Medya İzleme Raporu: 2021 yılının ilk üç ayında 40 gazeteci saldırıya maruz kaldı

Gazeteciler Cemiyeti tarafından 2021 yılının ilk üç ayını kapsayan Medya İzleme Raporu‘na göre, bu zaman diliminde saldırıya maruz bırakılan gazeteci sayısı 40’a ulaştı.

Türkiye genelinde en az 24 gazeteci gözaltına alınırken, ocak ayında bir, mart ayında da üç gazeteci tutuklandı.

20 gazeteciye hapis cezası

Raporda, yılın ilk üç ayında aralarında Müyesser Yıldız, Hakan Aygün, İnan Kızılkaya, İdris Sayılgan’ın da olduğu 20 gazeteciye hapis cezaları verildiği bilgisi paylaşıldı.

Ayrıca, yargılaması süren ve hakim karşısına çıkan basın çalışanı sayısı 220 oldu. 20’yi aşkın gazetecinin de 10 ay ile 10 yıl süreli hapis cezasına çarptırıldığı kaydedildi.

Gazeteciler, saldırılara maruz kaldı

Bunların yanında, İstanbul, Ankara, Aydın, Rize, Aksaray ve Bursa’da gazetecilerin sokak saldırılarına ve ölüm tehditlerine maruz kaldığı dile getirildi, radyo programcısı Hazım Özsu‘nun öldürüldüğü hatırlatıldı.

Raporda, aralarında Orhan Uğuroğlu, Levent Gültekin, Osman Güdü’nün de olduğu gazeteci-yazarların önce hedef gösterildiği sonra da saldırıya uğradığı vurgulandı ve “Saldırganların cezasız kalması yeni saldırıların önünü açtı” ifadeleri kullanıldı.

Gazetecilerin sosyal medya hesapları inceleniyor

Açıklanan raporda, gazetecilerin kişisel sosyal medya hesaplarında beş-altı yıl geriye gidilerek yapılan taramalarla yazılan iddianamelerin arttığı kaydedildi:

Paylaşıldığı ya da yazıldığı tarihte suç olmayan mesajları, fotoğrafları ya da yazıları nedeniyle gazeteciler, uydurma suçlarla yargılandı. Basın Kanunu’ndaki internet yayınları boşluğu, gazeteci yargılamak için bir fırsat gibi kullanılmaya başladı.”

Basın kartı sayısında azalma görüldü

Raporda, son üç yılda basın kartı sayısında yaşanan değişimleri, aktif kart sayısı, basın kartı iptalleri ve inceleme adı altında muallakta bırakılan kart sayısı gibi bilgiler de açıklandı.

Bu bilgilere göre, Basın Kartı Yönetmeliği‘nin yürürlüğe girdiği 14 Aralık 2018’den bugüne kadar başvurusu sürüncemede bırakılan, olumlu-olumsuz yanıt verilmeyen basın kartlı gazeteci sayısı 220.

Yönetmelik sonrası aktif basın kartı sayısındaki azalma 2 bin 471’i bulurken, 2020 yılı sonuna kadar iptal edilen basın kartı sayısının bin 238 olduğu kaydedildi.

Son beş yılda iptal edilen basın kartı sayısının da 3 bin 981 olduğu açıklandı.

Salgın döneminde çoğu gazeteci işsiz kaldı

Raporda, koronavirüs salgını sebebiyle tirajlarda ve reklam gelirlerindeki düşüşün hem ana akım hem de yerel medyada büyük gelir kaybına uğratıldığı vurgulandı.

Özellikle yerel basında kapanma, birleşme veya yayınlanan gün sayısında azalma yaşandı.

Bunlara bağlı şekilde de çok sayıda gazeteci işsiz kaldı, birçoğu ücretsiz izne çıkarıldı. Bir kısmı da çok düşük ücretlerle çalışmak zorunda kaldı.