‘İklim krizi Helena ve Milton kasırgalarında hasarı büyüttü, etkisi yıllarca sürecek’

İki hafta arayla ABD’nin Florida eyaletini vuran Milton ve Helene kasırgalarıyla ilgili yeni bir araştırmaya göre, her iki kasırganın yol açtığı hasarın neredeyse yarısının arkasında iklim değişikliği bulunuyor.

Araştırmacılar, eyaletteki kasırgalar dolayısıyla ortaya çıkan ekonomik kayıplara iklim değişikliğinin katkısını tahmin ederek, eylemsizliğin yıkıcı maliyetini ortaya koydu.

Imperial College London’daki araştırmacılar tarafından yapılan iki hızlı etki ilişkilendirme çalışması, öncelikle fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan iklim değişikliğinin, “Sunshine State” olarak adlandırılan bölgedeki her iki kasırganın maliyetine milyarlarca dolar eklediğini ortaya koydu.

Çalışmalar, Paris Anlaşması eşiği olan 1,5°C’nin altındaki ısınmaya rağmen iklim değişikliğinin ekonomilere nasıl zarar verdiğinin altını çiziyor.

‘Her 1C’lik ısınmayla daha güçlü kasırgalar gelecek, daha fazla hasar olacak’

Londra Imperial College Grantham Enstitüsü – İklim Değişikliği ve Çevre Direktörü Profesör Ralf Toumi şunları söyledi:

“Artık elimizde iklim değişikliği konusunda eylemsizliğin maliyetinin çok yüksek olduğunu gösteren yeni araçlar var. Her bir derecelik ısınmayla birlikte Milton ve Helene kasırgaları gibi aşırı hava olayları daha güçlü hale gelecek ve daha fazla hasara yol açacaktır. Bu çalışma, iklim değişikliğinin önemli olmadığını ya da başa çıkılamayacak kadar pahalı olduğunu düşünen herkes için bir uyandırma çağrısı olmalıdır – dünyanın emisyonları azaltması ne kadar uzun sürerse, aşırı hava olayları da o kadar maliyetli hale gelecektir.”

İklim değişikliği olmasaydı?…

Meksika Körfezi’ndeki ılık deniz sıcaklıklarının etkisiyle hızla şiddetlenen Milton Kasırgası, Çarşamba akşamı Florida’nın Sarasota İlçesi’ndeki Siesta Key yakınlarında Kategori 3 kasırga olarak karaya ulaşmadan önce güç dalgalanmaları yaşadı.

Milton, Helene Kasırgası’nın Florida Big Bend’i vurmasından ve ABD’nin güneydoğusunu kasıp kavurarak en az 232 kişinin ölümüne yol açmasından sadece iki hafta sonra meydana geldi.

Araştırmacılar, insan kaynaklı iklim değişikliğinin kasırgaların yol açtığı ekonomik zararları nasıl etkilediğini anlamak için öncelikle kasırgaların güçlü rüzgârlarını inceledi. Imperial College Fırtına Modeli ‘ni (IRIS) kullanarak iklim değişikliğinin Helene’in karaya ulaştığı andaki rüzgar hızını yaklaşık 13 mil/saat ya da yüzde 11, Milton’ınkini ise yaklaşık 11 mil/saat ya da yüzde10 artırdığını belirlediler. Bu, iklim değişikiliğinin olmadığı bir dünyada, Katogori 3 olarak gerçekleşen Milton kasırgasının aslında daha zayıf olan Kategori 2 bir kasırga olarak karaya çıkacağı anlamına geliyor. 

Araştırmacılar daha sonra bu rüzgar hızı değişimini, daha önce yayınlanmış bir hasar fonksiyonunu ve maruz kalınan değere ilişkin verileri kullanarak Helene’nin neden olduğu ekonomik zararların yüzde 44’ünün ve Milton’ın neden olduğu ekonomik zararların yüzde 45’inin iklim değişikliğine atfedilebileceğini tahmin etti.

