[COP28] Liderler sahneye çıktı: Herkes her şeyin farkında!

BM 28. İklim Değişikliği Konferansı (COP28), dün Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentinde başladı. Bu yıl 28’incisi düzenlenen konferansta iklim değişikliği karşısında alınabilecek önlemler değerlendirilecek.

COP28‘in ikinci günü, liderlerin konuşmalarıyla başladı. Konferansın açılışında konuşan COP28 Başkanı Sultan Ahmet El Caber, ülkelerin kalkınma ve iklim eylemleri arasında seçim yapmak zorunda kalmaması gerektiğini söyledi. Gelecek iki haftanın son derece önemli olduğunu belirten El Caber, “Dünyaya güzel haberler verelim” dedi.

Lula da Silva: İnsanlık kuraklıktan acı çekiyor

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, konferanstaki konuşmasında dünyanın somut eylemlere ihtiyacı olduğunu vurguladı. “İnsanlık kuraklıktan acı çekiyor” ifadelerini kullanan Lula da Silva, “Gezegeni düzeltmeye kararlı kaç dünya lideri var?” sorusunu yöneltti.

İklim hedefleri konusunda birçok gelişmiş ülkeden daha iddialı olduklarını belirten Lula, “Amazon’daki ormansızlaşmayı büyük ölçüde azalttık ve bunu 2030 yılına kadar sıfıra indireceğiz” dedi;  gelişmiş ülkelere sera gazı emisyonlarını azaltmak için daha fazla yatırım yapmaları ve iklim etkilerinden musdarip gelişmekte olan ülkeleri desteklemeleri çağrısında bulundu:

“Gezegen, yerine getirilmemiş iklim anlaşmalarından bıktı. Hükümetler sorumluluklarından kaçamazlar. Hiçbir ülke sorunlarını tek başına çözemez. Hepimiz sınırlarımızın ötesinde birlikte hareket etmek zorundayız.”

Silva ayrıca, silahlara harcanan trilyonlarca doların açlığa, eşitsizliğe ve iklim değişikliğine karşı kullanılması gerektiğini de vurguladı: “Dünya, gelir, cinsiyet ve ırktaki kabul edilemez eşitsizlikleri doğallaştırdı. Eşitsizlikle mücadele etmeden iklim değişikliğiyle yüzleşmenin mümkün olmadığını bilmemiz gerekiyor.”

Kral Charles: Olması gerekenden çok uzağız, endişe verici

Kral Charles, konferanstaki konuşmasında hayatının büyük bölümünü küresel ısınma, iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik kaybı nedeniyle dünyanın karşı karşıya olduğu tehditleri anlatmaya çalışarak geçirdiğini söyledi: “Bazı önemli ilerlemeler kaydedildi, ancak olması gerekenden çok uzaktayız. Endişe verici. ” Charles III, doğanın onarılmasının insanlığın hayatta kalması açısından önem taşıdığını belirtti.

“Rekorlar artık o kadar sık kırılıyor ki, belki de bunların bize söylediklerine karşı bağışıklık kazanıyoruz” diyen Kral Charles, iklim değişikliğiyle mücadelenin herkesin işi olduğunu belirterek konuşmasını şu sözlerle bitirdi: “Dünya bize ait değil, biz Dünya’ya aitiz”

30 milyar dolarlık fon

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid, “Küresel iklim çözümleri” için 30 milyar dolarlık bir fon oluşturduklarını açıkladı. Zayid, fonun özellikle iklim finansmanı açığını kapatmak üzere tasarlandığını vurguladı.

Dün ülkeler, yoksul ülkelerin iklim değişikliğiyle başa çıkmalarına yardımcı olacak kayıp ve zarar fonunun faaliyete geçirilmesi konusunda anlaşmaya varılmıştı.  Anlaşma konferansın son gününe kadar onaylanmayacak, ancak birçok delege fonu olumlu karşıladı. Bu fon, iklim felaketlerinden en kötü etkilenen ülkelere maddi yardım aktarımı sağlayacak.

