Gaz ocaklarından çıkan kirleticiler yılda 40 bin kişi öldürüyor

Yeni bir çalışmaya göre, gaz ocakları ve gaz sobalarının yaydığı kirletici maddeler, her yıl Avrupa‘da 40 bin kişinin erken ölümüne neden oluyor. Bu rakam, araba kazalarında ölenlerin iki katı.

Ocaklar kalp ve akciğer hastalıklarına yol açan zararlı gazlar yayıyor ancak uzmanlar tehlikeleri konusunda toplumun çok az farkındalığa sahip olduğu konusunda uyarıyor. Avrupa Birliği ülkeleri ve İngiltere‘deki haneler üzerinde yapılan bir araştırmaya göre, gazlı ocak kullanmak ortalama olarak bir kişinin ömründen yaklaşık iki yılı alıyor.

İspanya‘daki Jaume I Üniversitesi‘nde çevre sağlığı araştırma laboratuvarını yöneten, raporun baş yazarı Juana María Delgado-Saborit, “Sorunun boyutu düşündüğümüzden çok daha kötü” dedi.

Sadece yayılan NO2 ölçüldü

Araştırmacılar, AB’de her yıl 36.031 erken ölümün ve İngiltere’de 3.928’inin gazlı ocaklara bağlı olduğunu belirtti. Tahminlerinin muhafazakar olduğunu, çünkü yalnızca azot dioksitin (NO2 ) sağlık etkilerini dikkate aldıklarını belirten uzmanlar, karbonmonoksit ve benzen gibi diğer gazların bu çalışmada ele alınmadığını kaydetti.

Delgado-Saborit , “1978’de, NO2 kirliliğinin gaz kullanan mutfaklarda elektrikli ocaklardan çok daha fazla olduğunu ilk kez öğrendik. Ancak şimdi, gaz ocağının yaydığı kirleticiler nedeniyle kısalan hayatları da belirleyebiliyoruz” diye konuştu.

AB’deki her üç evden biri gazla yemek pişiriyor.  Birleşik Krallık‘taki evlerin yüzde 54’ünde, İtalya, Hollanda, Romanya ve Macaristan’daki evlerin ise yüzde 60’ından fazlasında gaz ocakları kullanılıyor. Fosil gazı yakan ocaklar, hava yollarını iltihaplandıran zararlı maddeler üretiyor.

Avrupa İklim Vakfı tarafından desteklenen rapor, geçen yıl evlerdeki hava kalitesini ölçerek gazla yemek pişirmenin iç mekan hava kirliliğini ne kadar artırdığını bulmaya yönelik araştırmayı temel alıyor. Araştırma kapsamında Jaume I Üniversitesi ve Valencia Üniversitesi’nden bilim insanlarının gazla yemek pişirirken iç mekan ve dış mekan hava kirliliği arasındaki oranları hesapladı ve iç mekanda NO 2 maruziyetini haritalalandırdı.

Bilim insanları daha sonra, açık hava NO2 kirliliği üzerine yapılan çalışmalardan elde edilen hastalık risk oranlarını kullanarak kaybedilen yaşam sayısını hesapladı.

Sonuçlar, ABD‘de mayıs ayında yapılan ve gaz ve propan sobalarının her yıl 19.000 yetişkinin ölümüne neden olduğunu ortaya koyan bir araştırmayla da örtüşüyor.

Standart yok

AB bu ay dış hava kalitesiyle ilgili kurallarını sıkılaştırdı ancak iç hava kalitesi için standartlar belirlemedi. Avrupa Halk Sağlığı İttifakı (EPHA), politika yapıcıları emisyonlara sınırlar koyarak, daha temiz ocaklara geçişe yardımcı olmak için para teklif ederek ve üreticileri ocakları kirlilik riskleriyle etiketlemeye zorlayarak gazlı ocakları aşamalı olarak kaldırmaya çağırdı.

EPHA’dan Sara Bertucci, “Uzun zamandır gazlı ocakların tehlikelerini göz ardı edildi. İnsanlar, tıpkı sigaralar gibi, bunun sağlık etkilerini pek düşünmedi. Tıpkı sigaralar gibi, gazlı ocaklar da evimizi kirlilikle dolduran küçük bir ateştir” diye konuştu.

Kirletici partiküller ve çıkan dumandan korunmak için, bu ocakları kullanan insanların yemek pişirirken pencereleri açması ve aspiratörleri çalıştırması öneriliyor.