Birleşik Krallık‘ta birkaç yıldır, beklenmedik, ani sellere karşı savunma setleri, orman yangınlarına müdahale ekipleri ve uydudan hava durumu izleme teknolojisi gibi yeni önlemler, müzik festivallerinin iklim krizinin körüklediği aşırı hava olaylarına uyum sağlaması için seçilen yollar arasında yer alıyor.
Geçen yaz ülkede görülen rekor düzeyde yüksek sıcaklıklar, festival sezonunu da etkiledi ve değişen iklim, sıcak dalgaları ve gök gürültülü fırtınalar gibi hava olaylarının sıklığını, şiddetini ve olasılığını artırarak eğlence sektörü için de en büyük zorluklardan biri haline geldi. Bu yılki festival sezonu için hazırlıklar sürerken etkinlik organizatörleri, işçilik, enerji ve sigorta maliyetlerinin yüksek olduğu bir dönemde etkinliklerini güvence altına almak için beklenmedik durum planlarını yeniden gözden geçiriyor.
Tahminler artık tutmuyor
Guardian‘ın aktardığına göre, Hertfordshire‘da 17.000 kişilik bir festival olan Standon Calling, son yıllarda aşırı hava koşullarının gücünü hissetti. 2021’de ekip kuru bir hafta sonuna ve Primal Scream ile Craig David‘in performanslarına hazırlanıyordu. Kurucu Alex Trenchard, “Tahminler, her şeyin mevsim normallerine uygun olacağını gösteriyordu. Ancak yaklaşık üç buçuk saat içinde, temmuz ayına ait ortalama yağış miktarının iki katı yağış aldık. İnanılmazdı” diyor.
Sağanak, alanın neredeyse üçte birini sular altında bıraktı ve organizatörler son gün etkinliği iptal etmek zorunda kaldı. Yollar da kapandığı ve bazı görevliler araçlarını ve eşyasını geride bırakmak zorunda kaldığı için tahliye de güçlükle yapılabildi. Ertesi yıl, sadece bir sıcak dalgasıyla yüzleşmek için saha genelinde su hendekleri kazıldı.
Trenchard, “Artık aşırı uç için bile aşırı olan bir şeye hazırlanıyorsunuz” diyor.
Gelecek modellemesi için geçmiş kalıplar artık işe yaramıyor
Öngörülemeyen hava koşulları, on yıllardır Birleşik Krallık müzik festivalleri için ön planlama ve risk değerlendirmesinin bir parçası olsa da şimdiki fark, bu tür etkinlikler organize edenlerin planlarını modellemek için geçmiş kalıplara bakamamaları.
Met Office‘ten Ric Robins, Dünya genelinde ve Birleşik Krallık’ta benzeri görülmemiş hava olaylarının artık çok daha sık görüldüğüne dikkat çekerek “Henüz görmediğimiz, ancak artık şaşırtıcı olmayan hava olayları için yeni planlar yapmak zorunda kalacağız” diye konuşuyor.
Bu da pek kolay olmayacak, çünkü doğru verileri alındığında çoğu festival alanı yapım aşamasına çoktan gelmiş oluyor. Yerel makamlar, acil servisler ve sigorta şirketleriyle çalışan festival organizatörleri artık çok sayıda aşırı hava durumu senaryosuna önceden hazırlanmak zorunda.
2022 Ağustos’unda sıcaklıkların 40 derece civarında seyrettiği Hampshire‘de 60 bin kişilik bir festival olan Glastonbury ve Bo omtown gibi festivallerde su ve sanitasyon işlerinden sorumlu Jane Healy yerel yönetimlerin kuraklıkla ilgili endişelerini hatırlatıyor:
“Aşırı hava koşulları için plan yapmadıysanız, eski yöntemlere geri dönmek çok kolay. Örneğin, plastik su şişelerinde nakliye. Ancak hızlı seçenekler, hayattaki herhangi bir şey gibi, normalde en sürdürülebilir seçenekler değildir. Onları kullanmasanız bile beklenmedik durumlara sahip olmalısınız”.
Ekip, artık festivale gidenler için tankerlerle fazladan su taşıyor, onu içilebilecek kadar soğuk tutmaya çalışıyor ve bu suyu tozu azaltmak için kullanıyor.
Orman yangınlarıyla ilgili yeni planlamalar
Festival Rebuplic’in Reading, Leeds, Wireless ve Download gibi etkinliklerine ise her yıl yarım milyondan fazla kişi katılıyor . Geçen yıl, organizatörler orman yangınlarının evlere ve köylere verdiği zararlar nedeniyle planlarını güncellemek zorunda kaldı.
İtfaiye ekiplerini ve yangın cihazlarını artırdıklarını söyleyen grup genel müdürü Melvin Benn şunları söylüyor: “İtfaiye ekiplerimizin merkezde olması yerine müdahale sürelerinin kısalması için yeni merkezler oluşturduk. Gerçek zamanlı izleme çok önemli. Çok pahalıya mal olan bir uydu hava durumu servisiyle anlaşıyoruz. Kelimenin tam anlamıyla dakika dakika beklenti veriyor. Gösterileri devam ettirmek için bu teknolojiyi kullanmak zorundayız”
Tüm bu uyarlamalar, festival sektörü için bütçelemenin zorlandığı bir zamana denk gelmiş durumda. Trenchard, “Festivalleri etkileyen iklim değişikliği sorunları kendiliğinden olmuyor” diyor: “İptal sigortası gibi diğer faktörlerin yanı sıra primler yıldan yıla artıyor çünkü sigortacılar hava durumuyla ilgili hasarları ödemek zorunda kalıyor.”
Bu yıl rekor yağış alan Auckland’daki Laneway Festivali, iptal edilmişti.
1,3 milyon müzik hayranından oluşan toplam bir izleyici kitlesiyle 105 etkinliği temsil eden Bağımsız Festivaller Derneği‘nden John Rostron, ise festival organizatörlerinin artık iklim değişikliğini veya küresel ısınmaya olumsuz katkılarını hesaba almaya başlamalarının “olumlu” bir değişiklik olduğunu belirliyor: “10 veya 15 yıl önce, bu tür şeyleri savunan bir avuç insan vardı. Şimdi ise durum değişti. Bir festivalin her yönü, iklimi ve sürdürülebilirliği göz önünde bulundurmakla meşgul olabilir: İster oraya böyle seyahat edin, ister sahada elektrik veya su kullanımını sağlayan enerji olsun.”