İkizdere’de heyelan: ÇED raporunda heyelan analizi yapılmadı

Rize‘nin İkizdere İlçesi’nde bulunan Eskencidere Vadisi‘nde Cengiz İnşaat tarafından yapılmak istenen liman projesine ham madde temini için açılması planlanan taş ocağına yönelik çalışmalar, bölgede heyelan meydana gelmesine neden oldu.

Evlerinden çamur aktığı için taş ocağı çalışmalarının yapıldığı alan giden köylüler, burada heyelan olduğunu gördü.

‘Bilimsel temelden uzak’

Evrensel‘de yer alan habere göre, Jeofizik Mühendisi ve Deprem Bilimi Doktoru Savaş Karabulut, bugün öğleden sonra meydana gelmesi beklenen yağışların daha kuvvetli bir heyelana neden olabileceğini ifade etti.

ÇED raporunda “Ayrıca bölgenin jeolojik ve topoğrafik yapısı nedeniyle bazalt ocağı işletmeye müsait olması; maden işletmelerinin ekonomik olabilmesi ve amacına uygun olarak işletilebilmesi için işletmeler malzemenin bulunduğu alanda kurulması gerekliliği nedenleri ile alternatif bir alan arayışına gidilmemiştir” ifadelerinin yer aldığını hatırlatan Karabulut, şu açıklamalarda bulundu:

Ancak bölgenin topoğrafyası (Ek-5) incelendiğinde dik yamaçların varlığı bölgede patlatma ve işletme faaliyetleri sırasında ayrışma derecesine bağlı olarak heyelanlara sebep olabilecek düzeydedir. Oysa, tüm bu durumlara karşı raporda bir heyelan analizi yapılmamıştır.

Karadeniz coğrafyasının en temel sorunları arasında yoğun yağış ve bu yağış nedeniyle meydana gelen heyelanların yaşandığı gayet iyi bilinmektedir. Mevcut kaya ocağının işletilmeye başlanması durumunda; şantiye alanı veya yakın çevresinde yapılan yapay patlatmalarla birlikte kayaçlardaki kırık ve çatlaklar boyunca ayrışmanın doygunluk seviyesine gelebileceği, mevsimsel yağış koşulları yanında küresel iklim değişikliyle aniden meydana gelen ve bir kastasrofa neden olabilecek ölçekteki yağış durumunun bu yamaçlarda alterasyon derinliğinin tüm bu çalışma kapsamında artması nedeniyle şevlerde yenilmelerin başlaması muhtemel değil, kesinlik arz edeceği düşünülerek mühendislik hesapları yapılmalıdır.

Bu noktada hem statik hem de dinamik yükleri merkeze alan heyelan duyarlılık haritalarının oluşturulması elzemdir. Açılması planlanan kaya ocağında bulunan bazaltların özellikle camsı özelliğe sahip olması durumunda ayrışmalarının daha fazla ve hızlı olabileceği durumu söz konusu olacağından, özellikle yoğun yağışlarla birlikte şevlerde ve doğal yamaçlarda kütle hareketlerinin meydana gelmesi durumu da söz konusudur. Bu noktada ÇED raporunda yukarıda ifade edilen bölgenin jeolojik ve topoğrafik yapısının, işletme için müsait olduğu savı, bilimsel temelden uzaktır ve heyelan gibi mühendislik problemlerine (heyelan, kaya düşmesi, göçme, çökme vb) ilişkin ÇED raporunda yapılan bir ölçüm ve hesap olmaması ise şaşırtıcıdır. Kayalarda heyelan analizine girdi olacak RQD, TCR vb, kırık çatlak sisteminin anlaşılmasına yarayacak ölçümlerin var olmadığı raporlarda görülmektedir. Maden sahalarında özelikle bu kapsamda kinematik analizlerin yapılması gerekmektedir.”

‘Sorumlusu siyasi iktidar ve patron Cengiz’

Bölgede bugün ve sonraki günlerde de yağış beklendiğine dikkat çeken Savaş Karabulut, yağışların sıklaşması durumunda açılan yolların kapanacağına işaret etti:

 Yağmurun yarın öğlen başlayacağını meteorolojinin sayfasından öğrendiğim ve tüm hafta devam edecek olan bu yağışlarda dikkatli olmakta fayda var! Dün yaşanan şev yenilmesinin özellikle yol için açılan alanın alt kısmında herhangi bir güvenlik önlemi alınmadan açılan bir dik yamaca dönüşmesi nedeniyle daha büyük bir kütlenin yenilmesi yani şevin göçmesi meydana gelebilir. Bu bir olasılıktır. Bu daha doğanın ilk emeklemeleri; hele bir yağmur başlasın o zaman doğa sizin açtığınız o yolları kapatacak… Sadece o bölgede yaşayan İkizdereliler değil, aynı zamanda bir emekçinin burnu kanarsa sorumlusu hala bu projeyi savunan siyasi iktidar ve patron Cengiz’dir.”