Filistinden BM’ye gözlemci devlet başvurusu

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, BM’ye “gözlemci devlet” statüsü için başvuru yapıyor. Fransa’nın ardından İspanya ve Yunanistan da, Filistin lehine oy kullanacağını açıkladı. İngiltere şartlı destek vereceğini söylerken, ABD, Fransa’nın kararını eleştirdi.

BM’de “gözlemci kuruluş” sıfatıyla temsil edilen Filistin, yarın BM Genel Kurulu’na “üye olmayan gözlemci devlet” statüsü için başvuracak.

BM Genel Kurulu’nda yarın Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın da konuşma yapacağı “Filistin Sorunu” başlıklı oturumda halen “gözlemci kuruluş” olan statünün “üye olmayan gözlemci devlet” statüsüne çıkarılması bekleniyor.

Filistin “gözlemci devlet” statüsüyle uluslararası arenada hareket kabiliyetini artırmayı amaçlıyor. Filistin’in BM’de “gözlemci devlet” statüsü almasını engelleyemeyeceğini anlayan İsrail, Filistin’in Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi gibi kuruşlara başvuru hakkı elde etmesini önlemek için kulis yapıyor.

Oylamaya bir gün kala Avrupa Birliği üyesi ülkeler de, BM Genel Kurulu’ndaki “Filistin” oylamasında oylarının rengini açıklamaya başladı. Fransa’nın ardından İspanya da Filistin’e “gözlemci devlet” statüsü tanınması için “evet” oyu kullanacağını belirtti.

DAVUTOĞLU DESTEK İÇİN GİTTİ

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da, Filistin’in “gözlemci devlet” statüsüne destek vermek amacıyla BM Genel Merkezi’nde temaslarda bulunmak üzere New York’a gitti.

Bakan Davutoğlu, BM ziyareti kapsamında yarın BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun ve BM Genel Kurul Başkanı Vuk Jeremic ile görüşecek.

Davutoğlu, yarın Filistin’in BM’de “üye olmayan devlet statüsü” kazanmak için yaptığı başvurunun kabul edilmesi yönünde temaslarda bulunacak.

97 OY YETİYOR

BM Güvenlik Konseyi’nin onayının arandığı üyelik başvurusundan farklı olarak, “gözlemci devlet” statüsü için Genel Kurul’da yapılacak oylamada salt çoğunluğu (yarıdan bir fazla oy) elde etmek yetiyor. Bu da 193 üyenin 97’sinin Filistin lehine oy kullanması anlamına geliyor.

UNESCO ÜYESİ OLDU

Geçen yıl BM’ye yaptığı “tam üyelik” başvurusu başarısızlıkla sonuçlanan Filistin, geçtiğimiz yıl ekim ayında UNESCO üyeliğine kabul edilmişti. Filistin, aynı zamanda BM Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu, Arap Birliği, İslami İşbirliği Teşkilatı ve Bağlantısızlar Hareketi’ne de üye.

ABD KARŞI ÇIKIYOR

Filistin yönetiminin 2011 Eylül ayında BM’ye yaptığı üyelik başvurusu, BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi ABD’nin vetosuna takılmıştı. ABD, Filistin-İsrail ihtilafı tamamen çözülmeden bu talebi desteklemeyeceğini açıklamıştı.

Filistin, UNESCO başvurusu sürecinde de ABD’nin tepkisiyle karşılaşmıştı. ABD, başvurunun kabul edilmesi üzerine UNESCO’ya aktardığı fonda kesintiye gitmişti.

İngiltere şartlı destek verebileceğini söylüyor

İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, İngiliz Parlamentosu’nun alt kanadı Avam Kamarası’nda yaptığı açıklamada, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’tan, statü talebini BM’ye taşımamasını, İsrail’İn savaş suçlarını Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne göndermemesi gibi konulardan Filistinli yetkililerin garanti vermesi halinde, İngiltere’nin “evet” oyu kullanacağını söyledi.

GÖZLEMCİ DEVLET STATÜSÜ NEDİR?

İsviçre’nin 1946’da BM Genel Sekreteri tarafından “daimi gözlemci” statüsüne kabul edilmesiyle başlayan uygulama çerçevesinde, yıllar içerisinde Avusturya, Finlandiya, İtalya ve Japonya gibi pek çok “gözlemci”, BM’nin “üyesi” haline geldi. Örneğin İsviçre, yaklaşık 50 yıl “gözlemci devlet” olarak anıldıktan sonra 2002’de BM’nin üyesi oldu.

VATİKAN TEK ‘GÖZLEMCİ DEVLET’

“Daimi gözlemciler” kategorisinde, “üye olmayan devlet ve kuruluşlar” ile “hükümetler arası kuruluşlar” yer alıyor.

Bu kategoride Vatikan, BM toplantılarına ve Genel Kurul çalışmalarına “gözlemci” olarak katılma hakkına sahip ve BM Genel Merkezi’nde daimi gözlemci misyonu bulunan “üye olmayan gözlemci devlet” olarak anılıyor. Vatikan, BM’de şu anda bu statüye sahip tek devlet.

(Yeşil Gazete, Ntvmsnbc)