ÇİFTÇİ-SEN: AKP ve şirketler zeytinlik alanların talanı için hamle yapıyor!

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 1 Mart’ta yayımlanan Maden Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle enerji arzı için zeytinlik sahalarında madencilik faaliyetlerine izin verilmişti. Çiftçiler Sendikası Yürütme Kurulu (ÇİFTÇİ-SEN) da söz konusu yönetmeliğin yürütmesinin durdurulması için dava açan onlarca örgütten biriydi. Söz konusu davada yürütmeyi durdurma kararına Bakanlık tarafından itiraz edilmesi sonrası karar iptal edilmişti. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı önce ÇİFTÇİ-SEN’in “bu yönetmelikten zarar görmediği, menfaat ihlali olmadığı” gerekçesiyle “davanın ehliyet yönünden reddini” talep etmişti.

‘Bakanlık maden ve enerji şirketlerinin binlerce ağacı katledeceğini biliyor’

Dava sonucunda T.C. Danıştay Sekizinci Dairesi 20 Nisan 2022’de yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Ardından Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 22 Haziran’da yürütmenin durdurulması kararını kaldırdı.

ÇİFTÇİ-SEN tarafından Kurul kararına ilişkin yapılan açıklamada “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yönetmelik kısa bir süre için uygulansa bile maden ve enerji şirketlerinin binlerce ağacı katledeceğini, geriye dönüşünün olmayacağını biliyor, şirketlerin isteğini yerine getirmek için yönetmeliğin yürürlükte kalması için elinden geleni yapıyor, bunda da ‘kamu yararı’ görüyor” denildi. 

Sendikanın yürütme kurulunca yapılan açıklamada şunlara yer verildi:

“2012’de, Tarım Bakanlığı kamu yararı iddiası ile zeytinliklerin katledilmesini engelleyen yasal engelleri ‘Kanun Hükmünde Kararname’ çıkartarak aşmaya çalışmış, 14 ay yürürlükte kalan bu kanunsuz yönetmelik yüzünden 18 bin 350 dekar zeytinlik alanda 26 adet maden işletmesi faaliyete geçmiş, binlerce ağacı katledilmişti. 14 ay sonra ise Danıştay Daireler Kurulu kararnameyi ‘kanunsuz’ olduğundan dolayı iptal etmişti.”

‘Zeytinlik alanları talan etmeleri kolaylaştırıldı’

AKP hükümetinin durmak bilmediğinin ifade edildiği açıklamada “Danıştay Daireler Kurulu ise 2012’de almış olduğu kararı ve iptal edilen yönetmeliğin yürürlükte kaldığı süre içinde zeytinlik alanlara, ekolojiye ve kamuya verdiği zararı unutarak itirazı kısmi olarak kabul etmiş, ‘itiraza konu daire kararının, uyuşmazlığın Danıştay Sekizinci ve Onuncu Dairelerince oluşturulacak müşterek kurulca değerlendirilerek yeniden bir karar verilmek üzere kaldırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır’ diyerek kendi geçmiş kararını yok sayan, kamu vicdanını sızlatan bir karara imza atmış, şirketlerin zeytinlik alanları talan etmelerini kolaylaştırmıştır” denildi. 

Söz konusu yönetmeliğin uygulanmasının aynı zamanda BM Genel Kurulu’nda kabul edilen “Köylülerin ve Kırsalda Çalışan Diğer İnsanların Hakları Birleşmiş Milletler Deklarasyonu”nun da ihlali olduğunun altının çizildiği açıklamada son olarak şunlara değinildi:

“Deklerasyon’un 18. Maddesi ‘Güvenli, Temiz ve Sağlıklı bir Çevre Hakkı‘ndan bahseder. Çiftçilerin, içinde yaşadığı çevrenin, topraklarının ve kullandıkları kaynakların üretim kapasitesinin korunması ve muhafazasının temel haklarından biri olduğundan bahseder ve devletlere ‘Herhangi bir ayrımcılık yapmadan, güvenli, temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını güvence altına almaları’ gerektiğini söyler.”

ÇİFTÇİ-SEN tarafından ayrıca kamuoyuna şu çağrıda bulunuldu:

“Birlikte olduğumuzda güçlü olduğumuzu zeytinliklere yönelik her saldırıda gördük. Biliyoruz ki şirketlerin ve AKP’nin doğanın metalaştırılmasına, zeytinliklerimize, sularımıza, tarım arazilerimize, gıdamıza dönük saldırıları devam edecek. Enerjimizi toplamalıyız. Ve ısrarla üreticiler, tüketiciler, ekolojistler, çevreciler, kendi kültürüne sahip çıkanlar olarak birlikte olmalıyız. Hukuksuz uygulamalara karşı mücadelemizi yükseltmeliyiz.”

Ne olmuştu?

Yönetmelik değişikliğinin yayımlandığı tarih olan 1 Mart 2022’de aynı zamanda Akbelen Ormanı’nda YK Enerji’nin maden sahasını genişletmesi talebi için bilirkişi keşfi vardı.

Keşif öncesi yayımlanan karar çevre aktivistleri ve kamuoyundan yoğun tepki toplamıştı. Değişiklik sonrası onlarca dava açılmıştı.

İkizköy’e üçüncü kez bilirkişi keşfi kararı

Avukatlar Yeşil Gazete’ye yeni yönetmeliğin Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkında Kanun’a aykırı olduğunu aktarmıştı.

Ancak geçtiğimiz günlerde Akbelen Ormanı’nda yeniden bilirkişi keşfi yapılması yönünde karar çıkmıştı. Bölgede üçüncü keşfin 8 Ağustos’ta yapılacağı bildirildi.

Akbelen’de bilirkişi raporu: Kömür geri dönülmez zararlar verecek