[COP28] Gelişmekte olan ülkeler için kayıp-hasar fonunda uzlaşma sağlandı

Guterres: Gerçek zamanlı iklim yıkımı  yaşıyoruz

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, açılış konuşmasında dünya liderlerini “adım atmaya” çağırdı, “İklim yıkımını gerçek zamanlı olarak yaşıyoruz” dedi. Guterres ayrıca deniz seviyelerindeki yükseliş ve deniz yüzeyi sıcaklıklarının da rekor seviyelere ulaştığını ekledi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, dün zirvenin ilk gününde de bir konuşma yapmış; “Daha birkaç gün önce Antarktika’nın eriyen buzları üzerindeydim. Bir süre önce de Nepal‘in eriyen buzulları arasındaydım. Bu iki nokta birbirinden çok uzakta ama krizde birleşiyor” demişti.  Bunun iklimin yenildiği bir hastalık olduğunu söyleyen Guterres, dünya liderlerine “Sadece sizin iyileştirebileceğiniz bir hastalık” diye seslenmiş;   “İnsanlığın kaderi tehlikede” vurgusunu da tekrarlamıştı.

von Der Leyen: Kayıp ve zarar fonunu çalışır hâle getirmeliyiz

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von Der Leyen,  zirvedeki konuşmasında dünyaya karbon fiyatlandırmasında AB’yi takip etme çağrısında bulundu. Kayıp ve zarar fonuna odaklanan von Der Leyen, “Bu COP’ta dünyadaki en savunmasız insanları korumak için kararlı bir adım atacağız. Kayıp ve zararlar konusunda yanlarında olacağız” dedi.

“Fosil yakıtları aşamalı olarak ortadan kaldırmalıyız ve metan emisyonlarını azaltmalıyız” diyen Komisyonu Başkanı, kayıp ve zarar fonunun çalışır hâle getirilmesi gerektiğini ve AB’nin de katkıda bulunacağını vurguladı: “Uluslararası finans sisteminde reform yapmamız gerekiyor, daha fazla karbon fiyatlandırmasına ihtiyacımız var.”

Kenya lideri Ruto: Kuraklık olasılığı 100 kat daha fazla

Kenya Devlet Başkanı William Ruto ise bölgesinin halihazırda iklim çöküşünün korkunç etkileriyle karşı karşıya olduğunu söyledi: “Doğu Afrika’da, bölgenin 40 yılı aşkın bir süredir gördüğü en şiddetli kuraklığın ardından yıkıcı sel felaketi meydana geldi.”

Araştırmaların Afrika’nın bazı bölgelerinde kuraklık olasılığının sanayi öncesi çağa göre 100 kat daha fazla olduğunu gösterdiğini belirten Ruto, dünyanın Afrika’daki yeşil enerjiye ve diğer altyapılara yatırım yapması gerektiğini belirtti: “Afrika’yı yeşil bir güç merkezine dönüştürmek sadece kıta için gerekli değil, aynı zamanda küresel sanayileşme ve karbondan arınma için de hayati derecede önemli.”

Tonga Kralı: Paris Anlaşması’ndaki ilerlemenin bu kadar yavaş olması acı verici

Tonga Kralı Tupou da gelişmekte olan küçük ada devletleri için COP28’in “hepimizin umduğu dönüm noktası olmayabileceğini” ve Paris anlaşmasındaki ilerlemenin çok yavaş olduğunu görmenin “acı verici” olduğunu ifade etti:  “Biz okyanus insanlarıyız, okyanus bizim can damarımızdır, bizi besler, ulaşım aracımızdır ve kültürümüzün derin bir parçasıdır.”

Tonga Kralı ayrıca her yıl 50 binden fazla insanın iklim değişikliği nedeniyle evlerini kaybettiğini ve yerinden edildiğini vurguladı.

