İlk Ulus liderlerinden beslenme deneyleri için özür talebi

Kanada hükümeti çoğu çocuk en az 1,300 aborijin 1940’lı ve ‘50’li yıllarda denek olarak kullandı.

2. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Kanada’nın yetersiz beslenen aborjin çocuklar ve yetişkinler üzerinde beslenme deneyleri yürüttüğünün ortaya çıkmasının ardından İlk Ulus liderleri, federal hükümetten özür istiyor.

Kanadalı yemek tarihçisi Ian Mosby’nin geçtiğimiz günlerde yayınlanan araştırması en az 1,300 aborjininin – çoğu çocuk – 1940 ve ‘50’li yıllarda vitamin desteğinin etkisine bakan araştırmacılar tarafından denek olarak kullanıldıklarını ortaya koydu.

Araştırma, 1942 yılında kuzey Manitoba Norway House’da yaklaşık 300 Cree üzerinde başladı. Araştırma planları daha sonra Port Alberni B.C, Kenora, Ont., Shubenacadie, N.S., ve Lethbridge Alta bölgelerindeki altı okuldaki yaklaşık 1,000 kadar aborijin çocuğu kapsayacak şekilde genişletildi.

Annesi Kenora’daki St. Mary’s Bölge Okulu’na giden Vivian Ketchum, CBS News’e deneylerden haberdar olunca üzüntü ve öfkesine yeni bir boyut eklendiğini ifade etti.

“Hemen aklıma annem ve babam geldi. Bölgesel okul sorunlarının yeterince kötü olduğunu düşünürken, beterin beteri varmış.”

Mosby, araştırmasının belki de aborijin halka yönelik hükümet politikasının en rahatsız edici taraflarından biri olan bu az bilinen olaya ışık tuttuğunu söyledi.

“Kanada’lılara o dönemdeki Kanada’nın Yerli yönetiminin arkasındaki zihniyeti gösteriyor,” dedi.

“Görünen o ki, araştırmalardan bilim adına da bir halt çıkmamış.”

“İğrenç ve kesinlikle kabul edilemez”

Federal hükümet, yetkililerin durumu araştırdığını yazılı ifade ile belirtti.

Metnin bir bölümünde “Bu söylenti doğruysa, bu iğrenç ve tamamen kabul edilemezdir,” ifadesi yer aldı.

İlk Uluslar Meclisi’nin Ulusal Şefi Shawn Atleo hükümetlerinin sorumluluğunun zaman aşımına uğramadığını söyledi.

Atleo, Whitehorse’daki yıllık AFN toplantısında “’40’lı yıllardaki bu beslenme yetersizliğinin sebebi, çocuklara gereken gıdaların verilmesi için destek fonlarının eksikliğiydi. Bugün hala bu problemi yaşıyoruz,” diye konuştu.

Port Alberni, B.C’de Tseshaht İlk Ulus’un meclis başkanı, federal hükümetten özür istediğini söyledi.

Ortaya çıkanların topluluğu dehşete düşürdüğünü söyleyen Hugh Braker,“Öyle görünüyor ki, bu olay ‘40’lı ve ‘50’li yıllarda ilk kez meydana geldiğinden beri Kanada parmağını oynatmıyor ve üstelik bu bilgiyi aborijin halktan da gizliyor,” dedi.

“Deneyin kurbanlarına özür dilenmesi gerekir,” diye ekledi.

Diğer İlk Ulus liderleri de beslenme deneyleri hakkındaki tüm bilgilerin kamuoyuna açıklanması çağrısında bulundu.

Yeşil Gazete için çeviren Özde Çakmak