CHP: Kanal İstanbul’un finansmanı için Hazine kefil olmadı, yasa değiştirildi

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, temeli 26 Haziran’da atılacağı duyurulan Kanal İstanbul‘la ilgili açıklama yaptı. Temel atma töreninin, Kuzey Marmara Otoyolu’nun kanal ile otoyol bağlantısını sağlayan ve hâlihazırda inşaatı süren Nakkaş-Başakşehir kesimini kapsadığını belirten Akın şunları söyledi:

“Bu otoyol projesine Hazine ve Maliye Bakanlığı yerine Ulaştırma Bakanlığı’nı kefil yapılması amacıyla yasa değişikliği yaptılar. Yasanın gerekçesinde de ‘finansman aksaklığı’ yaşandığını itiraf ettiler. Hazine’nin kefil olmadığı beton projesine Ulaştırma Bakanlığı’nı kefil yapmak için mi yasa değişikliği yapıldı?”

‘Finansman aksaklığını itiraf ettiler’

CHP’li Akın, açıklamasında Kanal İstanbul ile ilgili şu noktalara dikkat çekti:

“ TBMM Genel Kurulu’nda 11 Mart 2021 tarihinde kabul edilen 7297 sayılı yasada; Nakkaş-Başakşehir kesimiyle ilgili özel bir düzenleme yapılmıştır. Kanal İstanbul’un 26 Haziran’da temelinin atılacağı yer olarak duyurulan söz konusu kesimle ilgili teklifin gerekçesinde; projenin finansman temini aşamasında aksaklıklar meydana geldiği, finansman temin edilirken zorlanıldığı ve bu durumun da yabancı kreditörlerin tereddüt yaşamasına neden olduğu belirtilmiştir. Başka bir deyişle Kanal İstanbul olarak sunulan kesimle ilgili finansman sıkıntısı yaşandığı itiraf edilmiştir. Yasayla söz konusu kesim için alınacak dış krediye Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın kefil olması düzenlenmiştir.”

Hazine niye kefil olmadı, yasa değiştirildi?

“Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bazı projeler için getirilen dış kredilerle ilgili borç üstlenim anlaşması yaptığı bilinmektedir. Bu kapsamda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yedi farklı projeyle ilgili toplam 17,2 milyar dolar tutarındaki dış krediye kefil olduğu resmi raporlara yansımaktadır. Bu otoyol projesine Hazine ve Maliye Bakanlığı yerine Ulaştırma Bakanlığı’nı kefil yapılması amacıyla yasa değişikliği yaptılar. Yasanın gerekçesinde de ‘finansman aksaklığı’ yaşandığını itiraf ettiler. Bu otoyol projesiyle birlikte ‘beton kanalın’ temeli atılacaksa Hazine ve Maliye Bakanlığı niye Kanal İstanbul’a kefil olmadı? Hazine’nin kefil olmadığı beton projesine Ulaştırma Bakanlığı’nı kefil yapmak için mi yasa değişikliği yapıldı?”

‘Maliyeti belirsiz’

Kanal İstanbul’un maliyeti konusunda resmi kaynaklardan belirsiz ve çelişkili açıklamalar da yapılmasının akılları karıştırdığına dikkat çeken Akın, “Resmi makamlar tarafından Kanal İstanbul’un maliyetiyle ilgili son yıllarda; 12 milyar dolar ile 20 milyar dolar arasında değişen pek çok farklı tutarın dile getirilmesi; projenin kendisi gibi maliyetiyle ilgili de tam bir belirsizliğin yaşandığını göstermektedir” dedi.

‘Farklı rakamlar verildi

Kanal İstanbul konusunda resmi makamlar tarafından hazırlanan raporlar ya da yapılan açıklamalarda projenin maliyeti konusunda farklı rakamlar dile getirildiğini ifade eden Akın, çelişkili olduğunu belirttiği ifadeleri şu şekilde açıkladı:

• Ulaştırma Bakanlığı’nın Kasım 2017 tarihinde ÇED dosyasına ilişkin resmi verilerine göre projenin maliyetinin 65 milyar TL olduğu (söz konusu dönemdeki kurla 16,5 milyar dolar) ilan edildi.
• Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’nün Ekim 2018 tarihinde kamuoyuna yansıyan resmi sunumunda projenin maliyetinin 118 milyar lira (söz konusu dönemki kurla 20 milyar dolar) olduğu belirtildi.
• Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum Kasım 2019 tarihinde projenin maliyetinin 75 milyar lira (söz konusu dönemki kurla 12,7 milyar dolar) olduğunu söyledi.
• Dönemin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turan Ocak 2020 tarihinde projenin maliyetinin 87,5 milyar lira (söz konusu dönemki kurla 15 milyar dolar) olduğunu dile getirdi.
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu Mayıs 2021 tarihinde projenin maliyetinin 123,5 milyar lira (söz konusu dönemki kurla 15 milyar dolar) olduğunu ifade etti.