Ürdün Kralı Abdullah: Savaş, tehditleri daha şiddetli hâle getiriyor

Ürdün Kralı Abdullah bin El Hüseyin, konferanstaki konuşmasında savaşın su ve gıda kıtlığı tehdidini daha şiddetli hâle getirdiğini söyledi. “İklim değişikliği hakkında, çevremizde yaşanan insani trajedilerden ayrı olarak konuşamayız” diyen Abdullah, İsrail- Hamas savaşını hatırlatarak, “Hâlihazırda iklim değişikliğinin ön saflarında yer alan bir bölgede, savaş, su kıtlığı ve gıda güvensizliği gibi tehditleri daha da şiddetli hâle getiriyor” diye konuştu.

Modi’den 2070’e kadar net sıfır hedefi

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Hindistan’ın “ekoloji ve ekonomi arasında bir denge kurarak dünyaya bir kalkınma modeli sunduğunu” kaydetti.  Hindistan’ın dünya nüfusunun %17’sine ev sahipliği yapmasına rağmen, küresel karbon emisyonlarındaki payının %4’ten az olduğunu vurgulayan Modi, ülkesinin fosil olmayan yakıtların ekonomideki payını %50’ye çıkarmayı ve 2070 yılına kadar net sıfır hedefine ulaşmayı hedeflediğini vurguladı:

“Geçtiğimiz yüzyılda, insanlığın küçük bir kısmı, ayrım gözetmeksizin doğayı sömürdü. Ancak bunun bedelini başta güneyde yaşayanlar olmak üzere tüm insanlık ödüyor.”

Kazakistan, Sırbistan, Irak ve Paraguay liderleri de konuştu

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, küresel metan taahhüdüne katılma sözü verdi. Önemli bir petrol ihracatçısı olan ülkesinde rüzgar ve güneş enerjisi konusunda olağanüstü bir potansiyel bulunduğunu belirten Tokayev, gelecek yıl BM öncülüğünde bölgesel bir iklim zirvesi düzenlemeyi planladıklarını söyledi.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, ülkesinde sıcaklıkların şimdiden 1,8 santigrat derece arttığını belirtti, bunun son derece rahatsız edici boyutlarda, bölgede benzeri görülmemiş bir durum olduğunu anlattı.

Irak Cumhurbaşkanı Abdul Latif Rashid ise zirvede Irak’ın meşhur nehirlerinin artık su altında olduğu söyledi. İklim değişikliğine bağlı kuraklık nedeniyle bölgede yaşananları Rashid şöyle anlattı:

“Irak’ın güneyindeki kuraklık, rekor düzeydeki sıcaklıklar, çölleşme ve kum fırtınaları, daha büyük düzeyde yoksulluk ve ülke içinde yerinden edilmeyle sonuçlanan ekonomik zorluklara yol açtı.”

Paraguay Başkanı Santiago Peña da “Ülkem Paraguay’da tüm enerji temiz ve yenilenebilir. Evet, doğru duydunuz, hepsi temiz ve yenilenebilir” dedi. Ayrıca topraklarının %44’ünün orman olduğuna dikkat çeken Peña, Çin‘den Tayvan‘ın COP sürecine dahil edilmesine izin vermesini istedi.

COP28 Başkanı: Kutup yıldızımızı asla gözden kaçırmayın

COP28 Başkanı Sultan Ahmet El Jaber ise  açılış konuşmasında birçok ulusal petrol şirketinin 2050 yılı için net sıfır hedeflerini benimsediğini kaydederek “Ezber bozan bu yolculuğa katılmaya yönelik adım attıkları için minnettarım. Ancak bunun yeterli olmadığını söylemeliyim ve daha fazlasını yapabileceklerini biliyorum” dedi. El Caber, “Kutup yıldızımız olan 1,5 dereceyi asla gözden kaçırmayın” diye konuştu.

Erdoğan da BAE’de

Cumhurbaşkanı Erdoğan da zirveye katılmak için BAE’ye gitti. Erdoğan’ın zirvede bazı liderlerle ikili görüşmeler yapması bekleniyor.