Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) ve kendi yaptığımız hava öngörülerine göre, hava sıcaklıklarının bugünden (12 Ocak Çarşamba) itibaren Türkiye’nin kuzeybatısından başlayarak ülke genelinde hissedilir derecede (yaklaşık olarak 6 ila 12 santigrat derece) azalacağı, hafta sonuna kadar ülkenin kuzey, iç ve batı bölümlerinde mevsim normallerinin altında, güney bölümlerinde mevsim normalleri dolayında olacağı beklenebilir.
Kuzey ve Doğu Avrupa’dan gelmesi beklenen soğuk ve nemli hava kütlesiyle desteklenen ve merkezi Ege Denizi ve Orta-Doğu Akdeniz havzasında yerleşecek olan bir cephesel orta enlem siklonuyla bağlantılı soğuk ve yağışlı, yer yer kuvvetli rüzgârlı ve fırtınalı hava sistemin etkisiyle, çarşamba günüyle birlikte yağışların Marmara Bölgesi’nden başlayarak iç ve doğu bölgelerde karla karışık yağmur ve kar şeklinde görüleceği öngörülüyor. Soğuk ve yağışlı hava sisteminin önümüzdeki hafta başıyla birlikte etkisini kaybetmesi bekleniyor.
Her yıl benzer afet boyutundaki kar yağışlı ve çok soğuk hava koşulları yaşandığında yaptığım bu uyarımı şimdi bir kez daha paylaşıyorum:
“Tüm doğa, ekoloji/ekosistem ve kuş dostlarına:
Havalar soğudu, doğa ve sokaklardaki güzel dostlarımız kuşları ve hayvanları unutmayalım.
Çoğunuzun yaşamakta olduğu ve/ya da basından izlediği gibi, soğuk/çok soğuk, yağmur, karla karışık yağmur ve kar ile yoğun kar yağışlı hava koşulları, Türkiye’nin önemli bir bölümünde etkili olmaktadır ve önümüzdeki günlerde de etkili olabilecektir.
Hepinizin bildiği gibi, kar örtüsü kentlerin içinde kısa sürede eriyip kalksa bile, kırsal çevrede, ovalarda ve platolarda, özellikle yüksek tepelik ve dağlık alanlardaki kalın ve yaygın kar örtüsünün erimesi için bazen birkaç ayın geçmesi gerekebilir. Bu genelleme, hemen her yıl için geçerlidir.
Bu yüzden, kuşları, o minik, çok güzel ve ekolojik denge açısından çok yararlı dostlarımızı lütfen besleyelim. Onları, sokakta, bahçede ya da balkonumuzda, yumuşatılmış bayat ekmek, buğday, mısır, her türlü darı, kanarya ve muhabbet kuşu yemleri ve bulgur ile besleyebiliriz. Bu kentlerde yaşayanlarımız için çok kolaylıkla uygulanabilir bir yardım biçimi.
Bu arada, kırsal çevrede ya da ona yakın yerlerde yaşayanlarımız da, tavşan, sincap, tilki, çakal, kurt, vaşak, karakulak, yaban koyunu ve keçisi, geyik, ördek, kaz, kuğu, vb. sevgimize ve yardımımıza muhtaç öteki hayvan dostlarımızı da çoğunlukla özel bir harcama gerektirmeden hazırlayabileceğimiz yemlerle besleyebilir.
Lütfen bu günlerin onlar için çok zor ve ağır geçeceğini unutmayınız. Onların, özellikle bu günlerde hepimizin yakın ilgisine gereksinimleri var. Belki de, daha şimdiden yüzlercesi açlıktan ve soğuktan öldü ya da ölmek üzere. Bir bölümü de, onların açlıklarından ve düşkünlüklerinden yararlanılarak yapılan katliamlarla yok edilmek isteniyor.
KORUNAKLI SOKAK VE BAHÇE KENAR VE KÖŞELERİNE YA DA UYGUN KAPI ÖNLERİNE SU KAPLARI BIRAKABİLİRİZ: Kedi köpek ve kuşların su kaynağı olarak kullandığı küçük birikintiler kış aylarının gelmesi ile beraber donduğu için su bulmakta zorlanabilirler. Sokak hayvanlarının su ihtiyacını karşılamak için de yapacağımız iş çok kolaydır. Büyük bir pet şişeyi yarısından keserek iş görecek bir su kabı yapabiliriz. Ara sıra da su kabındaki suyun donup donmadığını ve temizliğini de kontrol etmemiz gerekiyor.
TEMEL YEMEK GEREKSİNİMLERİNİ KARŞILAYABİLİRİZ: Fazla gelen ya da yenmeyip kalan yemeklerle sokak hayvanlarının yemek ihtiyaçlarını karşılayabiliriz. Ama artan yemekleri sokak hayvanlarına verirken dikkatli olunmalı. Bozulmuş yemekler kesinlikle verilmemeli. Yemekler bir kap içinde verilmeli. Bunun için evde bir kap hazırlanabilir. Bunun için büyük pet su kapları kullanılabilir. Sokak hayvanlarına özel yemek de yapılabilir.
TEMEL SAĞLIK DESTEĞİ SAĞLAYABİLİRİZ: Kuşkusuz yaralı ya da hastalanmış sokak hayvanları ile karşılaşıldığında yapılması gereken ilk iş veterinere götürmektir. Eğer veterinere götürme olanağımız yoksa, hayvana eczanede satılan Betadin gibi acıtmayan tendürdiyotlar ile pansuman yapabilir, tahriş olmuş akan gözlerine yine eczanede satılan antibiyotikli göz damlalarından damlatıp göz pomadı (Teramicyn) sürebiliriz. Ama en doğru çözüm onun bir veterinere götürmektir.
BASİT BARINAKLAR YAPABİLİRİZ: Evde bulunan ya da bulunmasa bile kolayca ulaşabileceğimiz malzeme (ör. kâğıt ve plastik atık toplama kutularından, bakkal ve marketlerden) ve eşyalar ile barınak yapabiliriz. Sokak hayvanları için yaptığımız barınakları bahçe ve sokaklardaki ya da kapı önlerindeki uygun ve güvenli bir köşeye bırakarak kış aylarında sokak hayvanlarının soğuktan korunmasını sağlayabiliriz.
Barınak yapmak için gerekli temel malzemeler şöyle: Kedi-köpeklerin içerisinde rahat edebileceği büyüklükte bir karton koli. Kutunun çevresini kaplayacak sayıda çöp torbası ya da naylon. Kutunun altı tarafını da kaplayacak sayıda köpük; koli bandı, maket bıçağı, cetvel, vb…
Herkes kendi becerisini ya da yaratıcılığını kullanarak basit bir barınak yapabilir.”
*
Not: Bu bir bilimsel yazı değildir, yaklaşık son 20 yıldır hemen her yıl yeri ve zamanı geldiğinde, güncellenerek ve gönülden geldiği biçimde yazılmaktadır.
