Aliağa yolundaki asbestli gemi Meclis gündeminde

İzmir’in Aliağa ilçesideki gemi söküm tesislerine bugün ulaşması beklenen Orange Marine adlı Fransız şirkete ait Raymond Croze adlı kablo döşeme gemisi için iki parti soru önergesi verdi.

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı, İstanbul Milletvekili, Doğa Hakları ve Çevre Politikaları Başkanı Evrim Rızvanoğlu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki‘nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde geminin çevresel riskleri, bu risklerin nasıl yönetildiği, geminin asbest içeriği, söküm sürecinin denetimi ve söküm için alınan önlemleri sordu. 

Önergede geminin sökümüyle ilgili ulusal ve uluslararası mevzuata uygunluk durumu ve bu tür tehlikeli atık içeren gemilerin Türkiye’ye getirilmesiyle ilgili genel politikalar sorgulandı. 

Rızvanoğlu, soru önergesinde Türkiye’nin çevre politikaları ve gemi söküm uygulamalarındaki mevcut durumu ve bu durumun olası çevresel etkilerini de sordu. 

Raymond Croze’de  50 ila 100 ton arasında asbest olduğu ve beş bin metrekareden daha fazla asbestli boya bulunduğu belirtiliyor. Ancak bu durumun bilgisi “Tehlikeli Madde Envanteri” raporunda yer almıyor. Aliağa’daki Anadolu Gemi Söküm Tesisi’nde söküleceği iddia edilen gemiyle ilgili şirketten şimdiye dek yalanlama gelmiş de değil.

Basel Konvansiyonu‘na göre asbest dahil tehlikeli atıkların uluslararası taşınması, aktarılması yasak.

1983 ‘te inşa edilen Fransız bandıralı gemi, İstanbul Boğazı’nın altından geçen internet kablolarının bakım ve onarımı çalışmalarını da yapmıştı.

‣ Bir ‘zehir yüklü’ gemi daha Aliağa yolunda…

Soru önergesinde şu ifadeler yer aldı:

• Daha önce de benzer şekilde asbest ve tehlikeli madde bulunduran gemilerin sökümüne ilişkin meslek odaları, çevre örgütleri ve İzmirli vatandaşlarımız tarafından dile getirilen kaygılara rağmen, tehlikeli atık barındıran yabancı menşeli gemilerin ülkemizde sökümüne izin verilmeye devam edilmesinin gerekçeleri nelerdir?
• Bahse konu geminin izni için hangi prosedürler takip edilmiştir? Bakanlık tarafından gemideki asbest riski ve diğer tehlikeli maddeler değerlendirmiş midir? Geminin Tehlikeli Maddeler Envanteri (IHM) belgesi, söz konusu tehlikeli maddelerin açıkça belirtildiği şekilde kamuoyuyla paylaşılacak mıdır? Söküm tesisine olası asbest içeren boyalar hakkında bilgi verilmiş midir?
• Bahse konu geminin sökümünde kullanılacak teknoloji ve yöntemler, endüstri standartlarına tam uygunluk sağlamakta mıdır?
• Bakanlık tarafından tesisin yüksek miktardaki asbesti, kapalı bir ortamda güvenli şekilde işlemeye hazır olup olmadığı kontrol edilmiş midir?
• Gemi sökümü sırasında ortaya çıkacak atıkların yönetimi ve bertarafı nasıl planlanmıştır? Bu atıkların çevreye zarar vermeden nasıl işleneceği konusunda detaylı bir strateji belirlenmiş midir?
• Söküm sürecinin çevresel etkilerini azaltmak için hangi önlemler almaktadır? Bu önlemler uluslararası standartlara uygun mudur?
• Bahse konu gemi dışında ülkemizde sökümü yapılması planlanan asbest ve tehlikeli atık barındıran gemi var mıdır? Varsa sayılar ve barındıran asbest ve tehlikeli atık miktarları neler?

DEM Parti’den de uyarı geldi: Buna asla izin vermeyeceğiz!

DEM Parti İzmir İl Ekoloji Komisyonu, X’te yayınladıkları mesajda Avrupa’dan getirilen geminin tehlikeli atıklarla yüklü olduğuna dikkat çekti. Komisyon, ülkenin Avrupa’nın tehlikeli atık çöplüğü haline gelmesine karşı çıkarken, gemi söküm tesislerinin yetersiz denetimine ve tehlikeli atıkların ülkeye sokulmasına dikkat çekti.

Ayrıca, geçmişte yaşanan iş kazaları ve çevresel zararları örnek göstererek, bu tür uygulamaların kabul edilemez olduğunu vurguladı.