Buradan hareketle, iklim değişikliğinin Florida eyaletinde Helene ve Milton Kasırgaları ile bağlantılı olarak evler ve diğer binalar gibi varlıklara verilen doğrudan ekonomik zararların neredeyse yarısına neden olduğu tahmin ediliyor.

Bu bulgu, hava olaylarının yoğunluğundaki görünüşte küçük değişikliklerin zararlarda nasıl dramatik artışlara yol açabileceğini vurguluyor; NOAA’ya göre, kasırga yoğunluğundaki her kategori artışı, ABD’deki zararların yaklaşık dört kat artmasına neden oluyor.

Hasar fonksiyonu Florida’da beklenen kasırga kayıplarının basitleştirilmesi olduğundan, bir dizi faktör bulguya belirsizlik katarken araştırmacılar analizin kasırgaların gerçek maliyetini muhtemelen hafife aldığını çünkü kayıp üretkenlik ve kötüleşen sağlık sonuçları gibi uzun süreli ekonomik etkileri yakalamadığını söylüyor.

Araştırmacılar daha genel olarak, fosil yakıt emisyonlarının iklimi ısıtmasıyla birlikte aşırı hava koşullarının maliyetinin arttığını vurguluyor. Bu yıl yayınlanan bir çalışmaya göre, ısınmanın 3°C’ye ulaşması halinde, iklim etkileri gayrisafi yurtiçi hasılayı küresel olarak %10 oranında azaltabilir, ancak ısınma 1,5°C ile sınırlandırılırsa, kayıpların yaklaşık üçte ikisi önlenebilir.

‘Ekonomik etkiler yıllarca hissedilecek’

İklim değişikliğinin Florida’daki Helene ve Milton Kasırgaları üzerindeki etkisini araştıran hızlı analiz, Imperial College Fırtına Modelini (IRIS) geliştiren Imperial College London’dan Profesör Ralf Toumi ve Dr. Nathan Sparks tarafından gerçekleştirildi.

Bunlar, Grantham Enstitüsü tarafından küresel çapta meydana gelen aşırı hava olaylarının ekonomik zararlar ve can kayıpları gibi etkileri üzerine hızlı ilişkilendirme çalışmaları üretecek daha büyük bir girişimin parçası olarak yayınlanan ilk çalışmalar.

Imperial College London Fizik Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. Sparks, kasırga rüzgarlarındaki küçük değişikliklerin bile hasarlarda büyük artışlara neden olabileceğini kaydetti:

“İşte bu nedenle bu tür etki ilişkilendirme çalışmaları çok önemlidir – insanların iklim değişikliğinin halihazırda büyük bir yıkıcı etkiye sahip olduğunu anlamalarına yardımcı olurlar.”

Grantham Enstitüsü – İklim Değişikliği ve Çevre, Imperial College London Araştırma Görevlisi Dr. Emily Theokritoff da şu değerlendirmeyi yaptı: :

“İklim değişikliğinin zararlara doğrudan katkısının tahmini, Florida’nın Helene ve Milton Kasırgaları için ne kadar ödeyeceğinin sadece küçük bir görüntüsüdür. Verimlilik kaybından sağlık sistemlerinin zorlanmasına ve hasar gören altyapıya kadar, ekonomik etkiler yıllarca hissedilecek.”

Imperial College London’da World Weather Attribution‘ın kurucularından Dr. Friederike Otto ise iklim değişikliğinin nedeniyle neredeyse herkesi daha da yoksullaştırdığını vurguladı:

“Bu analiz, fosil yakıtları yakmayı durdurmadaki başarısızlığımızın şimdiden inanılmaz ekonomik kayıplara yol açtığını açıkça gösteriyor. “Etki ilişkilendirmesi hala genç ve gelişmekte olan bir araştırma alanıdır, ancak iklim değişikliğinin neden olduğu ekonomik kayıpların daha iyi tahmin edilmesine şiddetle ihtiyaç vardır – bu tahminler insanların iklim değişikliğiyle mücadelenin önemini anlamalarına yardımcı olacak ve büyük karbon kirleticilerini sorumlu tutmanın yolunu açacaktır.”