Londra’daki mahkeme Julian Assange’ın ABD’ye iadesine karar verdi

Birleşik Krallık‘ta bir ceza mahkemesi, Londra’da tutuklu bulunan WikiLeaks‘in kurucusu Julian Assange‘ın ABD‘ye iade edilmesine karar verdi.

Başkent Londra‘da bulunan Westminster Sulh Ceza Mahkemesi’nin kararı, siyasi onay için İçişleri Bakanı Priti Patel’in önüne gidecek. Patel’in de iadeye onay vermesi durumunda Assange’ın avukatlarının itiraz etmesi bekleniyor.

Duruşma devam ederken Assange’ın destekçileri mahkeme önünde gösteri düzenledi. Burada bir konuşma yapan eski İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, mahkemeye Assange’ı serbest bırakması çağrısı yaptı.

Karar sonrası konuşan Wikileaks Genel Yayın Yönetmeni Kristinn Hrafnsson da hükmün ölüm cezasına eş olduğunu belirterek, “Şimdi Julian’ın hayatı Priti Patel ve Boris Johnson‘ın ellerinde. Doğru olanı yapmaları gerekiyor. Bir insanın hayatını kurtarma, iadeyi ve basın özgürlüğüne yapılan bu saldırıyı durdurma yetkileri var” dedi.

“İade yükümlülüğü yok, bu siyasi bir dava’

Assange’ın geçen ay evlendiği eşi Stella Moris ise, bugünkü kararın formalite olsa da kendisini rahatsız ettiğini belirterek şunları söyledi:

“İngiltere’nin Julian Assange’ı ABD’ye iade etme yükümlülüğü yok. Esasen uluslararası yükümlülükleri gereği bu iadeyi durdurması gerekiyor. Boris Johnson ve Priti Patel, Julian’ı onu öldürmeyi planlayan ülkeye iade etmeyin”

Johnson ve Patel’den “doğru olanı” yapmasını isteyen Moris, “Siyasi suçlar nedeniyle iadeleri yasaklayan ABD-İngiltere iade anlaşmasının dördüncü maddesini uygulayabilirler. Şu anda kendi anlaşmalarını ihlal ediyorlar. Bu siyasi bir dava” diye konuştu.

ABD’de 175 yıl hapis cezasıyla yargılanabilir

Nisan 2019’dan bu yana Birleşik Krallık’ta tutuklu bulunan Avustralya doğumlu Julien Assange’ın ABD’ye iade edilmesi durumunda 175 yıl hapisle yargılanabileceği belirtiliyor.

ABD, ordunun Irak ve Afganistan‘da “savaş suçu” olabilecek eylemlerine ilişkin binlerce gizli belge yayımlayan Assange’ı casusluktan yargılamak istiyor. Assange destekçileri ise, davanın basın özgürlüğüne ciddi bir saldırı olduğunu belirtiyor.

Ne olmuştu?

Julien Assange’ın kurduğu WikiLeaks, 2010’da, aralarında ABD’nin Irak ve Afganistan’da işlediği suçları da delillendiren çok sayıda gizli belgeyi yayımlamıştı.Washington’un  casuslukla suçladığı ve iadesini istediği Assange, hakkında tecavüz ve cinsel taciz suçlamalarıyla açılan davalar için İsveç‘e iadesi gündemdeyken, Haziran 2012’de Ekvador‘un Londra Büyükelçiliğine sığınmıştı.

Assange, Ekvador’un Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019’da çıkarılarak gözaltına alınmış ve “kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten” tutuklanarak Londra’daki Belmarsh Cezaevi‘ne konulmuştu.

Mahkeme, Assange’ı bu suçtan 50 hafta hapse mahkum etti. Bu cezayı dolduran Assange’ın iade talebi çerçevesinde tutuklu kalmasına karar verildi.

Duruşmalar sırasında, 4 Ocak 2021’de Assange’ın intihar riskinin yüksek olduğu ve ABD hapishanesinde özel idari önlemlere tabi tutulacağını, özellikle de istihbarat topluluğunun kendisine düşman olması nedeniyle “gerçek bir risk altında” olduğu gerekçesiyle ABD’nin iade talebi reddedildi. ABD ise karara itiraz etti.

ABD, temyizi kazanabilmek için WikiLeaks kurucusunun yüksek güvenlikli hapishanelerde tutulmayacağı ve hapis cezasını ülkesi Avustralya’da çekebileceği taahhüdünde bulunmuştu.

10 Aralık 2021’de Yüksek Mahkeme, verilen teminatları yeterli bularak alt mahkemenin kararını bozarak ve Assange’ın ABD’ye iade edilebileceğine hükmetti. Bunun üzerine Assange’ın savunma ekibi, davayı Yargıtay’a taşımak için Yüksek Mahkeme‘ye izin başvurusunda bulundu. ​​​​​​​

Wikileaks’e sızarak muhbirlik yapan FBI ajanı Sigurdur Ingi Thordarson ise Julien Assange iddialarının doğru olmadığını kabul etmiş; iddianamede yer alan ‘büyük bir bölümünün’ kendisi tarafından uydurulduğunu açıklamıştı. 

Buna rağmen Yüksek Mahkeme 14 Mart’ta verdiği kararla, Assange’ın ABD’ye iade edilebileceği yönündeki karara itirazını reddetti.