Çeşme Turizm Bölgesi’ne 11 maddelik itiraz

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un, 2020’nin ilk aylarında gündeme getirdiği Çeşme Turizm Projesi hazırlıkları sürerken Çeşme Çevre Platformu’ndan itirazlar gelmeye devam ediyor.

Platform tarafından söz konusu projeye ilişkin olarak 11 maddelik bir itiraz yapıldı. İtirazlar “Çeşme Turizm Bölgesi ile kurulacak Cumhuriyet” ifadeleriyle yapıldı:

1. 1. Çeşme Turizm Bölgesi 12 bin 17 Hektar (120 milyon m2) alanı kaplıyor. Turizm bölgesi dışında bundan ayrı 11 adet Turizm Merkezi de bulunuyor. Hepsinin toplam alanı 18 bin Hektarı geçiyor. Çeşme Yarımadası’nın büyüklüğü ile yaklaşık 30 bin Hektar. Yani yarımadanın yarısından çoğu Turizm Bölgesi.
   2. Turizm Bölgesi’ndeki tescilli orman alanı 5 bin 250 Hektar (52 milyon 500 bin m2) Bu miktara 11 adet turizm merkezindeki orman alanları dahil değil. Yani 12 bin hektarlık turizm merkezinin 5 bin hektarı tescilli orman. Orman alanlarının yaklaşık 20 milyon m2’si Zeytineli bölgesindeki ormanlık alanlar. Turizm Bölgesi’nin 20 milyon m2’si deniz yüzeyi, bildiğimiz deniz yani, Turizm Bölgesi’nin 42 km’si kıyı. Bu miktara 11 adet turizm merkezi dahil değil.
   3. Turizm Bölgesi’ndeki 42 km kıyının tamamı yerli ve yabanacı yatırımcıya irtifak hakkı tesis edilerek devredilecek. Bu kıyılardan tahsis sahibi dışında hiçbir yurttaş yararlanamayacak. Oysa anayasaya göre kıyılar devletin hüküm ve tasarrufundadır.
   4. 20 milyon m2 deniz alanına ve içindeki adalara hiç kimse giremeyecek. Çünkü deniz yüzeyleri ve adalar tahsisi alanın özel mülkiyetinde olacaktır.
   5. 52 milyon m2 orman alanı tahsis sahibinin özel mülkiyeti gibi olacak kapatılarak hiç kimse alınmayacak. Orman alanları kesilip 12 adet golf sahası yapılacak.
   6. Turizm Bölgesi’nin altı milyon m2’si mera alanıdır. Anayasaya göre meralar tarım ve hayancılık amacı dışında kullanılamaz ve köylere tahsis edilir. Ancak 6 milyon m2 mera alanı tahsis sahibinin özel mülkü olacak; hiç kimse meralardan yararlanamayacak.
   7. Turizm Bölgesi‘nin bir milyon m2 zeytinlik ve nitelikli tarım alanıdır. Bu alanlarda tahsis alana devredilecek.
   8. Turizm Bölgesi’nin 3 milyon m2 kısmı doğal sit alanıdır. ( Nitelikli Koruma ve Sürdürülebilir koruma alanı)
   9. Alaçatı Gölobası mevkii çok özel bir bölge olup Türkiye Natura 2000 habitatları arasında korunması öncelikli alanlar arasındadır. Ancak bu bölge golf sahası yapılacak alanlar arasında yer alıyor.
   10. Çeşme yarımadasının üçte ikisi Turizm Bölgesi ve ilave olarak 11 adet turizm merkezidir. Turizm Tahsis Kanunu gereğince Cumhurbaşkanı kararı ile bu bölgenin tamamında yani yarımadanın üçte ikisinde bir yabancı lehine bir tür özel mülkiyet hakkı tanınacaktır. Onun arazine (yani yarımadanın üçte ikisi alana, ormanlarına, kıyılarına, meralarına, adalarına ve denizlerine) hiç kimse giremeyecek ve yararlanamayacak.
   11. Bir tür ‘Turizm Bölgesi Cumhuriyeti’nde kendi dünyasını kuracak. Çeşme’nin yerli esnafın ve tüccarının para kazanma beklentisi boşuna. Aksine kendi elindeki değeri de kaybedecek.

Ne olmuştu?

İzmir’in Kanal İstanbul’u olarak bilinen Çeşme Turizm Projesi’ne karşı açılan davanın bilirkişi keşfi 27 Ekim 2021’de gerçekleşmişti. Yarımada’dan uzak durun platformuyla, meslek örgütlerinin yaptığı çağrılar sonucu çok sayıda İzmirli ve Çeşmeli keşfi yakından izlemişti.

Çeşme Çevre Platformu bölgenin Doğal SİT derecelerinin, yapılaşmaya elverişli hale getirmek için düşürülmesi kararının iptali için de İzmir 2. İdare Mahkemesi’nde, 27 Aralık 2021 de dava açmıştı.

Turizm Kararı iptali için ise Platform tarafından açılan dava Danıştay 6. Dairesi’nde görülmüştü. Ekim 2021’de bilirkişi keşif raporu ise bekleniyor.