EŞİK: Diyanet’in evlat edinme açıklaması Medeni Yasa’ya aykırı, işlem başlatılmalı

Depremde ailesini kaybeden çocukların durumuna yönelik halen ciddi bir takip sistemi kurulamazken, sosyal medyada, “Depremzede çocuklara koruyucu aile” kampanyaları başlatıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı, ailelerin evlat edindikleri çocuklara, “Öz evlat gibi davranmasının” doğru olmadığını ve “Evlat edinenle evlatlık arasında evlenme engeli olmadığını” açıkladı.

Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), Diyanet’in “evlat edinenle evlatlık arasında evlenme engeli yok” yanıtına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

‘Evlat edinme dendiğinde, Diyanet’in aklına gelen evlilik ve miras’

“Evlat edinme dendiğinde, Diyanet’in aklına gelen evlilik ve miras” başlığıyla yapılan açıklamada, Diyanet verdiği yanıtın Medeni Yasa‘ya aykırı ve Ceza Yasası‘na göre suç olduğunun altını çizen EŞİK, “Bu, Diyanet’in çocukların cinsel istismarının önünü açan ilk açıklaması değil” dedi.

‣ Diyanet’ten ‘depremzede evlatlık’ sorusuna yanıt: Evlat edinen, evlatlığıyla evlenebilir

EŞİK açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

Daha önce Diyanet Vakfı yayınlarında ‘evlilikte alt sınırın kızlarda dokuz, erkeklerde 12’ olarak belirtildiği ortaya çıkmıştı. altı yaşından itibaren yıllarca cinsel istismara maruz kalan H.G.K.’nın duruşmasının üzerinden daha bir ay bile geçmedi!  Diyanet’in, evlat edinilen çocuğun ‘evlat edinenin nesebine kaydedilmemesi’,  ‘mirasçı olmaması’ ve sadece ‘çocuğu olmayan ailelerin kimsesiz çocukları büyütmek üzere yanlarına almalarında bir sakınca görülmemekte’ ifadeleri de hukuka ve Medeni Kanun‘a aykırıdır.

Diyanet’in çocuk yaşta zorla evlendirmeleri teşvik eden ve çocukları her türlü istismara açık hale getiren bu açıklamalara derhal son vermesi çağrısının yapıldığı açıklamada,  açıklamaları yapan sorumlular hakkında işlem başlatılması gerektiği vurgulandı.

Ne olmuştu?

Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Din İşleri Yüksek Kurulu‘nun fetva  sitesinde 10 ili yıkan depremlerin ardından “ihtiyaç duyulan konulara açıklık getirmek” amacıyla özel bir bölüm oluşturdu. Diyanet, burada “Deprem bölgesinden sıkça sorulan sorular” adı altında, “Koruyucu aile olmanın hükmü nedir?” sorusuna yanıt vermişti.

Din İşleri Yüksek Kurulu’nun sitesinde, “Depremzede çocuklar evlat edinilebilir mi?” sorusuna verilen yanıtta şu ifadeler kullanıldı:

“Dinimizde kimsesiz çocukların bakım ve gözetilmesi tavsiye edilmiş olmakla birlikte hukuki birtakım sonuçlar doğuran bir evlatlık müessesi kabul edilmiş değildir. Buna göre, evlat edinenle evlatlık arasındaki bu ilişki sebebiyle bir evlenme engeli doğmadığı gibi, evlatlığın kendi öz anne babasının yerine, evlat edinenlerin nesebine kaydedilmesi de caiz değildir.”

Ayrıca evlat edinilen çocukla, evlat edinenler arasında birbirlerine mirasçı olma hakkının da söz konusu olmadığını söyleyen Diyanet, soruya şu yanıtı verdi:

“Ancak evlat edinenler hayatta iken diledikleri kadar malı evlatlık olarak büyüttükleri çocuğa hibe edebilecekleri gibi, mallarının üçte birini vasiyet yoluyla da ona bırakabilirler. Bu itibarla, mahremiyet ile ilgili dini kayıt ve şartlara riayet etmek kaydıyla çocuğu olmayan ailelerin kimsesiz çocukları büyütmek üzere yanlarına almalarında bir sakınca görülmemektedir. Ancak bu davranış, evlat edinme olarak algılanmamalı ve aralarında mirasçılık cereyan etmemelidir.”

Yasalara göre, evlat edinilen çocuk ailenin kan bağı olan çocukları gibi mirastan eşit olarak yararlanıyor.

Diyanet’in açıklamalarına dair haber, özellikle sosyal medyada büyük tepki topladı. Haberden yaklaşık iki saat sonra, Din İşleri Yüksek Kurulu’nun sitesindeki ilgili sayfa silindi. Depreme dair tüm soru ve yanıtların yer aldığı sayfadan da “Depremzede çocuklar evlat edinilebilir mi?” sorusu ve yanıtı çıkarıldı. İlgili ifadelerin kaldırılmasına ve silinmesine karşın Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından konuyla ilgili henüz bir açıklama yapılmadı.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun internet sitesinde yayınlanan ve silinen sayfaların web arşivine kaydedilmiş hallerine buradan ve şuradan ulaşabilirsiniz.