90 milyar tona yakın karbonu tutan Amazon Ormanları’nda yangın, yenileriyle birlikte sürerken, hesaplamalara göre, 20 Ağustos’a kadar olan sürede bile atmosfere 23 milyon ton CO2 salımı yaşanmış durumda. Ancak blim insanları, bu yıl gerçekleşen fosil yakıt kaynaklı küresel CO2 emisyonlarına oranla Amazon yangınlarının, yüzde bir kaçlık ufak bir dilimi oluşturduğunu belirtiyor.
Ağustos ayında iki hafta boyunca yangınların devam ettiği Amazon Ormanları’nda atmosfere ciddi miktarlarda karbondioksit salınırken birçok hayvan ve yerli kabilenin hayatı hala daha tehlikede.
Amazon Ormanları’nda iki hafta boyunca süren yangınların sebebi olarak hayvancılık ve tomruk elde etmek için ormansızlaştırmayı destekleyen Brezilya‘nın aşırı sağcı devlet başkanı Jair Bolsonaro gösteriliyordu. Yangınlar bölgedeki birçok kabilenin ve hayvanın hayatını tehdit ettiği gibi atmosfere ciddi miktarlarda karbondioksit (CO2) salımına sebep oldu. Bir yangının ardından kendini yenileyebilen ormanların daha fazla CO2’yi tutabileceği söyleniyor olsa da yenileme süresi 45 ila 4000 yıl arasında değişiyor.
Uzmanlar, geçtiğimiz hafta yangınlarda dakikada bir futbol sahası büyüklüğünde ormanlık alanın yok olduğunu belirterek gidişatın durdurulamaması halinde Amazonların dev bir bozkıra dönüşüp karbondioksit yaymaya başlayacağını ifade etmişti. Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi (ECMWF), Amazon yangınlarının Ağustos ayında ne kadar CO2 ortaya çıkardığını ortaya koydu. Hesaplamalara göre 20 Ağustos’a kadar olan sürede bile 23 milyon ton CO2 salımı yaşanmış durumda. 2018’de Birleşik Krallık’ın bütün enerji sektörü 98 milyon ton CO2 emisyonu gerçekleştirmişti.
Birleşmiş Milletler Vakfı’nda (BMF) kıdemli üye ve George Mason Üniversitesi’nde çevre bilimleri profesörü Thomas Lovejoy ise Amazon ormanlarının 90 milyar tona yakın karbonu tuttuğunu söylüyor.
Amazonlardaki yangınlar daha fazla CO2 salıyor
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’nden (NOAA) Pieter Tans Amazon Ormanları’nın ABD’deki ortalama ormanlara kıyasla dört kat yoğun olduğunu, dolayısıyla kilometrekare başına daha fazla CO2 salımına neden olduğunu belirttti. Ancak, bu yıl gerçekleşen fosil yakıt kaynaklı küresel CO2 emisyonlarına oranla Amazon yangınlarının, yüzde bir kaçlık ufak bir dilimi oluşturduğu kaydedildi. Tans, “Bakıldığında devasa görünen Amazon yangınları küresel emisyon miktarlarına oranla çok küçük kalıyor” dedi.
Colorado Boulder Üniversitesi’nden Christine Wiedinmyer ise insanların küresel olarak saldığı CO2 miktarının olması gerekenin zaten çok üzerinde olduğuna dikkat çekti. Wiedinmyer, Amazonlar’daki yangınların sebep olduğu CO2 miktarı için “küresel karbon döngüsünde çok ufak kalsa da bölgesel hava kalitesini oldukça kötü etkiliyor” dedi.
