Kilisede Pussy Riot, Ramazanda punk

Şubat 21’de yüzleri maskeli bir grup genç kadın ortodoksların Moskova’daki ruhani açıdan en önemli kilisesi “‘Kurtarıcı İsa”ya izinsiz girerek 10 yıldır Rusya’yı yöneten Vladimir Putin’inden kendilerini kurtarması için Hz. Meryem’e kendi bildikleri yolla yani punk ayini düzenleyerek dua ettiler. Ayin sırasında ettikleri dua, ““Tanrı’nın Annesi Meryem, Bizi Putin’den Kurtar”” punk şarkısını kilise içinde ordan oraya koşturarak söylemekten ibaretti.

Bu tür bir eyleme, konsere, ayine vsr. hazırlıklı olmayan kilise efradının şaşkınlıktan büyümüş gözlerle kilise civarında dolanmalarına şahit olmak isterseniz buradan bakabilirsiniz.

Kıyamet asıl bundan sonra koptu. Ayini düzenleyip icra eden punk grubu Pussy Riot’un üç üyesi hemen tutuklandı. Feminist punk grubunun üç üyesi Şubat ayından beri tutuklu bulunuyor ve dinsel nefreti körükleyecek fanatik eylem yapmak suçundan yargılanıyorlar, kendileri için savcının istediği ceza üç yıl hapis.

Rusya’da bu dava ile ilgili tepkiler çeşitli. Dine hakaret ettikleri için en ağır şekilde cezalandırılmaları gerektiğini öne sürenler de var, bu absürd eylemin bu denli büyütülmemesi gerektiğini ifade edenler de. Rusya dışındaki dünya, özellikle sanat dünyası ise Pussy Riot Üçlüsünün derhal serbest bırakılması gerektiği yönünde hemfikir. Rusya’da konser veren her dünya çapında ünlü sanatçı konser sırasında bile bu dileklerini ifşa ettikleri için Rus hükümetinin tepkisini çekmekte, bunun son örneklerinden biri de Madonna.

Okuduğum haberlerde Rusya içindeki sanat camiasının Puss Riot davası hakkında ketum bir tavır takındığı dile getiriliyor. Rus sanatçılar bu dava hakkında sessizlik yemini etmiş gibi. Ne lehte ne aleyhte bir yorum yapmaktan kaçınıyorlar. Bu sessizliğin arkasındaki asıl nedenin Putin iktidarının olası öfkesinden kaçınma bir nev-i dertsiz başıma dert açmayayım temkini olduğu da gelen haberler arasında.

Mahkemenin karar duruşmasından önce grup adına söz alan Yekaterina Samutsevich yaptıklarından pişmanlık duymadıklarını yineleyerek başladığı konuşmasında eylemi yapma nedenlerini sıralıyor.

* Putin iktidarının kiliseyi ele geçirmesi

* Kolluk kuvvetlerinin siyasi amaçlarının sahnesi olarak kiliseyi kullanması

* Vladimir Putin’in KGB’de beraber çalıştığı Kirill Gundyaev’in patrik seçilmesi

Buraya kadar okuduklarınız kuzey komşumuz Rusya’da gerçekleşen muhalif bir hareket ve o harekete karşı erkin karşı müdahalesi. Pergelin yerini değiştirsek acaba nasıl olur diye düşündüm tüm bu haberleri okurken, özellikle de Yekaterina Samutsevich’in söylediklerine kulak kabartırken.

Rusya ve Türkiye. Putin ve Erdoğan. 2000 ve 2002. Orda ne olduysa burada da çok benzeri hadiseler oluyor aslında. Putin 12 yıldır iktidarda. Erdoğan ise 10 yıldır. Rusya’da da -okuduklarımızdan anladığımız kadarı ile- kolluk kuvvetleri dokunulmazlık zırhı altında teör estiriyor, Türkiye’de da durum pek farklı değil. Baksanıza polisler sokak ortasında güpegündüz hem de kayıtlı videolu kahvede çay yudumlama rahatlığında insan bile öldürebiliyorlar, bunun bize faturası çıkar endişesini bile taşımadan. Rusya’da -sanatçıların tepkisizliğinden çıkarım yapar isek- medya üstünde karşı konulmaz bir iktidar baskısı var, Türkiye’de de RTE ne derse o olur, kimi isterse o kapının önüne konulur anlayışı hakim.

Pergel’i biraz daha derine batırayım dedim daha sonra. Pussy Riot’un orada yaptığını ülkemizden bir feminist kadın punk grubu burada yapmaya kalksa idi ne olurdu? Birkaç yıldır “Ramazan’da Caz” adı altında osmanlı saraylarının bahçelerinde iftar sonrası müzik sefası sürülmekte ama ya kadın bir punk grubu “Pussy Riot”a benzer bir isme sahip olup -diyelim ki- Süleymaniye Camisine bayram namazı sırasında dalsa, “Erdoğan’dan bizi kurtar ya rabbim” diye bir punk şarkısını söylese başlarına -aklıma getirdiğimde bile ürperiyorum gerçi ama- ne gelirdi?

Bu satırları kaleme aldığımız sırada Pussy Riot’un davası ile ilgili hakim karar metnini okuyor. Gelen son haberler üçlünün yaptıkları eylemde toplumun ahlaki normlarına fanatikçe saldırdıkları için suçlu bulundukları yönünde. Dünya tam da şu anda cezalarının ne olacağına kilitlenmiş durumda. Asıl ceza sesini çıkaramamaktır, dilsiz kalmaktır, isyanını içinde bastırma zorunluluğudur. Pussy Riot, o fitili yaktı bile, Tunus’taki seyyar satıcının yaktığı fitilin tüm ortadoğuyu kavurması yanan bu fitil de eninde sonunda Putin’in sonunu hazırlayacak.

Kimbilir belki birgün biz de canımızın istediği gibi, tehdit edilmeden, hedef gösterilmeden, o patrona şu patrona şikayet edilmeden, “çapımız” hakkında geometrik açıklamalara maruz bırakılmadan fikirlerimizi beyan edebiliriz. Bunun için ilk önce sesimizi çıkarmamız lazım, ezasını da peşinen kabullenerek.

Şeker Bayramınız şimdiden kutlu olsun.

anavarza