Hasankeyf için Büyük Atlay(amay)ış

Bu yılki ‘Büyük Atlayış’ eyleminin odak noktası, Dicle Nehri üzerinde kurulan Ilısu Barajı ile su altında bırakılmaya çalışılan Hasankeyf ve Dicle Vadisi içindi. Hasankeyf’e atlayış için izin verilmezken, dünyadan destek geldi. Ergene nehrine ise yoğun kirlilik yüzünden ‘atlanmadı’.

Bianet’e göre, Türkiye ve dünyanın birçok kentinde insanlar, nehirlerin tahrip edilmesini protesto etmek için ‘Büyük Atlayış’ adı altında bulundukları yerlerdeki nehirlere, göllere ve denizlere girdi. Ilısu Barajı’nın tehditi altındaki Hasankeyf‘te yapılmak istenilen “Büyük Atlayış”a ise izin verilmedi. Hasankeyf kaymakamlığı 12 Temmuz Cuma günü yayınladığı bir genelgeyle Hasankeyf’te suya girmeyi izne tabi tuttu.

Nehirlerin özgür akması için her yıl Temmuz ayının ikinci pazar günü dünyanın birçok yerinde ‘Büyük Atlayış’ adıyla etkinlikler düzenleniyor. Bu sene de yapılan ‘Büyük Atlayış’ eylemlerde dünyanın farklı noktalarında birçok insan Ilısu Barajı ve HES projesinin durdurulmasını talep etti.

Türkiye’de yapılan eylemler DİSK, KESK, TMMOB, TTB, Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi (HYG), Ekoloji Birliği, İstanbul Kent Savunması, Kuzey Ormanları Savunması, Arkeologlar Derneği, siyasi parti ve birçok sivil toplum örgütü tarafından kurulan Hasankeyf Koordinasyonu’nun çağrısıyla yapıldı.

Eylemlerin başında, Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi ve Mezopotamya Ekoloji Hareketi’nin öncelik ettiği Hasankeyf’ten Dicle nehrine yapılmak istenilen ‘Büyük Atlayış’ yer aldı. KESK’ten Elif Çuhadar, TTB’den Halis Yerlikaya, Avrupa Parlamentosu’ndan (AP) Julie Ward, HDP’li milletvekilleri ve onlarca yurttaşın katıldığı etkinliğe katılmak isteyen bir çk kişi, yasak haberinin yayılması üzerine evine döndü.

Yoğun güvenliğin alındığı ilçede kolluk kuvvetleri, yurttaşların nehre girmesine izin vermedi. Onlarca zırhlı aracın getirildiği ilçede, Dicle nehri etrafı da güvenlik görevlileri tarafından kapatıldığı görüldü. Toplananlar bunun üzerine seyir tepe denilen noktada açıklama yaptı. ”Hasankeyf İçin Geç Değil’ pankartların açıldığı eylemde, kitle Hasankeyf ve Dicle Vadisi için slogan attı. Hasankeyf’teki eylemden sonra kitlenin bir kısmı Batman çayına gidip orda toplu halde suya girdi ve taleplerini dile getirdi.

Marmara’dan Dicle’ye

Hasankeyf’e gidemeyenlerin İstanbul’daki durağı ise Sarıyer Yeniköy’deki Avusturya Başkonsolosluğu’nun önü oldu. Konsolosluk önünde toplanan yurttaşlar basın açıklanmasının ardından sloganlarla denize atladı.

Antalya Sarısu mahallesinde bir grup kadın aktivist önce piknik yaptı. Ardından Hasankeyf temasıyla denize girilip pankartlar açtı.

Yine Antalya’nın Kumluca ilçesinde de Hasankeyf temasıyla Antalya Ekoloji Meclisi üyesi aktivistler Alakır nehrine girerek pankartlar açtı.

Nevşehir Avanos‘da ekoloji aktivistleri Kızılırmak’a atladı. Çanakkale Gökçeada‘da da yanyana gelen yaşam aktiviteleri de denize girerek Hasankeyf ve Dicle Vadisi’ne ses olmak için Büyük Atlayış etkinliği düzenledi.

Ergene’ye de atlayamadılar

Trakya Platformu Kırklareli Yürütme Kurulu Üyesi Göksal Çidem ise, ‘Büyük Atlayış’a Trakya Platformu olarak ‘Nehirlere AtlamaMA’ günü olarak katıldıklarını söyledi.

Yörenin tek akarsuyu olan Ergene’den su değil, ‘sıvı’ aktığını belirten Çidem şöyle konuştu: 14 Temmuz 2019 günü  Ergene kıyısına yine gittik. Ne yazık ki yine kötü bir koku, simsiyah bir sıvı köpük köpük akıyor. Ergene nehrinden sonra, nehire akan, nehri besleyen  dereler de can çekişiyor. Bir taraftan sanayi tesislerince kirletilirken, diğer taraftan her yerde mantar gibi biten endüstriyel hayvancılık tesislerinden çıkan atıklarda dereleri kirletip, göletleri ise atık havuzuna çeviriyor.  Etkin adli ve idari tedbirler fakatsız, amasız, ancaksız  acilen uygulanmazsa  çok yakında dereler ve göllerimizde Ergene gibi hazin sonu yaşayacaklar. ERGENE’ye akan derelerin içinde ve  çevresinde yaşayanların gelecekleri de Ergenenin rengi gibi. Kap kara.”

Bu nedenle Ergene’ya atlamadıklarını belirten Çidem, “sözün değil, suyun bittiği noktadayız” ifadelerini kullandı.

Dünyanın dört bir yanında

Dünyanın bir çok şehrinde ise aktivistler ‘Büyük Atlayış’ı, Ilısu Barajı ve HES Projesinin iptal edilmesini dikkat çekmek için yaptı. Eylemin yapıldığı şehirlerden bazıları şöyle: Sine (İran), Bağdat (Irak), Saraybosna (Bosna-Hersek), Berlin, Hamburg, Mainz, Wendland, Münih, Nürnberg (Almanya), Londra (İngiltere), Dundee (İskoçya), Kopenhag(Danimarka), Manlleu (Katalonya), Rio de Janeiro(Brezilya)