Bill Gates kendi eyaletinde karbon vergisini destekliyor

Quartz’da yayınlanan Akshat Rathi imzalı haberi Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Nilüfer Sezgin Ağaç’ın çevirisiyle paylaşıyoruz.

                                                                                  ***

Aralarında Nobel ödülünün yeni sahibi birinin de bulunduğu dünyanın önde gelen ekonomistleri, karbon vergisinin iklim değişikliği ile mücadele etmenin en etkili yöntemlerden biri olduğunu öne sürüyor. ABD’nin bazı eyaletleri karbon üzerine bir fiyat koymak için salım üst sınırı ve ticareti sistemi gibi bazı politikalar uyguluyor olsa da şu ana kadar direkt kirleticinin ödediği bir vergi uygulanamadı.

Bu durum, Washington eyaletinin 1631 nolu yasa tasarısını oylayacağı 6 Kasım’da değişebilir. Eğer yasa geçerse, Washington, ABD’de büyük salımcılara karbon vergisi koyacak ilk eyalet olacak. Vergi bedeli 2020’den başlayarak karbondioksitin metrik tonu başına 15$ olacak ve eyalet salım azaltımı amaçlarına ulaşana kadar her yıl 2$ artarak devam edecek. Eyalet, ilk beş yılda 2.3 milyar $ gelir artışı sağlayacağını tahmin ediyor ve yeni yasa ile bu tutarı çevre ile ilgili çeşitli proje ve programlara harcamakla yükümlü olacak.

Associated Press’e göre, 27 Eylül itibari ile oylama karşıtı kampanya için Washington Eyalet rekoru olarak yaklaşık 22.45 milyon$ bağış alındı. Bu tutarın neredeyse tamamı BP, Chevron , Phillips ve Andeavor gibi petrol şirketlerinden gelmekte. Shell 1631 tasarısını desteklemiyor; ancak, yasa karşıtı kampanyaya bağışta bulunmayacağını da belirtiyor.

Oylama için yürütülen kampanyada toplanan tutar 7 milyon $’a yükseldi, bu tutarın 1 milyon $’ı ise New York’un eski belediye başkanı Michael Bloomberg’den. Ve şimdi de, evi Seattle’da olan Bill Gates tartışmaya katılıyor. Geçen hafta Linkedln üzerinde yaptığı bir paylaşımda Gates oyunu taslağa kullanacağını ve ayrıca “1631’e Evet” kampanyasına katkıda bulunacağını açıkladı. Gates adına bir sözcü, bağış ile ilgili tutar bilgisini de içeren detayları paylaşmayı ise reddetti.

‘’Bu fikir hakkında şüpheci olabilirsiniz, biliyorum ben de öyleydim.’’ diye yazdı Gates. “İklim değişikliği gibi dünya çapında yaşanan bir problem için yalnızca tek bir eyalet nasıl fark yaratabilir? Ve tasarıyı destekleyenlerden bazılarının tersine, evlerimizin ısınması, arabalarımızın yollarda olması ve ekonomimizin canlı olması için bizlere satın alınabilir, güvenilir enerji sağlayan şirketlere saldırmak ilgimi çekmiyor. Ama ben şüphelerimin üstesinden geldim.”

Gates’in girişimi desteklemesinin nedenleri;

1. ‘’1631, Washington’ın temiz enerji ve iklim üzerine yenilikçi çalışmaların yapılacağı bir merkez haline gelmesini sağlayabilir.’’
2. ‘’İklim değişikliğine sebep olan kirlilik için vergi koyulması, bugün etkin kullanabileceğimiz yenilenebilir enerji kaynaklarının benimsenmesine yardımcı olacak temiz bir piyasaya yönelik bir sinyal olabilir.’’
3. ‘’1631, Washington’ın bugünkü en büyük temiz enerji kaynakları olan nükleer ve hidro-enerjinin rekabet içinde kalmasına yardımcı olur.
4. ‘’Bu bir gerçek ki, böyle bir vergi enerji fiyatlarının artmasına sebep olur. Fakat 1631 yasası, bu vergiden elde edilecek gelirin % 35’inin kirlilikten etkilenen düşük gelirli topluluklar için harcanmasını sağlayacak ‘’

Bu, Washington’ın 2. kez karbon üzerine vergi koyma girişimi. 2016 yılında, eyalet karbon vergisi uygulamayı öngören 732 nolu tasarıyı kanunlaştıramadı. İkisi arasındaki en temel fark, 732 tasarısında karbon vergisinden elde edilen gelir diğer vergileri düşürmek için kullanılırken, 1631 tasarısında elde edilen para ile doğrudan enerji ve çevre programları üzerine yatırım yapılacak.

David Roberts’ın Vox’a yazdığı gibi, 732 tasarısının başarısızlığa uğramasının sebebi, (ekonomistlerin teşviklerine rağmen) insanların karbon üzerine vergi konulmasının kendi başına iyi bir şey olduğunu görmek üzerine sorun yaşamalarıdır. Roberts, 1631 tasarısının önerdiği gibi gelirin şeffaf bir şekilde eyalet yararına kullanılması durumunda daha geniş bir halk desteği alacağını düşünüyor.

 

Haberin İngilizce Orijinali

Muhabir: Akshat Rathi 

Yeşil Gazete için çeviren: Nilüfer Sezgin Ağaç

 

(Yeşil Gazete, gz.com)