Ayasofya için bir çağrı da Kremlin’den: Dünya için önemini göz önünde bulundurun

Ayasofya‘nın camiye dönüştürülmesi girişimiyle ilgili bir çağrı da Rusya‘dan geldi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, bunun ‘Türkiye’nin iç meselesi olduğunu’ belirtmekle birlikte bir karar alırken Türkiye hükümetinin Ayasofya’nın önemini; dünya mirası statüsünü göz önünde bulunduracağını umduklarını’ söyledi.

Peskov’dan hemen önce de Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin ‘Ankara’nın yapının tüm dünya için önemini göz önünde bulundurmasını umduklarını’ dile getirmişti. Eş zamanlı olarak, Rus Ortodoks Kilisesi ve Moskova Patrikanesi’nden de “Ayasofya ibadethaneye dönüştürülmemeli” çağrısı yapılmıştı.

Fener Rum Patriği Barthalemous da Ayasofya’nın evrensel niteliğinin korunmasını istemiş, ABD ve Yunanistan‘dan da müzeyi camiye çevirme girişimlerine tepki gelmişti. 

Rus Ortodoks Kilisesi: Derin endişe duyuyoruz

Sputnik‘in aktardığına göre, Rus Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill  altıncı yüzyılda Kurtarıcı İsa onuruna inşa edilen Ayasofya’nın tüm Ortodoks âlemi için büyük anlam taşıdığını kaydetti. Kirill, “Burası Rus Kilisesi için de özel değere sahip. Ayasofya’nın eşiğinden giren büyük Vladimir knyazlığının elçileri, yapının ihtişamı karşısında büyülendi. Onların hikayelerini duyan Aziz Vladimir, vaftiz oldu ve Rusları vaftiz etti, ardından Rusya yeni bir manevi ve tarihsel boyuta yani Hıristiyan uygarlığına adım attı” dedi. Patrik, yapının camiye çevrilmesi girişimlerinden derin endişe duyduklarını bildirdi. 

Moskova Patrikhanesi: İstanbul’da cami eksiği yok

Moskova Patrikanesi’nin Dış İlişkiler Dairesi Başkanı Metropolit Hilarion da, Ankara’ya, Ayasofya’ yı camiye dönüştürmeme çağrısı yaptı. ‘İstanbul’da cami eksikliği olmadığını’ söyleyen Hilarion şunları söyledi:  “Çok kutuplu, çok dinli bir dünyada yaşıyoruz, bu nedenle inananların duygularına saygıyla yaklaşılmalı. Şu durumda Türkiye’nin Müslüman ağırlıklı bir nüfusa sahip olduğu anlaşılabilir bir şey fakat İstanbul’u çok iyi biliyorum, cami sıkıntısı yok. Ayasofya’nın hemen yanında Sultanahmet Camii var ve orası faaliyet gösteriyor. Oraya gidilebilir, neden özellikle de şimdi Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi ihtiyacı duyulduğunu anlamıyoruz.” 

‘Sadece Türkiye’nin içişleri meselesi değil’

Hilarion’a göre, Osmanlı’nın İstanbul’u fethettikten sonra Ayasofya’nın camiye dönüştürüldüğü döneme geri dönülmemeli. Hilarion, “Bu konunun Türkiye’nin şu an içinde bulunduğu siyasi durumdan, ülkenin devlet başkanının Ayasofa’nın camiye dönüştürülmesini isteyenlerin tarafında olmasından kaynaklı olduğu aşikar. Ancak günümüz koşullarında böyle bir adım inanç özgürlüğünün kabul edilemez bir ihlali” dedi.

Hilarion, açıklamalarını şöyle sonlandırdı: “Bu ayrıca birçok Türk yetkilinin belirttiği gibi sadece Türkiye’nin içişleri meselesi değil. Ayasofya tüm Hristiyanlar için, dünya için önem taşıyan bir yapı ve son dönemde bu konu üzerinden dönen tartışmaları büyük üzüntüyle karşılıyoruz.”

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da daha önce konuyla ilgili “Bu sıra dışı anıtın statüsüne ilişkin tüm kararların dengeli olmasını, bu sorunun inananlar için yüksek hassasiyeti, bilinen dinler arası bağlamı ve UNESCO Dünya Mirası anıtlarının yönetimi alanında mevcut uluslararası yasal düzenlemelerin dikkate alınmasını bekliyoruz” açıklamasında bulunmuştu.