su arıtma ve şişeleme tesisi bulunuyor. Danone, Coca-Cola ve Pepsico pazarın yüzde 82’si kontrol ediyor. Nestle Water ve Keurig Dr. Pepper da Puebla Eyaleti’nde faaliyet gösteriyor.

Bu şirketler halkın suyunu gasp ederken su çıkarma hakkı için yılda ortalama 2 bin 600 peso (168 ABD Doları) ödüyor. 8 Ağustos 1879’da doğan Meksika devriminin liderlerinden Emiliano Zapata 10 Nisan 1919’da öldürüldü.