Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), 15-28 Nisan tarihleri arasında derneğin danışma hattına gelen şikâyetleri raporlaştırdı. 31’i kapalı cezaevi olmak üzere toplam 68 farklı cezaevinden gelen şikâyetlerin derlendiği raporda, bu cezaevleri ve mahpusların bilgileri gizli tutuldu.
Raporda, cezaevlerindeki kapasite sorununun uzun bir süredir devam ettiği, bu durumun ise beraberinde birçok hak ihlali getirdiğinin altı çizildi. Ayrıca mahpusların koğuşların kalabalık olmasından kaynaklı sosyal mesafeye uyamadıkları da ifade edildi. Raporda öne çıkan tespitler şu şekilde:
Dezenfekte amaçlı bazı hapishanelerde ilaçlama yapılırken bazılarında yapılmadığı,
Birçok hapishanede düzenli temizliğin hala yapılmadığı, mahpusların kendi imkânları ile hapishanelerin ortak alanlarını temizlediği,
‘Koğuşlar dezenfekte edilmiyor’
Bazı koğuşların dezenfekte edilmemesine rağmen koğuş mümessillerine koğuşların dezenfekte edildiğine ilişkin kağıt imzalatıldığı,
İnfaz koruma memurlarının bazı hapishanelerde maske takarlarken bazı hapishanelerde takmadıkları veya bir kısmının taktığı,
‘Dezenfektan ve maske yok’
Dezenfektanların kantinde 10-45 TL arasında değişen ücretlerle satıldığı,
Mahpuslara maske sağlanmadığı,
Ücretsiz temizlik malzemesinin sağlanmadığı, ücretini ödeyemeyen, maddi durumu iyi olmayan mahpuslara da malzemenin sağlanmadığı,
Açık hapishanelerin izinler sebebiyle boşaltılması ile açık hapishanelerde hazırlanan yemeklerin dağıtımında sorunlar yaşandığı, kapalı hapishanelere verilen yemeklerin kısıtlı ve kalitesiz olduğu, hijyenik olmadığı
‘Risk grubuna dikkat edilmiyor’
Hasta, yaşlı ve risk grubuna giren mahpuslar için önlemler alınmadığı, maske ve temizlik malzemesinin dağıtılmadığı, mahpusların önlemlerini kendileri aldığı,
Kronik hasta mahpusların hastane sevki olmasa da raporlarının yenileneceği kararına uyulmadığı,
Hastaneden dönüşte 14 gün boyunca karantinada kalarak virüs kapma riskinin artacağı endişesiyle genel olarak tüm mahpusların hastaneye sevk konusundaki endişelerinin arttığı, hayatlarını tek başına idame ettiremeyen mahpusların da karantinada ihtiyaçlarını nasıl gidereceklerini bilemedikleri için hastaneye sevk olmak istemedikleri,
Hastaneye gitmek zorunda kalan ağır hasta mahpusların hastaneden döndükten sonra karantinada tutulduğu ve ihtiyaçlarını tek başına karşılayamadıkları için birçok problem yaşadıkları belirtilmiştir.
Yeni önlemler sorun yaratıyor
Cezaevlerinde salgına karşı alınan yeni önlemlere ilişkin derneğe gelen şikayetler ise şu şekilde sıralandı:
Bazı hapishanelerde mahpuslara yönelik kötü muamelenin ve psikolojik baskının arttığı,
Bazı hapishanelerde mahpusların mektup göndermesinin ve dilekçe yazmasının engellendiği, dışarıdan gelen mektup ve gazetelerin mahpuslara verilmediği,
İzne çıkarılması planlanan mahpusların evlerine gidebilmek için otobüs kullanmaları gerektiği, otobüs biletlerini alma konusunda maddi olarak zorlandıkları,
Bazı hapishanelerde koronavirüs önlemi olarak uygulamaya konulan izne çıkma hakkından maddi imkânsızlıklar sebebiyle yararlanamayan mahpuslara kurumda kalmaya devam edecekleri söylendiği,
Bazı hapishanelerde mahpusların talebinin dışında hesaplarında bulunan paranın bilet ücreti için ayrıldığı ve hesaplarındaki paraya ihtiyaçları olmasına rağmen erişemedikleri belirtildi.
