Belarus-İsveç arasındaki ‘Oyuncak Ayı Krizi’ büyüyor

Litvanya’dan kalkan bir uçağın, Belarus hava sahasına girmesi ve başkent Minsk üzerine ifade özgürlüğü ve demokrasi çağrıları pankartlar taşıyan yüzlerce oyuncak ayıyı havaya bırakmasıyla başlayan “oyuncak ayı krizi” büyüyor. Geçtiğimiz temmuz ayındaki pankartlı ayıcık bombardımanı, İsveç’in Minsk Büyükelçisi Stefan Eriksson’un sınır dışı edilmesine neden olmuştu. Demokrasi savunucusu İsveçli Charter 97 grubu tarafından organize edilen eylem, Belarus tarafından yalanlandıktan sonra geçtiğimiz hafta kabul edilmiş ve Devlet Başkanı Alexander Lukashenko, uçağın hava sahasına girmesine müsaade ettikleri gerekçesiyle iki generalin işine son vermişti. Lukashenko ayrıca, bundan böyle Belarus hava sahasına izinsiz giren uçakların vurulacağını belirtti.

İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt, Twitter’dan attığı bir mesajla, büyükelçinin sınır dışı edilmesinin nedenini “insan haklarına fazla destek vermek” olduğunu açıkladı ve Belarus’daki rejimin “tabiatını ortaya çıkardığını” ifade etti. İsveç Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan resmi açıklamada ise karşılık olarak Belarus’nın büyükelçisinin sınır dışı edileceği vurgulandı. Avrupa Dışişleri Servisi Şefi Catherine Ashton da konuya ilişkin açıklamasında “uygun AB tepkisinin” bir sonraki AB Siyaset ve Güvenlik Komitesi toplantısında ele alınacağını dile getirdi.

Öte yandan, “oyuncak ayı krizi” Belarus’nın yakın tarihte yaşadığı ilk diplomatik kriz değil. Geçtiğimiz Şubat ayında AB’nin Lukashenko’ya yakınlığıyla bilinen bir iş adamına yönelik yaptırımları sonrasında Belarus AB ve Polonya daimi temsilcilerini sınır dışı etmiş ve bunun üzerine tüm AB üyeleri kendi diplomatlarını Minsk’den geri çağırmıştı. Benzer şekilde 1998 yılında, AB ve ABD diplomatlarının yaşadığı konutlara kendisi taşınmak isteyen Devlet Başkanı Lukashenko, konutun suyunu kestirmiş ve kapısını mühürletmişti.

Eu Observer, USA Today