Kariye Müzesi de cami oldu

İstanbul’da Ayasofya’nın cami olmasının ardından müze olarak kullanılan Kariye de Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı kararı ile yeniden cami olarak ibadete açıldı.

İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan, Bizans döneminden kalma Kariye Camii’nin yönetiminin Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilerek ibadete açılmasına karar verildi.

Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yer alan Cumhurbaşkanı kararına göre, Kariye Camii’nin müze ve müze deposu olarak kullanılmasına yönelik 1945 yılına ait Bakanlar Kurulu kararının Danıştay 19’uncu Dairesi kararı ile iptal edilmesi üzerine Kariye Camii’nin Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilerek ibadete açılmasına karar verildi.

Altıncı yüzyılda Kariye Kilisesi olarak inşa edilen bina, İstanbul’un fethinden sonra 1511 yılında Sultan II. Bayezid’in sadrazamlarından olan Atik Ali Paşa tarafından camiye çevrilerek “Atik Ali Paşa Camii” veya “Kariye Camii” olarak anılmaya başladı.

Mozaiklerin önemi

Agos‘un İstanbul ansiklopedisinden aktardığına göre, Kariye’yi Bizans sanatı bakımından önemli kılan da içindeki mozaikler. Duvarlarda ve tavanda yer alan mozaikler, İsa Mesih ve Meryem Ana‘nın yanı sıra birçok Hıristiyan aziz ve İncil‘den alınmış sahnelerden oluşuyor.

Müzede Meryem Ana ve İsa Mesih’in önünde yere diz çökmüş bir figür olarak 12. yüzyılda kiliseyi yeniden yaptıran İsaaikos Komnenos’un portresi bulunuyor. Kapının üstünde ise İsa Mesih’e kilisenin bir modelini sunan Teodoros Metohites tasvir edilmiş.

Kapının iç tarafında kemerin üstünde “Meryem’in son uykusu ve İsa Mesih tarafından göğe çıkarılması” sahnesi ve mahşer gününün tasvir edildiği, İsa Mesih ile havarilerinin birlikte resmedildiği mozaik yer alıyor.

Uzmanlara göre, ilkçağın Helenistik döneminin resim geleneğinin bilgilerinden faydalanılmış olması, vücutların plastik değerlerinin belirtilmesi ve üç boyutluluğu dikkat edilmiş olması, Kariye resimlerinin en önemli özelliği.