AYM’den Gezi’de gözünü kaybeden Sarıkaya kararı: Eziyet edildi, polisler soruşturulsun

Anayasa Mahkemesi (AYM) Gezi Direnişi’nde polisin attığı gaz fişeği nedeniyle sağ gözünü kaybeden Erdal Sarıkaya’nın bireysel başvurusunu karara bağladı. AYM, eziyet yasağının ihlal edildiğine hükmederek, Sarıkaya’ya tazminat ödenmesine karar verdi. Mahkeme, ayrıca sekiz yıldır yargılanmayan polislerin yeniden soruşturulmasına karar verdi.

Açıklanan gerekçeli kararda, Anayasa’nın 17/3. Maddesinde güvence altına alınan eziyet yasağının maddi ve usul boyutu itibarıyla ihlal edildiğine ve kararın bir örneğinin eziyet yasağı ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine hükmedildi.

İstanbul’da bir giyim firmasında güvenlik görevlisi olarak çalışan Sarıkaya,  Taksim Meydanı’ndaki polis müdahalesinde gözünden yaralanmıştı. Aynı gün aldığı sağlık raporuyla savcılığa suç duyurusu yaptı. Görüntüleri inceleyen bilirkişi, 16 polisin ismini belirledi ancak soruşturma izni verilmedi.  Sarıkaya’nın bu karara yaptığı itiraz da reddedildi. Erdal Sarıkaya, bunun üzerine 2017 yılında “Eziyet yasağının ihlal edildiği” gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.

AYM’nin 17 Mart 2021 tarihli kararının gerekçesi bugünkü Resmi Gazete’de yayınlandı.

‘Şiddet uygulanmasına sebep yoktu’

Erdal Sarıkaya’nın şiddete başvurduğuna dair bir kanıt olmadığı, zaten hakkında da bir soruşturma açılmadığı belirtilen gerekçeli kararda şu ifadeler kullanıldı:

“Dolayısıyla başvurucuya yönelik güç kullanılmasının kaçınılmaz hale geldiği kolluk birimlerince ispatlanamamıştır. Olayın koşulları bir bütün olarak değerlendirildiğinde özellikle başvurucuda yarattığı etki nazara alındığında yaralama eyleminin eziyet olarak nitelendirilmesi mümkündür.”

‘Etkili soruşturma yükümlülüğü ihlal edildi’

Soruşturma makamınca izne tabi olmayan suçların soruşturulması için izin prosedürünün işletilmesinin ve bu nedenle sorumluluğu bulunan kişiler hakkında soruşturma yapılmamasının başlı başına kötü muamele yasağının etkili soruşturma yükümlülüğünü ihlal ettiğini ifade eden AYM, olayın sekiz yıldır aydınlatılmamış olmamasını da eleştirdi:

“Dolayısıyla Başsavcılıkça resen ve derhal hareket etme yükümlülüğüne aykırı hareket edilerek maddi gerçeğin araştırılması bakımından gereken özenin gösterilmediği, kaybolması muhtemel delillerin zaman kaybedilmeksizin toplanmadığı ve sorumluların tespit edilmediği, ayrıca makul süratle soruşturmanın tamamlanmadığı dikkate alındığında kötü muamele (eziyet) yasağı kapsamında etkili soruşturma yükümlülüğünün ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır”

AYM’nin oy birliğiyle verdiği karar gereği, Sarıkaya’ya 3.857.50 TL tazminat ödenecek ve ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için polisler hakkında yeniden soruşturma yapılacak.