İklim değişikliğinin orman yangınlarına etkisi – Bilimsel makaleler

Yanıyoruz. Ormanlarımız yanıyor. Hem de her geçen gün daha da şiddetlenerek, bir öncekinden daha fazla insan-hayvan canına, doğa tahribatına mal olarak.

Sivil Sayfalar ve Yeşil Gazete ortaklığında bu soruna el atalım, gündeme taşıyalım istedik.

Gezegen çapında sorunu kavramak, yerelde durum tespiti yapmak, kimlikler işin içine girdiğinde orman yangınlarına karşı tavırda değişim oluyor mu (bknz. Dersim Yangınları) araştırmak , uzmanlara danışmak ve en nihayetinde dosya konusunun bittiği an itibarı ile kapsamlı bir #OrmanDosyası içerik dizgesini önünüze sunmaktır ana gayemiz.

Bu hafta dosya kapsamında dünyadan örnekler ile orman yangınlarına karşı mücadele yöntemleri, sivil toplum kuruluşlarının çalışma üsullerini aktarmaya çalışacağız.

***

Olağandışı büyük orman yangınları 2015 yılında Alaska ve Endonezya’yı sarstı. Ertesi yıl Kanada, Kaliforniya ve İspanya kontrolsüz alevler tarafından harap edildi. 2017 yılında, Şili’deki yangınlarda geniş bölgeler tahrip oldu, Portekiz’deki ölümcül alevler düzinelerce can aldı.

Son kırk yılda orman yangınlarının sıklığı arttı, yaktığı alanlar genişledi ve yangınlar daha uzun sürmeye başladı. Orman yangını sezonu son 40 yılda evrensel olarak eskiye nazaran daha uzun bir süreye yayıldı. İklim değişikliğinin bu artışta etkisi olduğunu gösteren çok iyi belgelenmiş bilimsel kanıtlar var. Sera etkisi ile sera gazı emisyonları, küresel sıcaklığın artmasına ve iklimin değişmesine neden olmaktadır. Bu, orman yangınlarının olasılığını arttırır.1

HÜKÜMET VE DEVLET POLİTİKALARI

Avrupa Birliği

AB ormanlarının yangınlara karşı korunması üzerine mevzuat:

Yunanistan’daki yıkıcı orman yangınları ve Eylül 2007’de Birleşik Krallık’taki büyük çaplı sel baskını sonrasında, Avrupa Parlamentosu (EP), doğal afetler konusunda, korumalı ve yetkili olmayan alanlarda yasadışı inşaat uygulamasını kınayan bir kararı kabul etti.

Avrupa’daki orman yangınlarının nedenleri Şubat 2008’de bir yayınlandı. Rapor, Portekiz ve Yunanistan’daki örnek olaylara dayanarak Güney Avrupa’daki orman yangınları hakkında bilgi veriyor. Orman yangınlarının nedenlerini değerlendirip ve önerilerde bulunuyor.

Kanada Orman Yangınları Stratejisi

Kanada’da son 30 yılda artan orman yangınları üzerine Kanada Orman Bakanları Konseyi (Canadian Council of Forest Ministers), gerekli önlemlerin alınması için bir rapor hazırladı (Kanada Orman Yangınları Stratejisi)

Uluslararası Orman Yangını Önleme Ve Yönetimi Çalıştayı (1-3 Kasım 2017)

Hindistan’daki orman yangınlarının yarattığı sorunlarla baş edebilmek üzere Çevre, Orman ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve World Bank, 1-3 Kasım 2017 tarihlerinde Orman Yangını Önleme ve Yönetimi konulu uluslararası bir çalıştay düzenledi. Çalıştayda, Hindistan hükümet yetkilileri, Avustralya, Belarus, Kanada, Meksika, Nepal, Amerika Birleşik Devletleri’nden gelen araştırmacılar ve uzmanlar, Birleşmiş Milletlerin Gıda ve Tarım Örgütü temsilcileri bulundu. Bu çalıştay, Hindistan’ın orman yangınlarının zorluğuyla başa çıkmak için sağlam bir strateji geliştirmesine yardımcı olacak bilgi alışverişi için bir fırsat niteliğindeydi. Aynı zamanda Hindistan eyaletlerinin birbirleriyle ve dünya çapındaki ülkelerle faydalı uygulamaları paylaşmaları ve diğer ülkelerden bir şeyler öğrenmeleri için bir fırsattı.

Meksika Orman Yangınıyla Baş Etme Programı

Meksika’nın orman yangını programı 70 yıldan beri aktif. Fakat bu programın ve verilen mücadelenin zayıf kaldığı ve kurumsal işbirliğinin yetersiz olduğuna karar veren hükümet, 2013’te ormancılık politikasında reform yaptı.

Öncelikle orman yangınlarının ekolojik rolü ve bazı bölgelerde doğanın yenilenmesine katkısının olduğu da göz önünde bulundurularak yangınların tamamıyla yok edilmesi değil, bir yangın yönetme politikası oluşturmak hedeflendi. Ardından yangın yönetiminde iki temel sütun güçlendirildi: hükümetin üç kademesi ve geniş çaplı sivil katılım.

Yazının devamında yeni politika değişiminden sonra yapılan şeyler ve nelerin başarıldığı anlatılıyor.

Pakistan – IUCN, International Union For Conservation Of Nature

IUCN (Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği), Pakistan’da orman yangını kontrol sistemi kurulması için yardım ediyor. Sistem, IUCN’in yürüttüğü Sustainable Forest Management (Sürdürülebilir Orman Yönetimi) adlı projenin bir parçası olarak, iğne yapraklı ağaçların bulunduğu ormanlarda çıkabilecek yangınları kontrol etmeye yardım amacıyla kuruldu. Proje, GEF-UNDP (Küresel Çevre Fonu-Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) fonuyla destekleniyor ve Pakistan Hükümeti İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından uygulanıyor. Bu proje kapsamında itfaiye ekiplerine çeştli yangın söndürme ekipmanları tedarik ediliyor.

Kamboçya

AFP (Asia Forest Partnership) toplantısı. Asya ülkelerinin devlet yetkilileri ve çeşitli organizasyonların katılımıyla gerçekleşmiş.

Kamboçya’da orman yangınlarının sebepleri ve alınması gereken önlemler sıralanmış.

 

Bu derleme çeviri Aylin Gülüm, Emir Gürsoy ve Enise Küçük tarafından hazırlanmıştır.

Bu içerik Sivil Sayfalar ve Yeşil Gazete işbirliği ile yayınlanmıştır

 

(Sivil Sayfalar, Yeşil Gazete)