Artvin ve Rize’deki HES projelerine karşı karar duruşması yarın

Rize İdare Mahkemesi‘nde yarın Artvin ve Rize‘deki hidroelektrik santral (HES)  projelerine ilişkin karar duruşması görülecek.

Artvin Şavşat‘ta bölge halkının ve çevre örgütlerinin tüm itirazlarına rağmen yapımı tamamlanan, ancak halkın hukuk mücadelesi sonucu HES projesine verilen olumlu karar Danıştay İdare Davalar Kurulu tarafından iptal edilmişti.

Bölgedeki ilk HES’lerden biri

Birgün‘den Gökay Başcan‘ın haberine göre, 10 yıl önce 2 M Enerji isimli şirket tarafından Şavşat Çayı üzerine HES yapılacağını öğrenen bölge sakinleri, konuyu mahkemeye taşıdı.

Fakat, köylülerin ilk davası Rize İdare Mahkemesi tarafından zaman aşımı öne sürülerek reddedildi. Bununla birlikte, yıllar sonra Danıştay İdari Dava Daireler Kurulu bölge sakinlerinin haberi olmadan yapılan ve bölgedeki ilk HES’lerden biri olan Susuz HES‘i hukuka aykırı buldu.

Faaliyete geçen HES dereyi kuruturken, kurulun kararı üzerine yargılama yeniden başladı.

Danıştay İdari Dava Daireler Kurulu’ndan bölge halkının lehine karar çıktı ancak verilen karar HES projesinin ardından gelmiş oldu. Faaliyette olan HES’in davası Rize İdare Mahkemesi’nde tekrar görülmeye başlandı.

Saka I-II adlı HES’e karşı mücadele sürüyor

Davası görülecek olan bir diğer proje de Artvin İl Genel Meclisi’nde AKP ve MHP Meclis üyelerinin imar planlarını onayladığı ve AB Enerji Üretim LTD. ŞTİ. tarafından yapılacak olan Saka I-II adlı HES olacak.

Pilarget olarak adlandırılan ve Arhavi’nin Üçırmak, Balıklı, Ulukent, Sırtoba, Derecek köylerini kapsayan havzada HES projesine karşı köylülerin mücadelesi sürüyor.

 

‘Geç gelen adalet, adalet değildir’

Davaların avukatı ve Şavşat Dernekleri Federasyonu Başkanı Halis Yıldırım ise mahkemelerin yürütmeyi durdurma kararı vermediği için HES’lerin geri dönüşü olmayan zararlar verdiğini kaydederek “Proje bittikten sonra iptal kararının bir anlamı almıyor. Geç gelen adalet, adalet değildir. Dereyi kurutan HES’e 10 yıl sonra iptal kararı çıkıyor” ifadelerini kullandı.

Bilirkişi raporuna da değinen Yıldırım, şöyle konuştu:

HES’in yapılacağı derenin ilerisinde ve gerisinde beslediği havzalar, yaşam alanları görülmüyor. Sen bir suyu kestiğin zaman sadece oranın civarına zarar vermiyorsun. Suyun geçtiği her yerdeki yaşamı etkiliyorsun.”

‘Bilirkişi raporları hukuka aykırı bir şekilde hazırlandı’

Halis Yıldırım, davaların süreciyle ilgili de şunları söyledi:

Susuz HES’te su cebir borulara alınarak vadi değiştirildi. Şavşat HES ve Susuz HES’in bilirkişi raporları eksik ve hukuka aykırı bir şekilde hazırlandı. Davada sorduğumuz 26 sorunun büyük bir bölümü hiç değerlendirilmedi. Bazı soruların yanıtları ise eksikti. 28 köyü ilgilendiren kadim su hakları esas sorunken, yokmuş gibi davranılarak hukuken gerçeği tespit etmek durumunda olan bilirkişiler nedense bariz gerçeği göremedi.”

Rize de HES’lere karşı mücadele ediyor

Artvin’in yanı sıra Rize de HES’lere karşı mücadelesini sürdürüyor. Güneysu Köyü‘nde yapımı devam eden HES projesinin duruşması yarın Rize İdare Mahkemesi’nde görülecek.

‘Rize’nin geleceği tehlikede’

Davanın avukatı Remzi Kazmaz, Güneysu HES projesinde olumsuz bir kararın çıkması durumunda bölgedeki diğer projelerin de önünün açılacağına dikkat çekerek şunları söyledi:

Rize’nin içme suyunu borulara hapsetmek istiyorlar. Rize’nin geleceği tehlikede. Dünya bankası, uluslararası su kartelleri bizim gibi geri kalmış ülkelerde kendine buldukları ortaklarla 99 yıllığına devletten kullanım hakkını alarak suyu ticari bir meta gibi kullanıyorlar. Vadileri mülkiyetine geçiren şirketler kuraklaşan ve çölleşen ülkemizde suyumuzu gasp ediyorlar.”